Z pamiętnika Wyzwolonej_1918 odc.25

Prawa wyborcze kobiet.

Po odzyskaniu niepodległości Polki otrzymały prawa wyborcze. Staliśmy się krajem demokratycznym, w którym każdy obywatel, bez względu na płeć czy wyznanie, miał przywilej głosowania, a tym samym stanowienia o swojej przyszłości. Jednak to, że obywatelki Polski otrzymały to prawo, nie było od początku takie oczywiste.

Ogromną rolę na to, że kobiety mogły po I Wojnie Światowej głosować, odegrał ruch równouprawnienia kobiet, którego działania widoczne były na całym świecie. Kobiety postanowiły walczyć o swoje prawa. Początkowo wszelkie działania sufrażystek, bo tak nazywano kobiety walczące o równouprawnienie, bagatelizowano, wręcz wyśmiewano. Z czasem jednak ruch sufrażystek zaczął stanowić realną siłę.

W Polsce jedną z osób, która przyczyniła się do wywalczenia praw wyborczych dla kobiet była Paulina Kuczalska-Reinschmit. Redagowała pismo “Ster”, w którym publikowała artykuły dotyczące pełni praw dla kobiet. Nie można również zapomnieć o Aleksandrze Piłsudskiej, drugiej żonie Marszałka Piłsudskiego. Ona sama nazywała siebie “zaciętą feministką”. To również dzięki niej Polki od 1919 roku mogą zasiadać w ławach sejmowych. Przekonywała męża do słuszności nadania prawa do wyboru władz rządzących również kobietom. Nie było jednak łatwo namówić Marszałka, który uważał kobiety za istoty rozchwiane, które nie powinny mieć możliwości decydowania w tak ważnych sprawach.

Sufrażystki nie dawały jednak za wygraną. Piłsudski nie chciał z nimi negocjować. Niejednokrotnie przetrzymywał całe delegacje na dworze, w nocy i na mrozie, bo nie chciał ich wpuścić do domu. Nie chciał słuchać ich żądań, które były dla niego oderwane od rzeczywistości. Stąd symbolem kobiecej rewolucji stała się parasolka. Delegacja kobiet nie odpuszczała bowiem i stojąc pod domem Marszałka, stukała parasolką w jego okna, by ten w końcu zaprosił je do środka. Jak się okazało upór przyniósł zamierzony skutek.

To właśnie Józef Piłsudski przyczynił się do nadania kobietom praw wyborczych i możliwości zasiadania w parlamencie. W dekrecie wyborczym ustanowił, że “wyborcom jest każdy obywatel państwa bez różnicy płci”. Dzięki temu Polska stała się jednym z pierwszych krajów, w których kobiety uzyskały prawa wyborcze. Pierwsze wybory w Polsce z udziałem kobiet odbyły się 26 stycznia 1919 roku, czyli znacznie wcześniej niż na przykład w Stanach Zjednoczonych.

Decyzja ta spotkała się z powszechną akceptacją narodu. Rola kobiety na przestrzeni ostatnich lat bardzo się bowiem zmieniła. Wynikało to z faktu, że zaczęły one odgrywać ważną rolę społeczną. Mężczyźni byli na frontach I Wojny Światowej, i to kobieta musiała reprezentować rodzinę w urzędach czy szkołach. Były to instytucje, w których wcześniej nie wypadało się kobiecie pojawiać. Teraz podziwiano kobiety za to, że przejęły męskie obowiązki i dbały o rodzinę, zapewniając dzieciom wyżywienie czy edukację.  Zmiana sytuacji w kraju spowodowała, że kobiety zaczęto szanować również za to, że wychowują nowe pokolenie w duchu patriotyzmu.

Po pierwszych wyborach z udziałem kobiet do Sejmu trafiło 8 posłanek. Stanowiły one zaledwie 2% ogólnej liczby polskiego Sejmu, jednak wykorzystywały wszystkie możliwe formy aktywności sejmowej, w tym wnioski, interpelacje oraz przemówienia, by wywalczyć jak najwięcej praw dla dobra całego kraju, w tym również obywatelek Polski.