Najpiękniejsze tradycje świąteczne: Emaus na Zwierzyńcu

Emaus to jedna z najstarszych i najbarwniejszych krakowskich tradycji. W Wielkanocny Poniedziałek kolorowy jarmark wzdłuż ulicy Kościuszki, u stóp klasztoru ss. Norbertanek, znów przyciągnie tłumy zwiedzających. W ten dzień zachęcamy także do odwiedzenia Domu Zwierzynieckiego (oddziału Muzeum Historycznego) przy ul. Królowej Jadwigi 41, gdzie czekają na Was świateczne atrakcje i konkursy!

Nazwa Emaus nawiązuje do historii przytoczonej w Ewangelii przez św. Łukasza, kiedy to uczniowie Chrystusa szli do wsi Emaus i po drodze spotkali Zmartwychwstałego, lecz z początku Go nie rozpoznali. Na pamiątkę tego wydarzenia w średniowiecznej Europie w Poniedziałek Wielkanocny odbywały się pielgrzymki do kościołów położonych poza miastem, którym towarzyszyły odpusty. Pierwsza pisemna wzmianka o Emausie obchodzonym pod klasztorem Norbertanek na Zwierzyńcu pochodzi z końca XVI wieku. Na terenie dzisiejszego Krakowa obchodzono Emaus także w innych, nieistniejących dziś kościołach, ale tylko ten zwierzyniecki dotrwał do naszych czasów. Na odpuście można było kupić m.in. słodycze, pierniki, zabawki, drewniane figurki, korale, biżuterię, różańce, obrazki świętych.

Odpustowym zabawkom często przypisywano ściśle określoną funkcję i symbolikę. Jedną z nich było tzw. drzewko życia, wykonane z patyka z zatkniętymi drewnianymi listkami, na którego szczycie umieszczano figurkę ptaka lub gniazda z pisklętami. Przypominało ono wiosenne odradzanie się życia i miało nawiązywać też do przedchrześcijańskich wiosennych obrzędów zadusznych i dawnych wierzeń, w których dusze zmarłych pod postaciami ptaków szukają schronienia w gałęziach drzew cmentarnych. Zakupione na Emausie drzewko życia było niegdyś nieodłącznym elementem wiosny w Krakowie.

Obecnie zmienił się charakter dawnego Emausu, tradycyjne zabawki i wyroby rzemieślnicze zostały w znacznej mierze zastąpione przez wszechobecny plastik. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa od kilku już lat organizuje Przystanek Emaus,  aby przypomnieć o nieco zapomnianych zwyczajach wielkanocnych, oryginalnych zabawkach i tradycjach związanych z dorocznym odpustem. W zwierzynieckim oddziale Muzeum w Poniedziałek Wielkanocny odbędą się warsztaty dla dzieci, podczas których można będzie własnoręcznie wykonać dawne zabawki odpustowe. Natomiast dorośli będą mogli przypomnieć sobie Emaus sprzed lat, zobaczyć film dokumentalny „Krakowskie tradycje: Emaus na Zwierzyńcu", zwiedzić wystawę plenerową poświęconą świątecznym zwyczajom, oraz zakupić wydawnictwa w promocyjnej cenie na muzealnym kramie.

W tym roku Muzeum Historyczne Miasta Krakowa zaprasza również do udziału w konkursie na najpiękniejsze własnoręcznie wykonane drzewko emausowe. Konkurs polega na własnoręcznym wykonaniu drzewka, nawiązującego do symboliki i formy drzewka życia (czyli gałązki z listkami zwieńczonej ptakiem), które może być wykonane w dowolnej technice i z dowolnych materiałów. Liczy się pomysłowość, staranność wykonania i ogólne wrażenie estetyczne.

Konkurs będzie miał miejsce w Poniedziałek Wielkanocny, 21 kwietnia, w oddziale MHK Dom Zwierzyniecki przy ul. Królowej Jadwigi 41. Uczestnicy proszeni są o przyniesienie swoich prac do Domu Zwierzynieckiego w godzinach od 10.00 do 12.00. Tutaj sąd konkursowy, złożony z pracowników Muzeum, dokona oceny prac w trzech kategoriach wiekowych: dziecięcej (do lat 12), młodzieżowej (12–18 lat) oraz dla dorosłych (od 18 lat). Jednocześnie w godzinach od 12.00 do 16.00 wszystkie konkursowe drzewka będą eksponowane i każdy zwiedzający będzie mógł oddać głos na jedno wybrane drzewko w każdej kategorii. W każdej kategorii przyznane zostaną 3 miejsca, a zwycięzcy zostaną obdarowani nagrodami. Dodatkowo w każdej kategorii zostanie przyznana nagroda publiczności. Ogłoszenie wyników konkursu połączone z rozdaniem nagród nastąpi tego samego dnia o godz. 17.00 w Domu Zwierzynieckim. Więcej informacji można uzyskać w oddziale MHK Dom Zwierzyniecki, ul. Królowej Jadwigi 41 (tel. 12 427 00 26 lub mail: zwierzyniec@mhk.pl). Regulamin konkursu dostępny jest na stronie www.mhk.pl.

 

Program Przystanku Emaus 2014:

10.00–18.00 – zwiedzanie wystaw: Świat Lajkonika oraz Krakowskie tradycje wielkanocne;

11.00–16.00 warsztaty dla dzieci: Tradycyjne zabawki emausowe;

12.00–16.00 wystawa konkursowych drzewek emausowych i głosowanie na najpiękniejsze;

17.00 – ogłoszenie wyników konkursu na najpiękniejsze drzewko emausowe.

Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny!