Nagroda im. Wyki wręczona

Nagroda im. Kazimierza Wyki przyznawana jest w dziedzinie krytyki literackiej, eseistyki i historii literatury. Profesor Andrzej Mencwel otrzymał nagrodę za książkę „Stanisław Brzozowski. Postawa krytyczna. Wiek XX".

- Zawsze powtarzam, że nagroda im prof. Wyki jest najlepszym, najpiękniejszym pomnikiem jaki środowisko twórcze mogło wystawić jednemu z największych polskich uczonych. Dziś ten pomnik, dzięki znakomitemu laureatowi, zyskuje jeszcze bardziej na okazałości. Serdecznie gratuluję prestiżowego wyróżnienia, życzę panu profesorowi wszelkiej pomyślności w dalszej pracy badawczej naukowej i pisarskiej – powiedział podczas uroczystości Prezydent Miasta Krakowa Jacek Majchrowski.

Prof. Andrzej Mencwel urodził się w 1940 r. w Tarnobrzegu. Jest członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, był dyrektorem Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Jest również prezesem honorowym Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego oraz członkiem: rad naukowych Instytutu Kultury Polskiej i Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych, Rady Towarzystwa Popierania i Krzewienia Nauk, Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Rad Programowych Instytutu Adama Mickiewicza, Festiwalu Nauki, Centrum Sztuki Współczesnej, Międzynarodowego Stowarzyszenia im. Janusza Korczaka, Association Internationale des Critiques Litteraires, Kapituły Nagrody Naukowej im. Jerzego Giedroycia; przewodniczący Zespołu Humanistycznego Ministra Edukacji Narodowej.

Prof. Mencwel jest absolwentem filologii polskiej na Uniwersytecie Warszawskim, w 1976 r. uzyskał stopień doktora za rozprawę o Stanisławie Brzozowskim – „Stanisław Brzozowski. Kształtowanie myśli krytycznej". W 1990 r. uzyskał habilitację na podstawie książki „Etos lewicy. Esej o narodzinach kulturalizmu polskiego". Publikował w pismach: „Współczesność", „Nowa Kultura", „Twórczość", „Dialog". Był redaktorem tygodnika „Literatura", po 1980 roku – pisał do czasopisma „Meritum". Jest autorem i współautorem licznych publikacji, książek i podręczników oraz laureatem nagrody Polskiego PEN-Clubu im. Jana Strzeleckiego. Został odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Medalem Uniwersytetu Warszawskiego, Zasłużony Kulturze „Gloria Artis".

Przypomnijmy, że Nagroda im. Kazimierza Wyki jest bardzo wysoko oceniana zarówno przez teoretyków literatury i sztuki, jak i samych twórców. Należy obecnie do nielicznych w tym zakresie nagród w Polsce. Ustanowienie nagrody było wyrazem hołdu dla prof. Kazimierza Wyki, wybitnego historyka literatury, krytyka, eseisty, znawcy sztuki, animatora życia kulturalnego, humanisty o niezwykłej energii i artystycznej wyobraźni, twórcy krakowskiej szkoły krytyki. Ideą nagrody jest wyróżnienie wybitnych dokonań literackich i artystycznych twórców, którzy w swojej działalności nawiązują do świata wartości i zakresu zainteresowań prof. Kazimierza Wyki. Nagroda im. Kazimierza Wyki nie tylko utrwala postać wybitnego humanisty, znawcy literatury i artysty słowa, ale przypomina również o wadze humanistycznego powołania, w czasie niezbyt mu sprzyjającym.

Po raz pierwszy Nagrodę wręczono w 1980 r. Otrzymał ją wtedy czołowy krytyk literacki prof. Jerzy Kwiatkowski – kontynuator osiągnięć Kazimierza Wyki i jego szkoły krytyki. Do tej pory Nagrodę otrzymali m.in. Jerzy Kwiatkowski, Jan Błoński, Franciszek Ziejka, Zbigniew Herbert, Maria Janion, Michał Głowiński, Teresa Walas, Aleksander Fiut, Krzysztof Uniłowski, Michał Paweł Markowski, Krystyna Czerni i Andrzej Franaszek i Małgorzata Szpakowska. Od 2004 r. jest to wspólna nagroda Marszałka Województwa Małopolskiego i Prezydenta Miasta Krakowa.