Kultura rozwiń menu
Serwis używa plików cookies zgodnie z polityką prywatności pozostając w serwisie akceptują Państwo te warunki
Adres: Plac Mariacki 3, Kraków
  • Data:

    2015-09-28 - 2016-03-20

  • Impreza biletowana:

    >

    Bilet normalny: 7 Bilet ulgowy: 5

Organizatorzy:
  • Kamienica Hipolitów - Odział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa

Wystawa czasowa Tadeusz Pawlikowski i jego teatr przygotowana przez zespół oddziału teatralnego Muzeum Historycznego Miasta Krakowa Dom pod Krzyżem poświęcona jest osobie pierwszego dyrektora Teatru Miejskiego w Krakowie oraz Teatru Miejskiego we Lwowie. Choć ma wymiar przede wszystkim historyczny, jest również pretekstem i zaproszeniem do dyskusji nad rozwojem współczesnej sztuki teatru.
Tadeusz Pawlikowski, od którego śmierci w dniu otwarcia wystawy 28 września mija równo sto lat, to ciekawa osobowość okresu Młodej Polski, niezwykle zasłużona dla rozwoju sceny krakowskiej i lwowskiej. Dyrektor nazywany „księciem teatru", „małym Napoleonem teatru", a nawet „polskim Craigem" był już za życia otoczony legendą i nimbem sławy. Nie bez powodu to właśnie jego określa się mianem pierwszego reżysera we współczesnym znaczeniu. Był jednym z pierwszych, który do pracy nad spektaklem podchodził w bardzo nowatorski sposób i wprowadzał rozwiązania inscenizacyjne z powodzeniem wykorzystywane w teatrach do dziś. Kierując przygotowaniami do premiery dbał o najdrobniejsze szczegóły, realizował spójną i kompletną wizję spektaklu teatralnego.
Tadeusz Pawlikowski będąc reżyserem, był jednocześnie dyrektorem dwóch nowych Teatrów Miejskich: w Krakowie (1893–1899 i 1912–1914) oraz we Lwowie (1900–1906). Emocjonalnie zaangażowany i oddany sztuce kreator niejednokrotnie dokładał z rodzinnego majątku do prowadzonych przez siebie instytucji, przedkładając sukces teatru nad korzyść własną. „Pan z laseczką", jak o nim mówiono, to również autorytet i przyjaciel zespołu aktorskiego, który nie wahał się zaufać debiutantom i powierzyć im ambitne role. W jego zespole grali najwybitniejsi aktorzy ówczesnej sceny: Ludwik i Irena Solscy, Wanda Siemaszkowa, Ferdynand Feldman, Władysław Roman, Kazimierz Kamiński. Przyjaźnił się z wieloma młodopolskimi literatami, których utwory chętnie wprowadzał do teatralnego repertuaru. Za swojej dyrekcji wystawiał dzieła Stanisława Wyspiańskiego, Lucjana Rydla, Stanisława Przybyszewskiego, Gabrieli Zapolskiej, Jana Augusta Kisielewskiego, czy Leopolda Staffa.
Na wystawie Tadeusz Pawlikowski i jego teatr zgromadzono teatralia, które ukazują każdy z wymienionych aspektów działalności dyrektora-artysty oraz przedstawiają burzliwą historię jego życia prywatnego wplecioną w historię teatru krakowskiego z przełomu wieków. Fotografie ze spektakli wystawianych w teatrze Pawlikowskiego, wizerunki jego aktorów, makiety dekoracji, afisze teatralne, dokumenty związane z kontraktem dyrektorskim, autorskie egzemplarze sztuk, listy oraz pamiątki rodzinne tworzą wielowątkową opowieść o życiu artystycznym młodopolskiego Krakowa. Ekspozycję dopełnia projekt multimedialny prezentujący wielość ról i zadań jakich podejmował się Tadeusz Pawlikowski wznosząc fundamenty współczesnego teatru krakowskiego.
Ekspozycja prezentuje niemal trzysta obiektów, w tym prawie dwieście teatraliów ze zbiorów teatralnych Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Jest zatem znakomitą okazją do obejrzenia teatraliów na co dzień nie dostępnych dla zwiedzających, ze względu na trwającą aktualnie w oddziale teatralnym MHK Dom pod Krzyżem reorganizację wystawy stałej.
Wystawie towarzyszą dwie publikacje poświęcone Tadeuszowi Pawlikowskiemu: katalog wystawy i monografia Tadeusz Pawlikowski. Legenda, człowiek, teatr autorstwa profesora Jana Michalika. W trakcie trwania wystawy 21 i 22 października odbędzie się konferencja naukowa współorganizowana przez muzeum i Uniwersytet Jagielloński. Chcących zgłębić historię krakowskiego teatru zapraszamy również do wzięcia udziału w teatralnych spacerach śladami dyrektora, czy warsztatach edukacyjnych związanych z wystawą.
Wystawa Tadeusz Pawlikowski i jego teatr, przypominając jednego z najważniejszych twórców teatru krakowskiego, wpisuje się w program obchodów jubileuszu 250-lecia teatru publicznego w Polsce i powstała przy finansowym współudziale Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Teatr 2015, priorytet: 250-lecie teatru publicznego w Polsce".

