Laury dla wybitnych twórców – wręczono Nagrody Miasta Krakowa 2016

Grzegorz Turnau za wybitne osiągnięcia artystyczne, prof. Aleksander Skotnicki – wybitne osiągnięcia w rozwoju dialogu polsko-żydowskiego i Jerzy Illg za wybitne osiągnięcia w promocji krakowskiej kultury – w kategorii „kultura i sztuka”, profesorowie Krzysztof Królas i Marek Stankiewicz za koncepcję i realizację projektu SOLARIS oraz prof. Janusz K. Kozłowski za osiągnięcia w dziedzinie archeologii –  w kategorii „nauka i technika” – to tegoroczni laureaci Nagród Miasta Krakowa, które zostały wręczone w piątek 25 listopada podczas uroczystej gali w sali Obrad Rady Miasta Krakowa. Nagrodzeni zostali także autorzy prac dyplomowych: Weronika Bogal i Adam Łyko, Michał Grzybowski, Dominika Kruszyna, Dominik Rybiałek, Adriana Szulecka i Aleksandra Wanda Zajdel. Nagrody Miasta Krakowa przyznaje się w uznaniu wybitnych osiągnięć i dokonań, mających związek z naszym miastem.

Nagrody Miasta Krakowa mają wieloletnią tradycję – po raz pierwszy przyznane zostały w 1933 roku, ale swoją historią sięgają XVI wieku. W tym roku Komisja pod przewodnictwem prof. dra hab. Andrzeja Białasa przyznała Nagrody w kategorii kultura i sztuka, nauka i technika oraz za prace dyplomowe (w kategorii sport kapituła nie przyznała Nagrody).

– Nagroda Miasta Krakowa to wyróżnienie elitarne i wyjątkowe. Kolejne edycje tej nagrody składają się na swoistą kronikę, w której na przestrzeni wieków zapisywane są osiągnięcia najwybitniejszych obywateli tego miasta.W gronie uhonorowanych znajdują się wyłącznie osoby, których dorobek jest powszechnie znany i ceniony – artyści, uczeni u szczytu swoich możliwości twórczych i intelektualnych. Dokonując jak zawsze słusznego wyboru, Komisja Nagrody zarekomendowała i tym razem kandydatury, które z prawdziwą przyjemnością zaakceptowałem. Cieszę się też, że Komisja nominowała tak liczne grono autorów wybitnych prac dyplomowych, ponieważ nie w każdej edycji przyznawane jest wyróżnienie w tej właśnie kategorii. Serdecznie dziękuję komisji za pracę, gratuluję autorom wyróżnionych prac dyplomowych i dziękuję znakomitym laureatom – dziękuję Państwu za bezcenny wkład w rozwój polskiej nauki i kultury, w rozwój Krakowa – powiedział Prezydent Jacek Majchrowski podczas gali.

Jerzy Illg, dziękując w imieniu nagrodzonych powiedział, że zarówno tegoroczni, jak i poprzedni laureaci Nagród Miasta Krakowa mogliby powiedzieć, to, co parafrazując słowa Johna Fitzgeralda Kennedy’ego mówił prof. Aleksander Skotnicki: „Nie zastanawiaj się, co Kraków może zrobić dla ciebie, pomyśl, co ty możesz zrobić dla Krakowa”. „Każdy z nas na swym polu starał się robić tyle, ile mógł” – zauważył Illg. „Ta nagroda stanowi w moim przekonaniu nie tylko wyróżnienie za dotychczasowe dokonania, ale może w jeszcze większym stopniu zobowiązanie, żeby zwłaszcza w obecnym czasie, kiedy wokół nas tyle jest kłamstwa, małości i  dokonań pozornych, opowiadać się po stronie prawdy i dobra, przykładać rękę do tego, co ma sens, co pozostanie wartością trwałą i nie pozwoli się zafałszować ani przekreślić” – powiedział Illg. 

Laureatami w ubiegłych latach byli m.in.: Jan Peszek, Michał Niezabitowski, Rafał Sonik, Andrzej Wajda i Krystyna Zachwatowicz, zespół prof. Dubiela w składzie: prof. Jacek S. Dubiel, dr Dariusz Dudek, dr Artur Dziewierz, dr Tomasz Rakowski, dr Zbigniew Siudak za wybitne osiągnięcia w zakresie kardiologii interwencyjnej, aktor Marian Dziędziel czy pisarka Joanna Olczak-Ronikier.

