Nieprawdy o kładce Kazimierz – Ludwinów: wyjaśnienia ZIM

W związku z materiałem, który ukazał się na profilu Rynku Krowoderskiego na platformie YouTube, zawierającym szereg nieprawdziwych informacji na temat kładki Kazimierz–Ludwinów, Zarząd Inwestycji Miejskich w Krakowie – inwestor tego zadania w imieniu Gminy Kraków, wyjaśnia:

Nieprawda nr 1: List od dyrektora UNESCO z Paryża urzędnicy wyrzucili list do kosza i udawali, że nic nie słyszą.

Osobą upoważnioną do kontaktów z centralą UNESCO jest właściwy minister ds. Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w związku z czym cała korespondencja pomiędzy Gminą Miejską Kraków a UNESCO odbywa się za pośrednictwem Generalnego Konserwatora Zabytków – ministry Bożeny Żelazowskiej.

List dyrektora UNESCO został przekazany do władz miasta za pośrednictwem Generalnego Konserwatora Zabytków pismem z 18 kwietnia 2025 r. (data wpływu do ZIM 23 kwietnia 2025 r.) i niezwłocznie zostały podjęte rozmowy z Małopolskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, Miejskim Konserwatorem Zabytków i Politechniką Krakowską ws. zakresu możliwych do wykonania opracowań (pierwsza korespondencja mailowa, po wcześniejszych telefonicznych ustaleniach, została przekazana do Politechniki Krakowskiej 7 maja 2025 r.).

Nieprawda nr 2: Plan zarządzania miastem będącym na liście światowego dziedzictwa powstał dopiero w 2023 r.

Wytyczne operacyjne do realizacji Konwencji Światowego Dziedzictwa UNESCO zmieniały się wielokrotnie, i w momencie, kiedy powstał wymóg sporządzenia wytycznych do zarządzania miejscem, niezwłocznie zostały opracowane „Wytyczne do zarządzania historycznym centrum Krakowa, miejscem światowego dziedzictwa UNESCO na lata 2023–2035”.

Nieprawda nr 3: NID powiedział, że w takiej formie jak przedstawia projekt, kładka nie może powstać.

W opinii NIDu (znak pisma: NID-ŚD/8031/1073/18/ZMB) z 14 września 20218 r. pkt. 5 „(…) Rozwój funkcji bulwarów ma być związany ze zwiększeniem atrakcyjności turystycznej jak i dostępności komunikacyjnej, przede wszystkim pieszej, rowerowej, ale także wodnej.(…)”,

pkt. 6 „(…) przeprowadzona (…) analiza wpływu planowanej inwestycji na wartości miejsca światowego dziedzictwa wskazuje na potencjalne negatywne oddziaływanie na autentyzm dobra w skali krajobrazowej tj. wpływu na zachowanie panoramy miasta i widoków na najważniejsze obiekty zabytkowe (…)”. Zachowane panoramy i krajobraz uznane zostały za jedne z atrybutów Historycznego centrum Krakowa – miejsca światowego dziedzictwa. Można zatem stwierdzić, że w przypadku realizacji kładki w obecnej formie istnieje zagrożenie częściowej utraty autentyzmu dobra.”

Narodowy Instytut Dziedzictwa Narodowego jest instytucją kultury podległą Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego i jeżeli dostrzegał ryzyko wykreślenia Krakowa z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO, z urzędu powinien zawiadomić o tym fakcie właściwego ministra ds. kultury i dziedzictwa narodowego, któremu jest podległy.

Dodatkowo ZIM wystąpił do Polskiego Komitetu ds. UNESCO ws. kładki pieszo – rowerowej i 12 maja 2020 r. w odpowiedzi zwrotnej (pismo znak: L.dz. 54/E/2020) otrzymał informację, że „uzgodnienia w sprawie przedsięwzięć inwestycyjnych realizowanych na obszarze miejsca wpisanego na Listę światowego dziedzictwa i w jego sferze buforowej są dokonywane w ramach przepisów prawa krajowego.”

Nieprawda nr 4: Nie dotrzymano obietnicy na wsparcie finansowe inwestycji

Budowa kładki finansowana jest z ze środków własnych Gminy Miejskiej Kraków oraz ze środków z rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych. Dofinansowanie rządowe wynosi 65 mln zł i zgodnie ze specyfiką sposobu rozliczeń tego programu pieniądze te wypłacone zostaną za dwa ostatnie etapy realizacji inwestycji (czyli Etap IV i V). Do tej pory rozliczono Etap I i Etap II inwestycji. 30 lipca 2025 r. dokonano odbioru Etapu III, który został rozliczony 14 sierpnia 2025 r. Środki na realizację Etapu I-III pochodzą ze środków własnych Gminy Miejskiej Kraków.

