3 zasady bezpiecznego wypoczynku
Lato to czas zachęcający do wypoczynku na świeżym powietrzu. Wycieczki za miasto sprawiają wiele przyjemności, warto jednak pamiętać, jak zabezpieczyć się przed niespodziankami, które mogą być niebezpieczne, zwłaszcza dla osób z ciężką postacią alergii, szczególnie zagrożonych wstrząsem anafilaktycznym.
„Wiosną i latem szczególną ostrożność powinny zachować osoby z alergią pokarmową lub alergią na jad owadów. Spożycie uczulającego alergenu bądź użądlenie przez owada, na którego jad jest się uczulonym, może wywołać anafilaksję, w tym jej najcięższą postać, czyli wstrząs anafilaktyczny, stanowiący zagrożenie życia. Dlatego przebywając szczególnie w miejscach odludnych, o utrudnionym dostępie do placówek służby zdrowia, niezmiernie ważne jest abyśmy przestrzegali zasad bezpieczeństwa. W przypadku wystąpienia ostrej reakcji alergicznej należy pilnie wezwać pogotowie lub zgłosić się do lekarza. Objawy ciężkiej alergii rozwijają się średnio do 30 minut po kontakcie z alergenem pokarmowym, a już do 5 minut po użądleniu" – mówi dr hab. Ewa Cichocka - Jarosz, alergolog, specjalista chorób wewnętrznych z Kliniki Chorób Dzieci Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Z myślą o alergikach eksperci kampanii „Przygotuj się na wstrząs!" wskazują kilka zasad do których powinni się stosować, spędzając czas na świeżym powietrzu.
1. Uważaj na żądlące owady.
- W miarę możliwości należy unikać jedzenia (zwłaszcza owoców, dżemów, lodów) i picia na zewnątrz.
- Podczas jedzenia zawsze oglądaj kęs, których bierzesz do ust. Gdy jesz posiłek na dworze, niech wszystkie naczynia będą przykryte. Zamykaj szczelnie kubły na odpadki.
- Podobnie z napojami – unikaj picia z puszki lub ciemnej butelki – do napoju może wpaść pszczoła lub osa, a to grozi jej nieświadomym połknięciem. Zawsze sprawdzaj, czy Twój napój jest bezpieczny.
- Nie chodź boso i staraj się nosić zakryte obuwie. Przed włożeniem butów, sprawdź, czy w środku nie znalazł się niepożądany owad.
- Noś przylegające do ciała ubrania w stonowanych kolorach (biel, zieleń, beż) i pozostaw jak najmniejszą odkrytą powierzchnię skóry.
- Zaopatrz się w środek odstraszający owady. W pobliżu owadów nie wykonuj gwałtownych ruchów.
- Jeśli osa lub pszczoła użądliła kogoś w pobliżu, oddal się co najmniej na 50 metrów - mogą nadlecieć inne owady. Nie zabijaj owadów bez potrzeby, w pobliżu mogą być inne. W razie ataku pszczół lub os zasłoń głowę.
2. Sprawdzaj, co jesz.
- Jeśli wybierasz się do znajomych, poinformuj ich, że dany składnik Cię uczula. Pomoże im to zaplanować menu, a Ty będziesz czuć się bezpiecznie.
- Podczas zakupów uważnie czytaj etykiety produktów, nawet tych znanych Ci wcześniej. Producent może zmienić recepturę i dodać do składu czynnik uczulający np. seler lub orzeszki ziemne. WAŻNE: Zwracaj uwagę na napis: „Może zawierać śladowe ilości alergenów".
- Podczas wakacji nie eksperymentuj z nowymi produktami np. owocami czy sokami.
- W restauracji zwróć szczególną uwagę na marynaty, przyprawy, sosy i dressingi. Zapytaj o ich skład, jeśli Cię niepokoi.
- Pamiętaj o możliwości przenoszenia alergenów. Nic, co miało bezpośredni kontakt z alergenem, nie powinno mieć kontaktu z produktem uznawanym za wolny od alergenów. W restauracji uprzedź obsługę, że jesteś uczulony na jakiś pokarm. W miarę możliwości, kucharz i kelnerzy powinni zastosować dodatkowe środki ostrożności przy przygotowywaniu Twojej potrawy.
„Potencjalnie uczulenie może wywołać każdy pokarm. Najczęściej są to produkty takie jak: mleko krowie, jaja kurze, ryby, owoce morza, soja, orzechy (szczególnie arachidowe) oraz owoce i przyprawy. Wakacje sprzyjają eksperymentom kulinarnym, jednak alergicy powinni wykazywać w tym zakresie zwiększoną ostrożność, aby ograniczyć ryzyko, że egzotyczna kolacja będzie miała finał na izbie przyjęć" – mówipsycholog,specjalistka ds. żywienia i ekspert projektu Restauracja Przyjazna Alergikom, Zuzanna Antecka.
3. Ostrożnie z lekami.
- Reakcję alergiczną i anafilaksję mogą wywołać również leki, dlatego podczas wyjazdów miej przy sobie sprawdzone środki.
- Przed zażyciem nieznanych leków – zawsze zapoznaj się z ulotką i ich składem.
Pamiętaj także:
- Jeśli jesteś uczulony, bez względu, czy jest to alergia pokarmowa, uczulenie na jad owadów, czy na leki – podczas letnich wycieczek nigdy nie przebywaj sam.
- Jeśli masz takie zalecenie lekarskie, miej przy sobie leki przeciwwstrząsowe do samodzielnego użycia.
„Przygotuj się na wstrząs!" to ogólnopolski program edukacyjno-informacyjny, objęty patronatem Polskiego Towarzystwa Alergologicznego, dotyczący problemu anafilaksji. Celem Programu jest edukacja społeczeństwa, pacjentów i ich rodzin na temat przyczyn anafilaksji oraz zasad postępowania w sytuacji wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego. Kampania ma pomóc w szybkim i trafnym rozpoznawaniu objawów oraz w prawidłowym udzieleniu pomocy osobie we wstrząsie.