„Osobno, ale razem” – wystawa w rocznicę połączenia Podgórza i Krakowa

4 lipca 1915 pośrodku mostu Krakusa łączącego wiślane brzegi doszło do wydarzenia wyjątkowego – podali sobie wówczas dłonie prezydent Juliusz Leo oraz burmistrz Franciszek Maryewski – symbolicznie łącząc dwa miasta, Kraków i Podgórze i domykając tym samym proces budowy Wielkiego Krakowa.

Z okazji przypadającej w tym roku okrągłej rocznicy tego wydarzenia Muzeum Podgórza zaprasza na wystawę „Osobno, ale razem. W 110. rocznicę połączenia Podgórza i Krakowa 1915–2025”.

Wystawa przygotowana wspólnym wysiłkiem całego zespołu podgórskiego oddziału pozwala spojrzeć na współistnienie tych dwóch miast z nowej perspektywy, odkładając na bok opowieść o antagonizmach i trudnych negocjacjach przed połączeniem, skupiając się na historii życia codziennego, w którym losy mieszkańców obu miast się ze sobą splatały, niezależnie od granic wyznaczanych ręką władców i polityków. Jest to opowieść o bliskości, współpracy i wspólnym budowaniu przyszłości. 110. rocznica wyznaczyła ramy wystawy, która przedstawi 110 wybranych historii, od czasu powstania miasta Podgórza w 1784 r. aż po jego połączenie z Krakowem w 1915 r. Każdej z opowieści towarzyszy reprezentujący ją obiekt z epoki, starannie wybrany przez zespół kuratorski.

Wśród zaprezentowanych obiektów znajdują się zarówno dzieła sztuki m.in. obrazy Aleksandra Kotsisa, Aleksandra Gierymskiego, Artura Markowicza czy Wojciecha Weissa, liczne pamiątki m.in. po księciu Józefie Poniatowskim, Henryku Jordanie i Stanisławie Wyspiańskim jak i np. pocztówkę wysłaną do Seweryna Udzieli. Obok nich znajdują się obiekty dotąd nie prezentowane szerszej publiczności jak monstrancja proj. Jana Sas-Zubrzyckiego z kościoła św. Józefa, kronika krakowsko-podgórskiej parafii ewangelickiej czy filiżanka z wizerunkiem Anny i Leopolda Stuhrów, protoplastów znanego krakowskiego rodu. Licznie reprezentowane są wątki związane z historią społeczną i obyczajowością w tym również sprawy kryminalne symbolizowane drzwiami z więzienia św. Michała. Wśród wątków łączących oba miasta nie mogło zabraknąć tych związanych z przemysłem, znalazły się tutaj zatem zarówno dokumenty, medal z Wystawy Przemysłowej we Lwowie czy wyroby lokalnych fabryk jak... guzik, cegła i gwóźdź.

Za ten eklektyczny dobór obiektów odpowiadają pasje badawcze pracowników Muzeum Podgórza – Jakuba Jastrzębskiego, Melanii Tutak, Anny Warzechy i Roberta Gawła, którzy wspólnie stworzyli scenariusz wystawy. To także efekt ich doskonałej znajomości historii obu miast, ale zbiorów muzeów, zaprzyjaźnionych instytucji i licznych prywatnych kolekcji i rodzinnych zbiorów.

Każda z przedstawionych historii stanowi odrębny, samodzielny przypadek to wspólnie zostały one splecione ze sobą w jedną nić narracyjną, gdzie tradycyjny chronologiczny porządek zastąpiony zostaje siecią skojarzeń, niczym mapa wyobrażonego miasta. Rozpięta pomiędzy obiektami lina wskazuje drogę, jednak wystawa ta pozostawia odwiedzającemu miejsce na własne poszukiwania i swobodny dryf przez historię współistniejących ze sobą miast, pobudzając chęć odkrywania przeszłości, nie tylko tej podgórsko-krakowskiej.