Zgodnie z wytycznymi z tego programu nie ma formalnej możliwości wypłacenia środków z Funduszu, do momentu pełnego rozliczenia części inwestycji finansowanej ze środków własnych.

Nieprawda nr 5: Budowa ruszyła w 2024 r.

Umowa na roboty budowlane została podpisana 5 października 2023 r. Plac budowy przekazano Generalnemu Wykonawcy 17 października 2023 r.

Nieprawda nr 6: Krakowianie z Kazimierza twierdzą, że bez konsultacji społecznych miasto buduje „kładowóz”

Inwestycja realizowana jest na podstawie pracy konkursowej z 2006 r., w której nagrodą było otrzymanie zlecenia na opracowanie dokumentacji projektowej. W toku prac projektowych pozyskano stanowisko właściwej Rady Dzielnicy, która jest przedstawicielem społeczeństwa. Ponadto rozwiązania projektowe podlegały opiniowaniu Zespołu ds. audytu rowerowego, który również zapewnia udział społeczeństwa. Dokumentacja była wcześniej udostępniona zgodnie z procedurą na dedykowanej audytom stronie internetowej.

Warto wspomnieć, że mieszkańcy mogli zgłaszać swoje uwagi już do samej idei i lokalizacji kładki na etapie wyłożenia Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego „Bulwary Wisły”.

Ponadto określenie użyte w materiale wskazywałoby na to, że budowane jest urządzenie, które służy do wożenia kładów. Przypominamy, że inwestycja polega na budowie kładki pieszo – rowerowej przez rzekę Wisłę.

Nieprawda nr 7: Wszystkie inwestycje powstają w ten sam sposób, w zamkniętym kręgu wszystkie pozwolenia są wydawane, a później jest informacja, że wszystko jest realizowane z wydanymi decyzjami.

Środki finansowe na inwestycje przyznawane są w głosowaniu na sesjach Rady Miasta przy uchwalaniu Uchwały Budżetowej i Wieloletniej Prognozy Finansowej Miasta oraz wprowadzaniu zmian do ww. dokumentów.

Do realizacji każdej inwestycji niezbędne jest uzyskanie wszystkich wymaganych przepisami prawa decyzji administracyjnych, opinii i uzgodnień. W przypadku postępowania dotyczącego pozwoleń na budowę, ustalany jest obszar oddziaływania inwestycji i zawiadamiane są strony postępowania będące właścicielami nieruchomości zawierających się w tym obszarze.

Nieprawda nr 8: Nie odpisuje się mieszkańcom tygodniami na listy, o wszystko muszą pytać, o wszystkie informacje się muszą dopraszać

Na wszystkie wnioski o informację publiczną udzielana jest odpowiedź, w przewidzianym przepisami prawa czasie (do 14 dni). Żadne pismo nie pozostaje bez odpowiedzi w przewidzianym przepisami prawa terminie.

Nieprawda nr 9: Bulwersuje ich sposób w jaki się proceduje wokół kładki, brak transparentności, brak otwartości powoduje, że miasto lawiruje.

Gmina Miejska Kraków informowała zarówno w lokalnych, jak i ogólnopolskich środkach przekazu o uzyskanym pozwoleniu na budowę jak i o ogłoszeniu zamówienia publicznego na wybór wykonawcy na roboty budowlane. W lipcu 2023 r. na sesji rady miasta zostały przegłosowane dodatkowe środki na realizację zadania.

Od 2020 r. do czasu wyłonienia wykonawcy robót w 2023 r., strona społeczna nie zgłaszała protestów wobec planów budowy kładki Kazimierz – Ludwinów. Dopiero po wyborze wykonawcy, inicjatywa obywatelska „Bulwar to My” rozpoczęła działania przeciw budowie kładki, w tym w grudniu 2023 r. zwróciła się do Dyrektora Centrum Światowego Dziedzictwa UNESCO w Paryżu.

Nieprawda nr 10: Pozwolenie, które ma świadczyć, że kładka jest dostępna przez niepełnosprawnych jest podpisane przez osobę, która jest niepełnosprawna, ale jest niewidoma i jego tekst, że nie widzi przeszkód w budowie kładki, nie musimy go komentować.

Pismo z 20 stycznia 2016 r. podpisał Przewodniczący Zespołu Konsultacyjnego ds. Dostępności Infrastruktury Miejskiej do Potrzeb Osób Niepełnosprawnych działającego przy Powiatowej Społecznej Radzie ds. Osób Niepełnosprawnych przy PMK – Pan Jan Ortyl. Pełniona przez niego funkcja upoważniała do wydania opinii w zakresie dostępności kładki dla osób niepełnosprawnych. Ponadto, przy wprowadzaniu zmian do projektu, również odbywały się spotkania z przedstawicielami osób niewidomych i słabowidzących, żeby w pełni udostępnić obiekt nie tylko dla osób z niepełnosprawnością ruchową.

Nieprawda nr 11: Od mieszkańców, a nie od urzędników władze UNESCO dowiedziały się o budowie kładki.

Zgodnie z kompetencjami i ścieżką zgłoszenia inwestycji, które mogą wpływać na strefę UNESCO, w pierwszej kolejności o konieczności poinformowania Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego o wpływie inwestycji na strefę UNESCO decyduje Wojewódzki Konserwator Zabytków przed wydaniem pozwolenia konserwatorskiego. Następnie Minister podejmuje decyzję, czy jest konieczność zgłoszenia takiej inwestycji do centrali UNESCO. Zarówno Minister, jak Narodowy Instytut Dziedzictwa Narodowego miały wiedzę o inwestycji, jeszcze przed uzyskaniem pozwolenia na budowę i skoro organy posiadające odpowiednie uprawnienia zgodnie z kompetencjami, nie podjęły takich działań we właściwym czasie, to GMK nie może ponosić za to odpowiedzialności.

Dodatkową drogą zgłoszenia inwestycji do UNESCO, jest możliwość dokonania takiego zgłoszenia przez stronę społeczną i to właśnie z tej drogi skorzystała inicjatywa obywatelska „Bulwar to My” . Gmina Miejska Kraków kontaktuje się z centralą UNESCO zgodnie z drogą dyplomatyczną przez Generalnego Konserwatora Zabytków.

Nieprawda nr 12: Łukasz Maślona otrzymał pismo od mieszkańców i postanowił sprawdzić czy i co władze zrobiły w tej sprawie. No i jak się okazało, trzy miesiące od otrzymania pisma, nie było żadnej reakcji ze strony władz miasta. Nie zrobiono nic, aby odpowiedzieć na pismo dyrektora UNESCO. UNESCO grozi miastu, że wykreśli je z listy. Miasto postawione pod murem przez post radnego, zaczęło się gęsto tłumaczyć i udawać, że już szykują ekspertyzę, której wymaga UNESCO, tylko jest jeden problem, miasto wystąpiło dopiero o ten dokument dopiero dzień po opublikowaniu postu radnego. Gdyby nie ludzie i gdyby nie psot radnego pismo nadal leżałoby w szufladzie i nikt by nie wiedział o tym, że miasto buduje kładkę bez zgody UNESCO to jeszcze to UNESCO ignoruje.

Radny Maślona nie występował do Gminy Miejskiej Kraków z interpelacją dotyczącą wyjaśnienia, czy była reakcja na pismo dyrektora UNESCO.

Gmina Miejska Kraków niezwłocznie po otrzymaniu listu od dyrektora UNESCO podjęła rozmowy z Małopolskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, Miejskim Konserwatorem Zabytków i Politechniką Krakowską ws. zakresu możliwych do wykonania wymaganych opracowań.

Pierwsza korespondencja mailowa, po wcześniejszych telefonicznych ustaleniach, została przekazana do PK 7 maja 2025 r.

W wyniku przeprowadzonych konsultacji przygotowano zlecenie na opracowanie analizy krajobrazowej dla zamierzenia inwestycyjnego pod nazwą „Budowa kładki pieszo – rowerowej przez Wisłę „Kazimierz – Ludwinów”” przy uwzględnieniu wprowadzonych zmian projektowych w zakresie konstrukcji podpór, pomostów, najazdów oraz w zagospodarowaniu terenu wraz z oddziaływaniem na strefę UNESCO. Warunkiem koniecznym do opracowania ww. dokumentu, było przekazanie aktualnych modeli cyfrowych kładki Kazimierz – Ludwinów, uwzględniających zmiany projektowe wskazane przez MWKZ (obniżenie konstrukcji kładki i zmniejszenie najazdów na bulwarach), co stanowiło dodatkowe zlecenie dla Projektanta. Modele cyfrowe kładki zostały przekazane do ZIM 23 lipca 2025 r. Umowa z Politechniką krakowską na opracowanie analizy krajobrazowej kładki wraz z oddziaływaniem na strefę UNESCO została zawarta 24 lipca 2025 r. z terminem realizacji do 30 września 2025 r., czyli dzień po publikacji radnego Maślony.

Nieprawda nr 13: Ignorancja polecenia UNESCO ws. wstrzymania prac, z uwagi na utratę dofinansowania. Takie stawianie sprawy to szantaż.

