Po prostu jazz!

30 kwietnia świętujemy Międzynarodowy Dzień Jazzu. Kraków od lat udowadnia, że jest europejską stolicą jazzu! Jego tradycje w tym mieście sięgają jeszcze czasów sprzed II wojny światowej. O tym co czeka miłośników jazzu w tym roku w Krakowie można przeczytać m.in. na stronie www.karnet.krakow.pl.

To właśnie w Krakowie każdego roku odbywa się najstarszy polski (a być może i światowy) festiwal – Krakowskie Zaduszki Jazzowe – pierwsza edycja odbyła się w 1954 r. Początek jazzu w Krakowie to pierwsze kroki, jakie stawiali prekursorzy tego gatunku w Polsce, tacy jak m.in. Andrzej Trzaskowski czy Wojciech Karolak, który przybył do Krakowa jeszcze jako dziecko (obaj artyści grali wspólnie w grupie The Wreckers). W tym mieście swoje orkiestry prowadzili tacy muzycy, jak Jerzy Harald, Kazimierz Turewicz czy Jerzy „Duduś" Matuszkiewicz.

Tu w latach 60. działał kultowy klub Helikon, w którym występowali Krzysztof Komeda czy Zbigniew Seifert, a Tomasz Stańko po raz pierwszy zetknął się z jazzem. Charakterystycznymi postaciami sceny jazzowej stają się tacy muzycy, jak Andrzej Kurylewicz, Roman Dyląg czy Andrzej Dąbrowski. Formułuje się pierwszy skład Jazz Band Ball Orchestra, a działalność rozpoczynają zespoły takie, jak Playing Family i Old Metropolitan Band, który powstał w 1968 roku i gra do dziś!

W latach 70. ubiegłego wieku powstał zespół Laboratorium Janusza Grzywacza, inspirując się kształtującym się i modnym wtedy gatunkiem fusion. Tę drogę kontynuował potem m.in. Marek Stryszowski z formacją Little Egoists. Nie tylko on jednak poruszał się w takiej stylistyce – na scenie muzycznej pojawia się jazzrockowy gitarzysta Jarek Śmietana, który w następnej dekadzie stoi na czele popularnych formacji: Extra Ball, a następnie Sounds. Na krakowskiej jazzowej scenie pojawia się wkrótce młody gitarzysta, plastyk, student ASP – Marek Bałata, a dużą estymą cieszy się elektryczny jazz skład Krzysztofa Ścierańskiego. Lata 90. przyniosły kolejne nowe talenty muzyczne, do których zaliczyć możemy braci Piątków (z grupą Overtime) czy Leszka Szczerbę.

Obecnie ton krakowskiemu jazzowi nadają głównie młodzi pianiści: Paweł Kaczmarczyk (autor popularnego cyklu Direction in Music) czy Piotr „Pianohooligan" Orzechowski (pierwszy Polak, który został laureatem legendarnego Montreux Jazz Festival).

Dziś dobrych, improwizowanych dźwięków można posłuchać w Alchemii, gdzie zainicjowana została m.in. Krakowska Jesień Jazzowa – uznana przez polską krytykę muzyczną za najważniejsze wydarzenie jazzowe ostatnich lat. Rajem dla wielbicieli tego gatunku muzyki jest Letni Festiwal Jazzowy w Piwnicy Pod Baranami. Jego twórca Witold Wnuk od 1996 roku zaprasza do Krakowa absolutną czołówkę polskiego jazzu (Adam Makowicz, Tomasz Stańko, Urszula Dudziak, Michał Urbaniak, Zbigniew Namysłowski, Wojciech Karolak, Jan „Ptaszyn" Wróblewski, Leszek Możdżer, Władysław Sendecki) oraz zagraniczne gwiazdy (m.in: Lee Konitz, Branford Marsalis, Joe Lovano, Nigel Kennedy, Larry Coryell, John Abercrombie, Bobby McFerrin, Billy Cobham, Al Jarreau, John Scofield, Return to Forever to najgorętsi wykonawcy ostatnich edycji). Koncerty, projekcje filmowe, wystawy, wieczory taneczne – i tak codziennie, przez niemal cały lipiec!

Z kolei Międzynarodowy Festiwal Starzy i Młodzi, czyli Jazz w Krakowie to wiosenna impreza, dzięki której na jednej scenie mają okazję zaprezentować się zarówno młodzi, utalentowani muzycy, jak i polscy oraz zagraniczni mistrzowie jazzu. Na początku grudnia natomiast na scenie Rotundy gości Jazz Juniors – jeden z trzech międzynarodowych konkursów europejskich oraz jedyny, który prezentuje najzdolniejszych młodych muzyków jazzowych. Dobrego jazzu posłuchamy też w: Piec Art, Mile Stone Jazz Club (mieszczący się w hotelu Qubus), Harris Piano Jazz Bar, Jazz Club u Muniaka (właścicielem jest znany krakowski saksofonista jazzowy).

Dobrej, jazzowej nuty i wykonawców związanych z tym gatunkiem nie brakuje także na innych festiwalach, takich choćby jak Sacrum Profanum (gwiazdą jednej z edycji była m.in. nu jazzowa The Cinematic Orchestra) czy Festiwal Kultury Żydowskiej, w którego programie od lat pojawiają się m.in. wybitni jazzmani związani z kultową nowojorską wytwórnią Johna Zorna Tzadik, a Paul Brody, amerykański trębacz, kompozytor, aranżer, twórca klezmer jazzu prowadził tu Jazz Klez Session, czyli cykl unikalnych, nocnych jamów muzycznych z udziałem artystów goszczących na festiwalu oraz krakowskich muzyków. (Artur Jackowski, miesięcznik „Karnet").

Szczegółowe informacje o wydarzeniach są dostępne m.in. na stronie.