Zmierzmy kreatywny puls Krakowa

Helsinki, Mannheim, San Sebastian, Sewilla i Taipei, a teraz także Kraków. Nasze miasto, jako pierwsze w Polsce, dołączyło do elitarnego grona ośrodków miejskich, które realizują program badania Indeksu Kreatywnego Miast, autorskiej koncepcji wybitnego brytyjskiego eksperta do spraw rozwoju kreatywnego miast – prof. Charlesa Landry’ego. 5 września wystartowała pierwsza część projektu, która ma mapować najważniejsze ogniska kreatywnej energii naszego miasta. Każdy może w tym badaniu wziąć udział. Ankiety w wersji krótkiej i rozszerzonej dostępne są na: creativecitiesindex.org.  

Rezultatem badania będą raporty i wizyty studyjne ekspertów. Analizie zostaną poddane najważniejsze trendy i zjawiska w zakresie kultury, innowacyjności, wiedzy, turystyki, wpływające na obecny i przyszły kształt Krakowa. Charles Landry bada miasta zestawiając perspektywę wewnętrzną mieszkańców i osób zaangażowanych w strategiczne wdrażanie projektów rozwojowych z perspektywą ekspertów międzynarodowych w poszczególnych dziedzinach. Jednak najważniejszy będzie sam proces badania zmian i opinii mieszkańców.

Interpretacja wyników badań, łącząca spojrzenie z wewnątrz z oceną zewnętrzną, wywarła jak dotąd obserwowalny wpływ na prawie 20 miast uczestniczących w projekcie. Indeks Miast Kreatywnych stał się katalizatorem praktycznych rezultatów i przyczynkiem dla realnych długofalowych zmian. Był często punktem odniesienia dla tworzenia strategii i projektów rozwojowych dla wielu ośrodków świata.

Prof. Charles Landry to światowy autorytet w dziedzinie interpretowania warunków koniecznych i cech dystynktywnych miast kreatywnych. Jest też twórcą pojęcia „miasto kreatywne”, pochodzącego od tytułu jednej z jego najważniejszych publikacji. Indeks Kreatywny Miasta to narzędzie pomiaru potencjału kreatywnego, który jest warunkiem niezbędnym dla rozwoju nowoczesnej metropolii. Indeks tworzy ramy działania, dzięki którym miasto może stworzyć przemyślaną politykę rozwoju i maksymalnie wykorzystać swój potencjał. Celem badania jest ustalenie i monitorowanie międzynarodowej pozycji i potencjału Krakowa w odniesieniu do miast Europy i świata. Pozwala także mierzyć i porównywać podobne do siebie ośrodki miejskie i wymieniać dobre praktyki w zakresie podnoszenia kategorii nie dość rozwiniętych.

„Chciałem, aby Kraków, jako pionierskie miasto, było częścią globalnego systemu benchmarkingowego opartego na Indeksie Kreatywnym Miasta” – mówi Charles Landry. „Rozumiem przez to wykorzystywanie jego kolektywnej wyobraźni i kreatywności w celu rozwoju całej metropolii. Zachęcam wszystkich do wzięcia udziału w ankiecie, a tym samym do pomiaru kreatywnego pulsu Krakowa – zaprasza Landry, który odwiedził Kraków kilkukrotnie  ostatnich miesiącach, występując na ważnych konferencjach dotyczących kultury, kreatywności, samorządności.

Wypełnienie kwestionariusza internetowego zajmuje odpowiednio: 15 minut (30 pytań) lub 45 minut (100 pytań). Badanie, połączone z spotkaniami indywidualnymi i grupowymi potrwa 50 dni, a rezultaty badań będą dostępne w przeciągu 4-5 miesięcy od jego zakończenia. W programie znajdą się prezentacje i publiczne panele, dzięki czemu projekt nabierze charakteru dynamicznego procesu, którego rezultaty będą na bieżąco dyskutowane i omawiane przez uczestników.

 „Kreatywność jest głęboko wpisana w codzienne życie naszego miasta” – mówi Jacek Majchrowski, Prezydent Miasta Krakowa. – „Sprawia, że mieszkańcy czują przynależność społeczną, chcą wymieniać się pomysłami, są innowacyjni.  Zależy nam na zaszczepieniu myślenia o mieście jako ekosystemie, który wymaga zrównoważonego i całościowego rozwoju. Infrastruktura transportowa oraz tereny zielone są niezwykle istotne, jednak liczy się także kultura i biznes. Stąd pomysł zaproszenia tak wybitnego eksperta, jakim jest Charles Landry, do zmierzenia kreatywnego pulsu miasta i odniesienie go do innych ośrodków o zbliżonej wielkości. Chcemy, by o Krakowie myślano kompleksowo i odnoszono się do 4 Filarów Zrównoważonego Rozwoju UNESCO – kulturalnego, środowiskowego, społecznego i ekonomicznego”.

Indeks Miasta Kreatywnego wyróżnia się na tle innych metod badawczych z jednego, podstawowego powodu: składa się bowiem zarówno z samooceny wewnętrznej, jak oceny zewnętrznej. Wśród metod badawczych, używanych w ich trakcie znajdą się kwestionariusze internetowe, sesje grupowe, wizyty studyjne oraz rozmowy z przedstawicielami poszczególnych sektorów. Szczególną wartością projektu będzie możliwość konfrontacji subiektywnej samooceny miasta z rygorystyczną oceną zewnętrzną.

Osiągnięcie miarodajnych wniosków będzie możliwe tylko po zgromadzeniu w jednym miejscu najbardziej reprezentatywnych przedstawicieli wszystkich sektorów. W związku z tym program zakłada spotkania z instytucjami akademickimi, instytucjami odpowiedzialnymi za planowanie przestrzenne i transport, rozwój gospodarczy i usługi medyczne, a także ochronę środowiska, turystykę oraz kulturę. Dodatkowo zaplanowano wywiady z przedstawicielami biznesu i usług biznesowymi tj. udzielanie kredytów, ubezpieczenia, księgowość lub usługi doradcze. Ponadto w planie są rozmowy z młodzieżą oraz szeroko pojętym przemysłem kreatywnym, czyli przedsiębiorstwami zajmującymi się m.in.: muzyką, literaturą, przedstawicielami hoteli, biur podróży, a także sektora pozarządowego.  

Uczestnicząc w projekcie, Kraków partycypuje w międzynarodowej bazie danych, która pozwala na skuteczną identyfikację i wymianę najlepszych praktyk między metropoliami z całego świata. Indeks uwzględnia 10 przenikających się dziedzin dobranych na podstawie wieloletniej analizy czynników wpływających na sukcesy, bądź porażki odnoszone przez miasta.

Końcowy raport z badań rzuci światło na kwestie szczególnie istotne z punktu widzenia Krakowa i całej Polski, takie jak różnica w postrzeganiu miasta przez młodzież i dorosłych. Może również pomóc w rozwiązaniu dylematu każdego ośrodka o tak bogatej historii – czy piękno starego Krakowa jest jego siłą? A może słabością? oraz w jaki sposób uczynić z kultury czynnik rozwoju miasta?

Organizatorami projektu są: Miasto Kraków – Wydział Rozwoju Miasta, Wydział Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Krakowskie Biuro Festiwalowe – operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO.