górne tło

Kraków czyta Stanisława Czycza

To prawdziwa czytelnicza uczta: w 20. rocznicę śmierci Stanisława Czycza do rąk czytelników trafią Opowiadania krzeszowickie, zawierające wybrane utwory z książek pisarza, jedno dotąd niedrukowane opowiadanie, a także teksty krytyczne dotyczące twórczości artysty. Na promocję książki, która odbędzie się już za kilka dni, zaprasza dyrektor krzeszowickiej biblioteki publicznej Danuta Hubisz-Rudel.

To właśnie w Krzeszowicach urodził się Stanisław Czycz (1929–1996), tam spędził dzieciństwo i młodość, i choć to miejsce było mu drogie, mocno związał się też z Krakowem – był mieszkańcem Domu Literatów przy ul. Krupniczej. Został pochowany na krzeszowickim cmentarzu. 29 czerwca 2016 r. minie dokładnie 20 lat od jego śmierci. Z tej okazji Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna im. K. Wyki w Krzeszowicach oraz Wydawnictwa Episteme zapraszają na kilka wydarzeń towarzyszących wydaniu najnowszej książki pisarza pt. Opowiadania krzeszowickie.

26 czerwca 2016 r. o godz. 16.00 na Rynku w Krzeszowicach (w okolicach fontanny) odbędzie się premiera książki – w planie m.in. happening ze Stanisławem Czyczem oraz czytanie fragmentów Opowiadań.

28 czerwca 2016 r. o godz. 17.00 odbędzie się promocja krakowska pt. Sorrento Stanisława Czycza w bo-no-bo Księgarni i Kawiarni Podróżniczej przy Małym Rynku 4.

29 czerwca 2016 r. o godz. 16.00 zostanie odprawiona msza rocznicowa w intencji pisarza w Kaplicy Misjonarzy przy ul. Nowa Wieś 8 w Krzeszowicach. O godz. 18.00 w Bibliotece przy pl. Kulczyckiego 1 czytelnicy spotkają się w Dyskusyjnym Klubie Książki poświęconym poezji Czycza (Wiersze wybrane).

Krzeszowicka biblioteka zaprasza także na wystawę poświęconą pisarzowi. W trakcie obu spotkań promocyjnych będzie można kupić Opowiadania krzeszowickie, dostępne tylko w Bibliotece.

O twórczości Stanisława Czycza

Pierwsze wiersze Czycz drukował w 1955 r., w tym samym roku wraz z Herbertem, Białoszewskim, Drozdowskim i Harasymowiczem uczestniczył w Prapremierze pięciu poetów. Debiut prozatorski, nowatorskie formalnie opowiadanie And, poświęcone przyjaźni i trzem ostatnim dniom Andrzeja Bursy, drukowane w „Twórczości” z 1961 r., otworzyło przed nim drzwi do sławy. Jerzy Stempowski zaliczył autora w poczet twórców pochylających się nad najpoważniejszymi pytaniami egzystencji, Tomasz Burek z emfazą nazywał Anda „przybliżeniem do arcydzieła”. Równolegle na łamach „Przekroju” Czycz rozpoczął druk opowiadań: Myszki i Lady be good, zebranych wraz z innymi w tomie Nim zajdzie księżyc (1968). W bardziej tradycyjnej niż w Andzie formie opisywał świat miasteczka zwanego „smutnym Sorrento”. Jego bohaterami uczynił młodych chłopaków. Ich wakacyjne zajęcia, perypetie, przyjaźnie i pierwsze miłości rozgrywają się w „rajskim”, nostalgicznym klimacie prowincji. Czycz w Krzeszowicach spędził dzieciństwo i młodość, wracał tu przez całe dorosłe życie, tu znajdował potrzebny do pisania spokój. Literacki portret miasta należy do najpiękniejszych w powojennej prozie polskiej. Na ekran przeniósł go Andrzej Barański w Nad rzeką, której nie ma, filmie z 1991 r. Z Krzeszowicami wiążą się także powieści Czycza, tytułowane przez Tomasza Burka, Leszka Bugajskiego czy Bogdana Rudnickiego arcydziełami. Pawana (1977) opowiada o tym, jak trzech kolegów przemierza Pustynię Błędowską w poszukiwaniu dziewcząt, tocząc ze sobą nieustanny dialog. Nie wierz nikomu: Baza (1987) odnosi się do realiów okupacyjnego dzieciństwa pisarza, młodości w czasach wojującego stalinizmu oraz jego pierwszej pracy. Wątek miłosny w tej powieści stanowi rozwinięcie jednego z opowiadań krzeszowickich pt. Nie wiem co ci powiedzieć.

Czycz ponadto jest autorem książek poetyckich: Tła (1957), Berenais (1960), Białe południe (1972), Wybór wierszy (1979), Słów do napisu na zegarze słonecznym, cz. V (2011), Wierszy wybranych (2014); tomu prozy: Ajol (1967), oraz eksperymentalnego Arwa (2007).

Opowiadania krzeszowickie zbierają utwory z książek Nim zajdzie księżyc (1968, 1970) oraz Nie wiem co ci powiedzieć (1983), z dodatkiem tekstu Kolędnicy z „Życia Literackiego” z 1965 r. oraz niedrukowanego Opowiadania turystycznego, pisanego na konkurs „Magazynu Turystycznego Światowid”. Dodatkowo w książce zamieszczono teksty krytyczne: artykuł Magia miejsca w prozie Stanisława Czycza Marii Ostrowskiej, polonistki i propagatorki wiedzy o Czyczu w Krzeszowicach; artykuł W zielonych cieniach i poblaskach Sorrento. Opowiadania krzeszowickie Stanisława Czycza pióra dr Justyny Urban z Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, która doktoryzowała się z prozy Czycza oraz biogram pisarza pt. „Chciałbym pisać wiersze”, autorstwa dr Doroty Niedziałkowskiej, współpracującej z edytorstwem Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, także doktoryzującej się „z Czycza”. Ta ostatnia opracowała książkę edytorsko i napisała notę wydawniczą.