Budujemy inteligentny Kraków

Jak tworzyć przyjazne otoczenie przy użyciu wysokich technologii? Odpowiedzi na to pytanie dostarcza strategia SMART_KOM, czyli mapa drogowa dla inteligentnych rozwiązań w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym. Dokument opracowany w ramach projektu „SMART_KOM – Kraków w sieci inteligentnych miast” został w piątek (27 listopada) oficjalnie zaprezentowany podczas konferencji prasowej.

– Dzięki strategii SMART_KOM zobaczyliśmy, w jakim stanie jest obecnie Kraków, jakie projekty już wdrożyliśmy a nad jakimi cały czas pracujemy. Ustaliliśmy także, co jeszcze musi powstać, aby mieszkańcy mieli pożytek z inteligentnych rozwiązań, aby nasze miasto było miastem „z głową” – powiedziała podczas konferencji Elżbieta Koterba, Zastępca Prezydenta Krakowa ds. Rozwoju Miasta

– Szczególną wartością tej strategii jest to, że ma ona charakter partycypacyjny, powstała dzięki współpracy i zaangażowaniu wielu ekspertów i mieszkańców – dodał Witold Kochan, wiceprezes zarządu Krakowskiego Parku Technologicznego.

„SMART_KOM. Kraków w sieci inteligentnych miast” to wspólny projekt Krakowskiego Parku Technologicznego, Województwa Małopolskiego, Urzędu Miasta Krakowa, Forum Virium z Helsinek oraz Uniwersytetu Technicznego w Wiedniu, który realizowany był w latach 2013-2015.

Na podstawie wspólnych spotkań, analiz i dyskusji, a także wizyt studyjnych stworzona została strategia Smart City dla Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego. Eksperci, uczestniczący w serii warsztatów, ocenili potencjał naszego regionu w takich obszarach jak: mieszkańcy, jakość życia, środowisko, gospodarka czy administracja. Następnie zdefiniowane zostały potrzeby Krakowa i wskazane skuteczne sposoby wykorzystania w naszym mieście potencjał rozwiązań typu smart.

Prezentowany dokument to wypracowany zestaw strategicznych rekomendacji kierunkowych i szczegółowych dla czterech obszarów rozwoju Krakowa i KOM w zgodzie z ideą smart city. 

W obszarze mobilność i środowisko w KOM rekomenduje się przede wszystkim poprawę jakości powietrza w Krakowie, prowadzenie polityki transportowej w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym w sposób zintegrowany (Kraków + ościenne gminy), oraz rozwój transportu zrównoważonego, czyli podejmowanie działań na rzecz stałego wzrostu udziału komunikacji zbiorowej, indywidualnego transportu rowerowego oraz pieszego (eko transportu) w ogólnej strukturze transportu na terenie KOM.

W zakresie partycypacji oraz jakości przestrzeni publicznej główne rekomendacje odnoszą się do konieczności tworzenia i wspierania współpracy międzysektorowej NBSM (Nauka – Biznes – Samorząd – Mieszkańcy) na rzecz rozwoju miasta, powszechnego stosowania zasad partycypacji deliberatywnej, identyfikacji potencjału istniejących przestrzeni publicznych oraz nadania im rzeczywistych walorów umożliwiających pełne wykorzystanie przez lokalne społeczności, kreowania lokalnych centrów, tak by mieszkaniec KOM w promieniu 3-4 km mógł zrealizować większość swoich potrzeb publicznych.

Rekomendacje obejmujące obszar aktywni, zdrowi i bezpieczni mieszkańcy w KOM dotyczą przede wszystkim tworzenia warunków do wydłużenia aktywności życiowej seniorów w ich naturalnych środowiskach, integracji 
i promocji działań na rzecz poprawy kondycji zdrowotnej i fizycznej mieszkańców oraz poprawy poczucia bezpieczeństwa w przestrzeni publicznej i w Internecie.

Ponadto rekomenduje się zmianę podejścia do polityki zarządzania informacją w instytucjach publicznych poprzez otwarcie danych oraz zmianę podejścia do świadczenia usług przez instytucje publiczne poprzez większą adaptywność usług publicznych i administracji - stworzenie platformy komunikacji mieszkańców z miastem, tworzenie elektronicznych usług zorientowanych na użytkownika, utworzenie Karty Mieszkańca KOM. 

Uzupełnieniem „Mapy drogowej…” jest zestaw 24 fiszek projektów smart, wypracowany przez ekspertów SMART KOM reprezentujących administrację, naukę, biznes oraz organizacje pozarządowe wg precyzyjnie sformułowanych kryteriów jakości i efektywności. Przedstawione projekty nie są listą zamkniętą, są propozycją konkretnych przedsięwzięć, które mają służyć Krakowowi i Krakowskiemu Obszarowi Metropolitalnemu, zgodnie z paradygmatem smart city. Mogę być realizowane przez ekspertów projektu, a także różnych aktorów zaangażowanych w kreowanie inteligentnej metropolii z wykorzystaniem dostępnych źródeł finansowania: POIR, MRPO (szczególnie narzędzia ZIT), Horyzont 2020, i inne. 

Rezultaty projektu:
•    Strategia SMART_KOM, której to metodologia i rekomendacje zostały uwzględnione w  Strategii Rozwoju Miasta Krakowa 2030 
•    projekt badawczy w ramach European Smart Cities – badanie benchmarkingowe dla Krakowa, pozycjonujące go w 6 domenach smart city: people (ludzie), living (jakość życia), economy (gospodarka), environment (środowisko), mobility (mobilność) oraz governance (zarządzanie publiczne) w próbie badanych 90 miast europejskich.
•    2 konkretne projekty pilotażowe wdrożone w ramach działań projektowych: jeden to serwis internetowy dla mieszkańców Krakowa i wszystkich jego fanów, który prezentował będzie aplikacje mobilne i webowe skierowane do mieszkańców Krakowa oraz aplikacje pochodzące z Krakowa, drugi to projekt z obszaru zagospodarowania terenów zielonych. 

Warto zauważyć, że część roboczych rekomendacji jest już teraz wdrażana w życie: powstał specjalny zespół, w ramach Wydziału Rozwoju Miasta UMK, zajmujący się monitorowaniem inteligentnych rozwiązań dla miasta Krakowa, zaś KPT razem z UMK powołało do życia KrakowLiving Lab, czyli ekosystem wsparcia dla firm działających w obszarze smart city.

Projekt „SMART_KOM. Kraków w sieci inteligentnych miast” był współfinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budżetu państwa w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013.