Kurator wystawy: Małgorzata Palka, tel. 12 422-68-64 wew. 15, m.palka@mhk.pl

Wernisaż wystawy: 28.09.2015, godz. 17.00, Pałac Krzysztofory
Wystawa czynna od 29 września 2015 do 20 marca 2016.

Ceny biletów:
normalny 7 zł
ulgowy 5 zł
rodzinny 14 zł
grupowy 5 zł
grupowy ulgowy 4 zł

Wydarzenia towarzyszące wystawie „Tadeusz Pawlikowski i jego teatr"

Konferencja poświęcona Tadeuszowi Pawlikowskiemu
21 X (środa) godz. 9:00–17:30
22 X (czwartek) godz. 10:00–18:00
Sala Miedziana, Pałac Krzysztofory, Rynek Główny 35

Podczas dwudniowej konferencji badacze teatru z całej Polski, z różnych perspektyw naświetlą fenomen teatru Pawlikowskiego. Szczegółowy program konferencji dostępny na stronie internetowej MHK.

Salon Książki
21 X (środa) godz. 18:00–19:30
Sala Miedziana, Pałac Krzysztofory, Rynek Główny 35

Spotkanie z profesorem Janem Michalikiem, autorem książki Tadeusz Pawlikowski. Legenda, człowiek, teatr oraz autorami artykułów zamieszczonych w katalogu wystawy.

Wieczór artystyczny Listy Tadeusza i Konstancji
11 X (niedziela) godz. 16:00–17:30
Kamienica Hipolitów, Plac Mariacki 3
W dniu imienin Tadeusza, w przestrzeni poświęconej mu wystawy oddamy głos jej bohaterowi. Podczas wieczoru artystycznego fragmenty listów Tadeusza Pawlikowskiego i Konstancji Bednarzewskiej odczytają aktorzy: Juliusz Chrząstowski i Barbara Szałapak.

Warsztaty pisania listów – cykl dwóch zajęć
7 XI i 28 XI (soboty)
godz. 9:30–12:00 dla dorosłych
godz. 12:30–15:00 dla uczniów gimnazjów i liceów
Kamienica Hipolitów, Plac Mariacki 3
Warsztat jest propozycją tworzenia form listownych inspirowanych sztuką młodopolską. Postawimy na twórczą zabawę z wyobraźnią, błyskotliwość i umiejętne wykorzystanie języka, zdolnego nieszablonowo przedstawić zawiłości zawodowo- uczuciowe. Zajęcia poprowadzi dr hab. prof. UP Marek Pieniążek

Spacer śladami Tadeusza Pawlikowskiego
11 X (niedziela) i 24 X (sobota) godz. 12:00–14:00
Kamienica Hipolitów, Plac Mariacki 3
Spacer śladami nietuzinkowej i barwnej postaci jaką był Tadeusz Pawlikowski umożliwi odkrycie jego osobistej historii, najpierw w przestrzeni samej wystawy a następnie wpisanie jej w topografię dzisiejszego Krakowa.

W czwartki o czwartej – cotygodniowe oprowadzanie po wystawie
Każdy czwartek godz. 16:00 (poza 24, 31 XII)
Kamienica Hipolitów, Plac Mariacki 3
Historie nie zawsze w całości opowiadają się same, dlatego wszystkich zainteresowanych zapraszamy na zwiedzanie wystawy uzupełnione narracją przewodnika.

DLA ZORGANIZOWANYCH (grup z gimnazjów i liceów):

Życie mieszczańskie, historia, literatura i teatr XIX/XX w. – warsztaty
14 X, 4 XI, 25 XI (środy) godz. 10:00–11:30
Kamienica Hipolitów, Plac Mariacki 3
Warsztaty twórcze podczas których uczestnicy na przykładzie tekstów dramatycznych i eksponatów zgromadzonych na wystawie odkrywać będą moc słów i gestów oraz nauczą się je wykorzystywać. Nawiązując do wystawianych w teatrze Pawlikowskiego utworów Wyspiańskiego, Zapolskiej, Przybyszewskiego czy Kisielewskiego stworzą własne scenki dramatyczne, komiksy i mini etiudy. Warsztaty poprowadzi dr Kinga Gajda.

Mieszczańskie tęsknoty krakowskich Buddenbroków
2 X, 30 X, 11 XII (piątki) godz. 10:00–11:30
Kamienica Hipolitów, Plac Mariacki 3
W trakcie warsztatów teatralnych uczestnicy zaimprowizują sytuacje związane z eksponatami oglądanymi na wystawie. Dzięki temu nauczą się wnikliwie badać teatralia, analizując ich treść, walory estetyczne oraz historię. Warsztaty poprowadzi reżyser teatralny dr Inka Dowlasz.