Poniżej publikujemy sylwetki tegorocznych laureatów:

KULTURA I SZTUKA

Jerzy Illg – absolwent filologii polskiej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, doktor nauk humanistycznych. Od 1983 roku związany z Wydawnictwem „Znak”, gdzie najpierw pracował jako redaktor, a od 1992 jest jego redaktorem naczelnym. W latach 1990–1997 pracował w krakowskim Piśmie Literacko-Artystycznym „NaGłos”, zaś w latach 1997 i 2000 był organizatorem Spotkań Poetów Wschodu i Zachodu, odbywających się pod patronatem krakowskich noblistów: Wisławy Szymborskiej i Czesława Miłosza. W latach 2002–2006 współorganizował z Adamem Zagajewskim i University of Houston Seminaria Poetyckie „Amerykanie w Krakowie”. Był pomysłodawcą i dyrektorem programowym Międzynarodowego Festiwalu Literackiego im. Czesława Miłosza w latach 2009–2015. Obecnie zasiada w Radzie Programowej Festiwalu, a także w Radzie Honorowej Miasta Literatury UNESCO. Specjalizuje się w organizacji spektakularnych promocji książek i spotkań literackich, m.in. cieszących się powodzeniem spotkań z cyklu „Dorwać Mistrza”. Wystąpili w nich m.in. Barbara Skarga, Leszek Kołakowski, Wiesław Myśliwski, Vaclav Havel, Andrzej Wajda, Norman Davies, Adam Zagajewski, Joanna Olczak-Ronikier, Andrzej Szczeklik. Jerzy Illg jest autorem licznych publikacji poświęconych pisarzom, poetom i życiu literackiemu Krakowa, m.in. antologii „To miasto jest wszędzie”, wydał także „Wiersze z Marcówki” i książki poświęcone Milanowi Kunderze oraz Josifowi Brodskiemu. Najnowsza książka Jerzego Illga to rozmowa z Andriejem Tarkowskim. Obecnie pracuje nad tomem rozmów ze Stanisławem Radwanem oraz antologią „Mój przyjaciel wiersz”, która ukazuje się jako cykl felietonów w miesięczniku „Znak”.

Prof. Aleksander Skotnicki – absolwent Akademii Medycznej w Krakowie, hematolog, transplantolog, specjalista chorób wewnętrznych II st., profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego, kierownik Katedry Hematologii CMUJ, ordynator Kliniki Hematologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, członek honorowy Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów. Autor 285 publikacji naukowych, w tym 174 po uzyskaniu stopnia profesora nadzwyczajnego. Równolegle z prowadzeniem Kliniki i Katedry Hematologii, Profesor Skotnicki prowadzi badania i realizuje wymianę kulturową pomiędzy narodem polskim i żydowskim. Urządza wystawy, publikuje książki i genealogie przedwojennych mieszkańców Krakowa żydowskiego pochodzenia. Jest autorem licznych wydawnictw przedstawiających genealogię oraz losy przedwojenne, okupacyjne i powojenne żydowskich rodzin krakowskich. Jest także autorem obszernej monografii opisującej społeczność żydowską w Polsce oraz różne oblicza krakowskich Żydów pt. „Społeczność żydowska w Polsce. Zwyczaje i udział w walce o niepodległość”. Równolegle z licznymi wystawami poświęconymi Oscarowi Schindlerowi i jego roli w uratowaniu przeszło 1000 mieszkańców Krakowa pochodzenia żydowskiego, wydał monografie dotyczące tego tematu, m.in. „Oskar Schindler w oczach uratowanych przez siebie Żydów”. Profesor Skotnicki jest współorganizatorem spotkań kulturalnych w synagodze Wysokiej w Krakowie oraz galerii Stradomskiego Centrum Dialogu, poświęconych wybitnym postaciom i ich działalności na rzecz porozumienia polsko-żydowsko-niemieckiego, z udziałem konsulów generalnych USA, Niemiec i ambasadorów Izraela. Jest pasjonatem promowania Krakowa poza granicami kraju, inicjatorem wymiany myśli kulturalnej wśród narodów świata.

Grzegorz Turnau – artysta, aranżer, pianista, kompozytor, wokalista, poeta, wykonawca poezji śpiewanej. Stworzył swój własny styl muzyczny i kompozycyjny, czasem nawiązujący do muzyki jazzowej, smooth jazzowej, czy dokonań Marka Grechuty i Jana Kantego Pawluśkiewicza. Debiutował, będąc uczniem III klasy liceum, na Studenckim Festiwalu Piosenki w Krakowie piosenką „Znów wędrujemy”. Zdobył wówczas pierwszą nagrodę, dzięki której – na zaproszenie Piotra Skrzyneckiego – trafił do Piwnicy pod Baranami. W swych piosenkach Turnau wykorzystuje teksty czołowych polskich poetów XX wieku. Artysta jest także kompozytorem muzyki teatralnej i filmowej, m.in. do filmu „Zakochany Anioł”. Nagrał 15 albumów solowych i 5 albumów off-broadway. W dyskografii Grzegorza Turnaua znajdują się dwie płyty poświęcone twórczości innych artystów: Jeremiego Przybory i Jerzego Wasowskiego z Kabaretu Starszych Panów „Cafe Sułtan” oraz Marka Grechuty „Historia pewnej podróży”. W pierwszą rocznicę śmierci Grzegorza Ciechowskiego wykonał, wraz ze swoim zespołem, utwór Ciechowskiego „Śmierć na pięć”. Do najbardziej znanych utworów Grzegorza Turnaua należą m.in.: „Naprawdę nie dzieje się nic”, „Cichosza”, „Miedzy ciszą a ciszą”, „Pamięć”, „Bracka”, „To tu, to tam”. Artysta został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (2004) oraz Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2005). W roku 2011 otrzymał Honorowe Obywatelstwo Miasta Inowrocławia. Jest laureatem wielu innych nagród i wyróżnień. Otrzymał m.in. 9 Fryderyków, 2 Wiktory, Grand Prix Festiwalu w Opolu, 2 Superjedynki.

Prof. Janusz K. Kozłowski – archeolog, badacz paleolitu i neolitu. Wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego, uniwersytetów w Liege, Brukseli i Ghent, College de France, Harvard University (Cambrige). Doktor honoris causa Uniwersytetu w Bordeaux (1986), Uniwersytetu im. Lóránda Eötvösa w Budapeszcie (2015). Honorowy Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego (2014). Laureat Europa Prize Akademii Brytyjskiej. Kierował badaniami wykopaliskowymi na licznych stanowiskach w Europie (Polska, Słowacja, Bułgaria, Jugosławia, Grecja), na Bliskim Wschodzie (Turcja, Egipt), w Ameryce Środkowej i Antylach. Jest autorem wielu odkryć i prac dotyczących przejścia od środkowego do górnego paleolitu i pojawienia się człowieka współczesnego na Bliskim Wschodzie i Europie. Główne kierunki prowadzonych badań obejmują m.in.: pojawienie się pierwszych homo sapiens w Azji i Europie ok. 45–40 tys. lat temu, badania wczesnych znalezisk człowieka anatomicznie współczesnego w północnej Afryce, badania nad pojawieniem się wczesnych społeczeństw we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego w IX–VII w. p.n.e., badania nad rozprzestrzenianiem się społeczeństw rolniczo-hodowlanych poprzez Bałkany, basen środkowego Dunaju i Karpaty, początki zasiedlenia Nowego Świata. Profesor Kozłowski jest członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, członkiem Academia Europea, honorowym prezydentem Międzynarodowej Unii Akademii (UAI), członkiem Permanent Council of the Union Internationale des Sciences Prehistoriques et Protohistoriques. Jest członkiem wielu zespołów redakcyjnych, autorem, współautorem lub redaktorem 56 książek wydanych w wielu krajach i ok. 480 artykułów naukowych.

Profesorowie Krzysztof Królas i Marek Stankiewicz – dzięki śmiałym wizjom, determinacji i zaangażowaniu profesorów Krzysztofa Królasa i Marka Stankiewicza zbudowano w Krakowie pierwsze w Europie Środkowej synchrotronowe źródło światła, czyli synchrotron SOLARIS. Jest to nie tylko największe i najbardziej wszechstronne urządzenie badawcze w historii Polski, ale też wybitne osiągnięcie organizacyjne i naukowo-techniczne. To wyjątkowa, wysoce wydajna, nowoczesna i multidyscyplinarna infrastruktura badawcza, która otwiera nowe możliwości w wielu dziedzinach nauki, w tym biologii, chemii, fizyce, medycynie, farmakologii, geologii i archeologii. Tym samym synchrotron SOLARIS stanowi doskonałe uzupełnienie oferty metropolitalnej miasta Krakowa. Jako światowej rangi ośrodek badawczy staje się jego wizytówką na naukowej mapie świata. Naszym małym słońcem na krakowskiej ziemi opiekują się właśnie Profesor Krzysztof Królas i Marek Stankiewicz.

 

WYRÓŻNIONE PRACE DYPLOMOWE

Weronika Bogal i Adam Łyko

Absolwenci studiów pierwszego stopnia na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki. Obecnie studenci studiów drugiego stopnia. Autorzy pracy inżynierskiej pt. „Muzeum historii Podgórza i Obserwatorium Przyrody w Kamieniołomie Liban w Krakowie”.

Michał Grzybowski

Absolwent studiów pierwszego stopnia w zakresie Architektury Krajobrazu na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki. Autor wyróżnionej pracy inżynierskiej pt. „Rewaloryzacja założenia parkowego przy Dworku Jana Matejki w Krzesławicach”.

Dominika Kruszyna

Absolwentka Wydziału Turystyki i Rekreacji Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie. Autorka wyróżnionej pracy magisterskiej pt. „Stare Miasto i Kazimierz. Projekt mapy dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózku inwalidzkim po Krakowie”.

Dominik Rybiałek

Absolwent Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie. Autor wyróżnionej pracy magisterskiej pt. „Motywy żydowskie w Teatrze Śmierci Tadeusza Kantora na podstawie analizy spektakli „Umarła klasa” oraz „Wielopole, Wielopole”.

Adriana Szulecka

Absolwentka Inżynierii Środowiska na Wydziale Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Autorka wyróżnionej pracy magisterskiej pt. „Porównanie prognostycznych i rzeczywistych wartości stężeń zanieczyszczeń powietrza w Krakowie”.

Aleksandra Wanda Zajdel

Absolwentka studiów pierwszego stopnia Wydziału Form Przemysłowych Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Kontynuuje studia drugiego stopnia na tym samym wydziale. Autorka wyróżnionej pracy licencjackiej pt. „Projekt wybranych elementów informacji wizualnej dla Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie”.

 

OTO FOTOKRONIKA MIASTA KRAKOWA