górne tło

Kraków wspomina Krzysztofa Pendereckiego

29 marca, minął rok od śmierci Krzysztofa Pendereckiego. Maestro był jednym z największych współczesnych kompozytorów i dyrygentów i jednym z najbardziej znanych Polaków na świecie. Jego zasługi dla światowej kultury i Krakowa, którego mieszkańcem był przez ponad 60 lat, są nieocenione. W pierwszą rocznicę śmierci Kraków wspominał Mistrza za pomocą Jego muzyki.

Krzysztof Penderecki w 2013 r. otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa.

– Dziś nie trzeba wymieniać osiągnięć i sukcesów Maestra, zna je cały świat. Ale naszym wielkim duchowym obowiązkiem jest podziękować profesorowi z głębi serca za ogromne bogactwo, jakie nam pozostawił. Jego nazwisko znane jest w najdalszych zakątkach ziemi, ale to właśnie Kraków jest miastem szczególnie mu bliskich osób. Tych, którzy od profesora czerpali, pod jego kierunkiem szlifowali swój warsztat muzyczny i swoje talenty, na rozlicznych płaszczyznach współtworzyli projekty muzyczne – i te monumentalne, o międzynarodowym zasięgu, i te mniejsze, bardziej lokalne. Krakowanie mają zatem wobec profesora wyjątkowo osobisty dług wdzięczności – podkreślał prezydent Krakowa Jacek Majchrowski, żegnając Krzysztofa Pendereckiego.

Mija rok od śmierci Mistrza. Krzysztof Penderecki niezmiennie zajmuje ważne miejsce w pamięci wszystkich krakowian, a jeszcze bardziej szczególne w pamięci tych, którzy kształtują kulturę miasta. Rocznica jest okazją, by wspominać Mistrza przy Jego muzyce. Trwająca pandemia i związane z nią obostrzenia uniemożliwiają organizację spotkań i koncertów z udziałem publiczności, dlatego niektóre inicjatywy musiały zostać przesunięte na inne terminy, a część odbędzie się w formule online.

Orkiestra Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa Sinfonietta Cracovia, która powstała dzięki wsparciu Krzysztofa Pendereckiego, przygotowała wyjątkowy program upamiętniający rocznicę śmierci Mistrza. Koncert zaplanowany na 28 marca odbędzie się jednak po zniesieniu obostrzeń. Orkiestra planuje wykonanie monumentalnego „Kadiszu” na sopran, tenor, głos recytujący, chór męski i orkiestrę. Utwór, napisany przez Pendereckiego z okazji 65. rocznicy likwidacji getta łódzkiego, był pierwszą w historii polskiej muzyki interpretacją kadiszu – jednej z najważniejszych żydowskich modlitw, która jest odmawiana po śmierci kogoś bliskiego. Muzyczną modlitwę Sinfonietta Cracovia wykona u boku znakomitych solistów, blisko związanych z Krzysztofem Pendereckim: Iwony Hossy, Gerarda Edery’ego i Sławomira Hollanda, w towarzystwie chóru Cracow Singers. W programie koncertu znajdzie się ponadto „Marsz żałobny” z III Symfonii Es-dur op. 55 Ludwiga van Beethovena, liryczne „Adagio” na orkiestrę smyczkową Samuela Barbera, „Chaconne in memoria del Giovanni Paolo II” na orkiestrę smyczkową Krzysztofa Pendereckiego z jego „Polskiego Requiem” oraz utwór „Death and Resurrection” Tōru Takemitsu – jednego z najwybitniejszych japońskich kompozytorów XX wieku.

Jak jeszcze Kraków wspomina Mistrza? W Bunkrze Sztuki zostanie otwarta wystawa: Krzysztof Penderecki Partytura i ogród. Muzyka wobec obrazu. Ogród wobec muzyki, w organizacji której uczestniczy również Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK. Planowana jest również publikacja pod tym samym tytułem. Z kolei Krakowskie Forum Kultury zaprasza na przypomnienie zeszłorocznego cyklu zatytułowanego Mistrz Penderecki, a także udostępnia nagrania, które  powstały w ramach projektu Muzyczny Ślad Krakowa. Autografy dzieł Mistrza znalazły się na wystawie Beethoven i Penderecki. Sfera sacrum, która 18 marca została otwarta w Bibliotece Jagiellońskiej w ramach 25. Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena (aktualnie ekspozycja nie jest dostępna ze względu na wprowadzone obostrzenia).

Mistrza wspomina także Krakowskie Biuro Festiwalowe, które na platformie PLAY KRAKÓW udostępnia koncerty z muzyką Krzysztofa Pendereckiego. Wśród nich znajdziemy między innymi Pasję Krzysztofa Pendereckiego w reżyserii Krzysztofa Jarzyny i koncerty Sinfonietty Cracovii, między innymi muzyczno-filmową impresję Agnus Dei.

29 marca, o godz. 18.30, w rocznicę śmierci Mistrza, Opera Krakowska na PLAY KRAKÓW zaprezentowała spektakl „Diabły z Loudun” w reż. Laco Adamika, nagrany w 2014 roku w krakowskim teatrze. „Diabły z Loudun” to pierwsze i jedno z najważniejszych dzieł operowych w twórczości Krzysztofa Pendereckiego, inspirowane powieścią Aldousa Huxleya „Diabły z Loudun” i dramatem Johna Whitinga „The Devils”. Od pierwszego wystawienia w 1969 r. w Hamburgu cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem reżyserów – powstało około trzydziestu realizacji, które wystawiano w największych teatrach operowych w Polsce i na świecie.

Przypomnijmy jeszcze, że pamięci Krzysztofa Pendereckiego został poświęcony 29. numer Beethoven Magazine – wydanie online można zobaczyć tutaj, a muzycznym hołdem dla Mistrza jest album Sinfonietty Cracovii, zatytułowany „Penderecki’s Sinfonietta(s)”, który ukazał się w listopadzie ubiegłego roku.

Najbliższe dni pełne będą wspomnień i muzyki Krzysztofa Pendereckiego. 29 marca przy urnie z prochami Mistrza w kościele św. Floriana, od władz miasta, został zapalony znicz „Kraków pamięta”.