Nomadyzm, włóczęga i przekład - debaty na Festiwalu Miłosza
Debaty Festiwalu Miłosza, inspirowane bogactwem i wszechstronnością twórczości Noblisty, stanowią rdzeń poetyckiego świętowania. W tym roku na uczestników czekają trzy takie wydarzenia – pt. „Współczesny nomadyzm”, „Sztuka przydrożna” i „Szlaki przekładu”. Do debat, odbywających się od 9 do 11 czerwca, zapraszamy zarówno poetów – polskich i zagranicznych – jak i intelektualistów czy artystów, których głosy pozwolą na lepsze i krytyczne przemyślenie różnych aspektów zagadnienia podróży, migracji, przemieszczania się w wielorakich przestrzeniach.
Podczas pierwszej, czwartkowej debaty Olga Stanisławska, Michael Ondaatje i Adonis będą dyskutować o współczesnym nomadyzmie. Świat jest w nieustannym ruchu, planeta mrowi się, wszyscy stale doświadczamy tej globalnej migracji, bez względu na to, czy się w nią włączamy, czy stawiamy jej na różne sposoby opór. Rozmowa, prowadzona przez Jarosława Mikołajewskiego, poetę, pisarza i dziennikarza, będzie dialogiem twórców starających się zapisać doświadczenia dzisiejszych migracji, uchwycić to zjawisko w ruchu, a przy tym zbadać własne środki wyrazu. Jednym słowem – starających się odpowiedzieć na ten problem poprzez literaturę. Olga Stanisławska, reportażystka, laureatka Nagrody Kościelskich, podróżuje po Afryce i Bliskim Wschodzie. Michael Ondaatje, pochodzący ze Sri Lanki i obecnie mieszkający w Kanadzie, łączy w swojej twórczości wpływy wielu kultur – tamilskiej, holenderskiej oraz portugalskiej. Adonis, syryjski poeta i tłumacz, który przez wiele lat żył w Libanie, emigrował do Paryża i pozostaje w nieustannym, krytycznym sporze z rodzimą tradycją. Wszyscy oni od wielu lat przyglądają się wciąż zmieniającej się mapie świata i z własnego doświadczenia opowiedzą, co oznacza podróż w nieznane.
Debata w drugim dniu Festiwalu, „Sztuka przydrożna”, skoncentruje się na różnorodnych praktykach włóczęgi, łazikostwa oraz szwendania się w literaturze i sztuce. Rozmawiać o nich będą Adam Lipszyc i jego goście: Michał Książek, autor reportaży, m.in. „Jakuck. Słownik miejsca” i „Droga 816”, Ewa Kuryluk, malarka, fotografka, artystka, pisarka nominowana do nagrody Nike, oraz Tadeusz Sobolewski – krytyk filmowy, publicysta „Gazety Wyborczej”, autor m.in. książki Dziecko Peerelu oraz felietonista miesięcznika „Kino”. Uczestnicy tego spotkania opowiedzą o (przy)drożności – terenach i przestrzeniach w poezji i sztuce, o tym dokąd wędrują poeci i artyści, dokąd ich ciągnie i po co, a także kiedy i jak zbaczają z traktów.
Jednym z najczęstszych obrazów metaforycznych, przy pomocy których opisuje się przekład, jest podróż. Dlatego w trzeciej debacie głos zabiorą tłumacze, których językowe wyprawy często przypominają odkrywanie nieznanych lądów. W rozmowie o „Szlakach przekładów”, prowadzonej przez Magdę Heydel (tłumaczkę m.in. „Jądra ciemności” Josepha Conrada), wezmą udział Małgorzata Łukasiewicz, tłumaczka literatury pięknej i krytyk literacki, oraz pisarz, tłumacz i historyk literatury Marek Bieńczyk, a także pochodzący z Libii Ashur Etwebi, który przełożył na język arabski wiele arcydzieł poezji światowej. Wybitni tłumacze opowiedzą o wyzwaniach i meandrach poruszania się pomiędzy oryginalnym tekstem a przekładem, wędrówki wśród słów i wśród tekstów, odnajdywania sobie najlepszej czy najpiękniejszej drogi. Debata będzie wspaniałą okazją, by zastanowić się, jakie szlaki wiodą przez tę krainę, jak się po nie podróżuje, dokąd i w jakim celu.
W „Piesku przydrożnym” Miłosz cytuje słowa Rennetha Rexrotha: „Wy nie umiecie rozmawiać. Wymieniacie tylko monologi”. Festiwalowe debaty mają na celu przełamanie tej niepokojącej „cechy Środkowoeuropejczyków” i stworzenie przestrzeni dla dialogu o najważniejszych problemach współczesności.
Organizatorzy Festiwalu Miłosza: Miasto Kraków, Krakowskie Biuro Festiwalowe i Fundacja Miasto Literatury, serdecznie zapraszają!
Więcej informacji o Festiwalu i nadchodzących wydarzeniach na: www.miloszfestival.pl.
