Jednostki samorządu terytorialnego organizują działalność kulturalną, tworząc samorządowe instytucje kultury, dla których prowadzenie takiej działalności jest podstawowym celem statutowym.
Miasto Kraków prowadzi i współprowadzi 28 instytucji kultury:
którym zapewnia środki niezbędne do prowadzenia działalności kulturalnej oraz do utrzymania obiektu, w którym ta działalność jest prowadzona. Każda instytucja kultury z chwilą wpisu do rejestru uzyskuje osobowość prawną i prowadzi samodzielnie gospodarkę finansową.
Instytucje kultury działają na podstawie aktu o ich utworzeniu oraz statutu nadanego przez organizatora. Akt o utworzeniu instytucji określa m.in. jej przedmiot działania, nazwę i siedzibę, natomiast statut określa strukturę władz, zakres działania i ramy organizacyjne.
Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej wyróżnia dwa rodzaje instytucji kultury:
Działalność kulturalna w instytucjach artystycznych organizowana jest w oparciu o sezony artystyczne, na które ustalane są plany repertuarowe. Sezon artystyczny rozpoczyna się
1 września i kończy 31 sierpnia następnego roku. Dyrektor instytucji artystycznej również jest powoływany na sezony artystyczne.
Zobacz więcej: BIP MK