W Krakowie dyskutowali, jak uczyć migrantów
Ponad sto osób, głównie nauczyciele krakowskich szkół, wzięło udział w dwudniowej konferencji „Edukacja wobec migracji. Język – kultura – tożsamość”, zorganizowanej w Krakowie 18 i 19 września. Podczas sesji plenarnej i paneli tematycznych wystąpiło 29 prelegentów, a warsztaty dla uczestników poprowadziło 17 trenerów. Na te ostatnie było tak wielu chętnych, że postanowiono je powtórzyć – odbędą się 20 października na Uniwersytecie Pedagogicznym.
Konferencja została zorganizowana w ramach Programu „Otwarty Kraków”, ale z inicjatywą wyszła Fundacja Wspierania Kultury i Języka Polskiego im. Mikołaja Reja.
Uczestnicy dyskutowali o zjawiskach migracyjnych zmieniających charakter polskiej szkoły. Wśród uczniów coraz częściej spotkać można osoby z doświadczeniem migracyjnym, nieznające lub zaledwie w stopniu podstawowym posługujące się językiem polskim; podobnie rzecz się ma z kompetencjami kulturowymi. Na dzień 31 marca 2017 r. do krakowskich szkół i przedszkoli uczęszczało 1864 uczniów niebędących obywatelami polskimi, z których 857 uczyło się w samorządowych przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych i specjalnych dla dzieci, młodzieży i dorosłych.
Problem w tym, że edukacja ku różnorodności wciąż nie jest opcją kształcenia realizowaną w codziennej polskiej praktyce szkolnej. Zdaniem ekspertów istnieje potrzeba wypracowania przez polski system szkolny szeregu nowych rozwiązań dydaktyczno-metodycznych. To one mogłyby z jednej strony otworzyć polskie szkoły na coraz szerszy kontakt z innością kulturową, a z drugiej – w szybki sposób, dzięki narzędziom inkluzyjnym, wprowadzić nowych uczniów cudzoziemskich, a także polskie dzieci z doświadczeniem migracyjnym, do sprawnego funkcjonowania i dalszego rozwoju w polskiej szkole i w Polsce.
Wrześniowa konferencja w Krakowie podjęła więc wiele ważnych wątków, takich jak: edukacja włączająca, glottodydaktyka polonistyczna, kompetencje (między)kulturowe uczniów i nauczycieli, otwartość na różnorodność kulturową i językową, zintegrowane nauczanie językowo-przedmiotowe (CLIL), zarządzanie językową i kulturową różnorodnością w szkołach (szanse i zagrożenia).
Pierwszego dnia w Sali Obrad RMK odbyła się sesja plenarna, podczas której prelegenci – prof. K. Błeszyńska, prof. W. Miodunka, prof. J. Nikitorowicz, prof. P. Gębal oraz prof. M. Pamuła-Behrens i prof. M. Szymańska – przedstawili w ramowy sposób sytuację polskiej szkoły w kontekście zmian społecznych wywołanych migracjami do Polski. Na koniec tej części dyrektor Biura Miejski Ośrodek Wspierania Inicjatyw Społecznych Mateusz Płoskonka zaprezentował Program „Otwarty Kraków”, przyjęty przez Radę Miasta Krakowa w 2016 r.
Sesja popołudniowa, która odbyła się w Katedrze Porównawczych Studiów Cywilizacji UJ na ul. Grodzkiej 52 poświęcona była pogłębieniu zagadnień wskazanych w tytule konferencji – 20 wystąpień w 4 panelach tematycznych dotyczyło takich tematów, jak: język, kultura, tożsamość i dydaktyka.
Drugiego dnia odbyły się warsztaty – 12 spotkań wspierających kompetencje nauczycieli, pedagogów szkolnych i dyrektorów w obszarze kształcenia uczniów z doświadczeniem migracji i przygotowania na to środowiska przyjmującego, a więc uczniów polskich. Warsztaty zostały bardzo dobrze ocenione przez uczestników. Wysoki poziom merytoryczny gwarantowali starannie dobrani prowadzący – akademicy i praktycy, działacze krakowskich i warszawskich organizacji pozarządowych.
Konferencji towarzyszyły wydawnictwa specjalizujące się w publikowaniu podręczników do nauczania języka polskiego jako obcego: Prolog, Glossa, Start i Universitas.
Kolejna duża konferencja, tym razem polsko-ukraińska, została zaplanowana na luty 2018 r. Będzie poświęcona sytuacji ucznia ukraińskiego w polskiej szkole.
Informacji o październikowych warsztatach na Uniwersytecie Pedagogicznym można szukać na stronie internetowej Fundacji im. Reja oraz jej profilu na Facebooku.
Organizatorami konferencji byli: Fundacja Wspierania Kultury i Języka Polskiego im. Mikołaja Reja, Urząd Miasta Krakowa, MOWiS, Rada Miasta Krakowa, Instytut Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego, Centrum Badań nad Edukacją i Integracją Migrantów Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Instytut Religioznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Katedra Porównawczych Studiów Cywilizacji Uniwersytetu Jagiellońskiego, Międzynarodowe Centrum Kształcenia Politechniki Krakowskiej oraz Wschodnioeuropejski Instytut Psychologii w Kijowie.
