Premierowe tomiki oraz Almanach. Publikacje 5. Festiwalu Miłosza
Festiwal Miłosza, który rozpocznie się 9 czerwca, pozwoli odkryć nieznane poetyckie terytoria i poezję zagranicznych gości wydarzenia nie tylko jego uczestnikom. Owocem współpracy organizatorów Festiwalu i wydawnictw Znak, Marginesy, Instytut Mikołowski, Anagram oraz Kolegium Europy Wschodniej, są tomiki z wierszami niepublikowanymi dotychczas w języku polskim, przełożone przez wybitnych tłumaczy. Dzięki nim na Festiwalu Miłosza będzie można spotkać się zarówno z autorami, jak i ich wyjątkową twórczością – która w ten sposób na stałe zagości w polskim życiu literackim.
Adonis, najsławniejszy arabski poeta współczesności, w swojej poezji skupia się w na budowaniu mostów między różnymi przestrzeniami doświadczenia – człowiekiem i światem, kulturą i naturą, ale również między cywilizacją arabską i europejską. Choć znany jest z krytycznego dystansu wobec kręgu kulturowego, z którego się wywodzi, jednocześnie stara się znaleźć wspólną płaszczyznę porozumienia Wschodu i Zachodu – nie tylko poprzez wiersze, ale również przez wybitne tłumaczenia na arabski. Jego tomik Witając wiatr i drzewa, w przekładzie Katy Keresztély i Michała Grabowskiego, przygotowało wydawnictwo Anagram.
Wybór wierszy kolejnego znakomitego gościa Festiwalu – Breytena Breytenbacha, południowoafrykańskiego pisarza, poety, eseisty i malarza, przygotowała Fundacja Miasto Literatury. Tomik pod tytułem Refren podróżny zawiera wiersze tłumaczone z języka angielskiego i afrikaans (Breytenbach tworzy w obu językach), wiele z nich publikowanych jest po raz pierwszy. Znajdują się w nim przekłady Miłosza Biedrzyckiego, Mieczysława Godynia, Magdy Heydel, Agaty Hołobut, Justyna Hunii, Jerzego Kocha i Agnieszki Pokojskiej.
Ashur Etwebi to niezwykła postać: praktykujący lekarz, poeta i tłumacz, rzecznik praw kobiet i demokracji, który ogromnie przyczynił się do rozwoju życia kulturalnego w Libii. Pisząc w dialekcie swojego kraju, a tym samym wynosząc to, co najbliższe, ponad uniwersalizm kręgu arabskiego, naraził się na gniew konserwatystów. Dlatego od 2015 roku przebywa w Trondheim w ramach programu ICORN, sieci miast schronienia dla twórców, do której należy także Kraków Miasto Literatury UNESCO. Zbiór jego wierszy Znikające łodzie w tłumaczeniu Renaty Senktas ukazuje się nakładem Instytutu Mikołowskiego. Jak pisze Krzysztof Siwczyk: „Etwebi, rezygnując z łatwych pocieszeń, proponuje głodną wrażeń poezję otwarcia na głębię doświadczenia zmysłowego, które oferuje zatratę w cudownej wielopostaciowości i gęstości materii życia (…)”.
Na odkrycie czekają także rejony kulturowe znacznie bliższe niż Libia. Flandria – kraina Stefana Hertmansa to obszar o mało powszechnie znanej, niezwykłej tożsamości, która szuka swojego języka. Taka jest też twórczość Hertmansa, poety głęboko zanurzonego w filozofii, pozostającego między modernizmem a ponowoczesnością, obficie czerpiącego z tradycji surrealistów. Jego tomik Krajobraz według Carpaccia, przetłumaczony przez Jerzego Kocha i Sławomira Paszkieta, przygotowało wydawnictwo Marginesy.
Zbieracz cynamonu – tomik Michaela Ondaatje, urodzonego na Sri Lance, a obecnie żyjącego w Kanadzie poety, ukazuje się nakładem wydawnictwa Znak, w tłumaczeniu Mieczysława Godynia, Agaty Hołobut i Jerzego Jarniewicza. Szeroko znany z powieściopisarstwa, Ondaatje sam przyznaje pierwszeństwo swojej poetyckiej tożsamości – w całej swojej twórczości balansuje między prozą a poezją, historią a mitologią, rzeczywistością a fantazją. Zbieracz cynamonu pokazuje tę wielostronność, u której źródła często stoi bogactwo osobistych doświadczeń kanadyjskiego poety. Jego utwory to poruszające kolaże, które czerpiąc z rodzinnych opowieści, przekształcają je w uniwersalne historie.
Gościem Festiwalu będzie także poetka, która również odwołuje się do filozoficznego myślenia – Olga Siedakowa. Uznawana za najwybitniejszą rosyjską poetkę religijną, w swojej twórczości łączy chrześcijańskie dziedzictwo Wschodu i Zachodu. Jej wiersze dotykają zarówno metafizyki, problematyczności świata ujawniającej się w codziennych doświadczeniach, jak i złożoności ludzkich relacji. Tomik Anioł Reims i inne wiersze, w przekładzie Adama Pomorskiego, wybitnego tłumacza wielu dzieł literackich z języka rosyjskiego (w tym pierwszych przekładów Siedakowej na polski), niemieckiego, angielskiego, białoruskiego i ukraińskiego przygotowało wydawnictwo Kolegium Europy Wschodniej.
Wybrane tomy poezji wyróżnia jeszcze jeden akcent – zostały złożone krojem pisma Milosz, którego autorem jest Damien Collot, laureat Międzynarodowego Konkurs na Krój Literniczy im. Czesława Miłosza w 2011 r. Konkurs w stulecie urodzin Poety zorganizowała Fundacja Sztuki Nowej ZNACZY SIĘ. Więcej informacji: www.typemilosz2011.pl
Z okazji 5. Festiwalu Miłosza ukaże się również polsko-angielski Almanach, który jest swoistym przewodnikiem po wydarzeniach związanych z tym wyjątkowym świętem poezji. Oprócz znakomitych esejów wprowadzających do festiwalowych spotkań i debat, zawiera on także wiersze zaproszonych poetów i poetek. Książka ta jest zatem nie tylko przewodniczką przydatną w wędrówce przez festiwalowe wydarzenia, ale i podręczną antologią poetycką.
Premierowe tomiki i Almanach będą dostępne podczas Festiwalu w Muzeum Hutten-Czapskiego oraz w dedykowanych Festiwalowi strefach w krakowskich księgarniach (wśród nich: Lokator, Pod Globusem, Matras przy Rynku Głównym, Główna Księgarnia Naukowa i De Revolutionibus). Organizatorzy Festiwalu, Miasto Kraków, Krakowskie Biuro Festiwalowe i Fundacja Miasto Literatury, gorąco polecają.
Szczegółowe informacje dotyczące programu Festiwalu, poszczególnych wydarzeń, gości oraz biletów wstępu na koncerty dostępne są na stronie www.miloszfestival.pl