6 września 2023 r. odbyła się sesja Rady Miasta Krakowa, na której dyrektor Zarządu Inwestycji Miejskich w Krakowie Łukasz Szewczyk bardzo szczegółowo wyjaśnił z jakie koszty Gmina Miejska Kraków musiałaby ponieść, jeśli nie zostałaby podpisana umowa z Generalnym Wykonawcą (wówczas było już po ogłoszonym wyborze GW a przed podpisaniem umowy). Chodzi m.in. o 30 proc. wartości umowy kary za rozwiązanie umowy, roszczenia z tytułu potencjalnych do uzyskania korzyści, roszczenia z tytułu podjętej mobilizacji.

Wstrzymanie wykonania prac wiązałoby się faktycznie z utratą dofinansowania w wysokości 65 mln zł, z uwagi na wiążące obie strony terminy rozliczeń i obowiązywania Funduszu. W chwili obecnej, GMK jest na granicy dopuszczalnych umową terminów z terminem zakończenia inwestycji wyznaczonym na 11 sierpnia 2026 r. i ewentualne wydłużenie terminu realizacji inwestycji możliwe jest tylko o kilkanaście dni.

Zawieszenie realizacji inwestycji wiązałoby się również z demobilizacją i ponowną mobilizacją wykonawcy, a także zespołu inspektorów nadzoru oraz nadzoru autorskiego, co wiąże się z dodatkowymi kosztami dla Gminy Miejskiej Kraków.

Nieprawda nr 14: Władze, aby zakryć protesty mieszkańców uprawiają PR-ową nowomowę twierdząc, że „aby zminimalizować ingerencję w bulwary oraz ograniczyć uciążliwość dla okolicznych mieszkańców, szczególnie po stronie Kazimierza, dostawa ciężkiego sprzętu odbywała się drogą wodną z pominięciem układu ścieżek i chodników.” Ludzie nie chcą kładki, a miasto dopowiada, że będzie transport odbywał się rzeką.

Zacytowany fragment pochodzi z materiału prasowego opublikowanego na stronie ZIM, dotyczącego sprawozdania z realizacji inwestycji za rok 2024 i prawdą jest, że prace prowadzone są w taki sposób, aby zminimalizować uciążliwość dla mieszkańców, jeśli tylko pozwalają na to uwarunkowania techniczne.

Nie uwidoczniła się żadna inna grupa poza inicjatywą „Bulwar to MY”, która sprzeciwiałaby się budowie kładki.

Nieprawda nr 15: Korekta projektu, która wprowadza istotne zmiany w projekcie, a tymczasem inwestycja toczy się na starym pozwoleniu na budowie. Nie trzeba być ekspertem, żeby wiedzieć, że tak nie można. Budowa niezgodnie z pozwoleniem. Władze chcą zbudować tę kładkę nie tylko na przekór UNESCO, nie tylko na przekór mieszkańcom, ale nawet wbrew prawu budowlanemu.

Inwestycja prowadzona jest z poszanowaniem prawa i zgodnie z obowiązującymi przepisami. Artykuł 36 a ustawy Prawo budowlane definiuje, jakie zmiany może projektant inwestycji uznać za zmiany nieistotne i wprowadzić je do projektu budowlanego bez konieczności uzyskiwania zamiennego pozwolenia na budowę.

Nieprawda nr 16: W Dreźnie władze zrobiły referendum czy wolą most czy pozostać w UNESCO i to jest ok, bo to była wspólna decyzja.

W Dreźnie na listę wpisane było nie miasto, a dolina rzeki Łeby „Drezdeńska Dolina Łaby” i wybudowany most Waldschlösschenbrücke, wg UNESCO, zniszczył „wyjątkową uniwersalną wartość” krajobrazu kulturowego doliny.

W Krakowie na listę wpisane jest historyczny zespół urbanistyczno – architektoniczny miasta Krakowa, złożony z następujących części: zamku królewskiego na Wawelu, średniowiecznego miasta Krakowa (w granicach dawnych terenów fortyfikacji miejskich, których przebieg wyznaczają dziś plantacje miejskie, stanowiące integralną część założenia), średniowiecznego miasta Kazimierza wraz z jego przedmieściem Stradomiem.

Budowana inwestycja w 95 proc. znajduje się w strefie buforowej strefy UNESCO, w pozostałej części znajduje się na Bulwarach Wiślanych i nie ingeruje w pierwotny układ urbanistyczno – architektoniczny miasta.

Nieprawda nr 17: Jak mieszkańcy chcieli posadzić kilka drzew na rynku to dowiedzieli się, że nie można bo UNESCO, a jak trzeba zrobić dobrze turystom i knajpiarzom to urzędnicy mają UNESCO w d… .

Drzewa na Rynku będą sadzone, zgodnie z trwającymi obecnie ustaleniami i prowadzonymi pracami projektowymi.

Kładka Kazimierz–Ludwinów ma służyć wszystkim przede wszystkim mieszkańcom miasta. Stanowi część trasy rowerowej nr 9 wyznaczonej w obowiązującej strategii rozwoju miasta.