Józef Baran

Poeta, publicysta

Urodził się 17 stycznia 1947 r. w Borzęcinie. Ukończył studia z zakresu filologii polskiej w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. Pracował jako górnik, nauczyciel, dziennikarz (najpierw związany etatowo z "Wieściami", potem z "Gazetą Krakowską", "Dziennikiem Polskim" i "Sycyną"). Autor wielu reportaży, wywiadów, artykułów publicystycznych drukowanych w prasie, a także stałej rubryki "Wierszowisko" w "Dzienniku Polskim". Od lat publikuje teksty z pogranicza kultury w nowojorskim "Nowym Dzienniku". Drukował wiersze we wszystkich ważniejszych pismach, od "Tygodnika Powszechnego" począwszy poprzez "Kulturę" warszawską i paryską, po "Twórczość", "Poezję", 'Literaturę", "Magazyn Literacki".

Nagrody za książki: Nagroda im. Andrzeja Bursy (1975), Nagroda im. Stanisława Piętaka (1977), Nagroda Fundacji Kościelskich w Genewie (1980) , Nagroda Wojewody Krakowskiego (1992). W 1991 był stypendystą Svenska Institutet w Sztokholmie, a w rok poźniej otrzymał stypendium na wyjazd do Szwecji z Fundacji Wspierania Niezależnej Nauki i Kultury Polskiej w Paryżu. W maju 2000 czytał swoje wiersze w gmachu ONZ w Nowym Jorku w mitingu poetów polskich (Żurakowski, Lebioda) i amerykańskich (Kunitz, Stern, Taylor).

Poeta obecny w wielu antologiach krajowych i zagranicznych prezentujących poezję polską. Osobne przełożone tomiki wierszy ukazały się w Rosji i w USA. Pojedyncze wiersze zostały przełożone na prawie wszystkie języki słowiańskie; na niemiecki, galijski, hebrajski, szwedzki, arabski, węgierski. Aktualnie wiceprezes krakowskiego oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Publikacje książkowe, m.in.:

«Nasze najszczersze rozmowy»: poezje - Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1974; «Dopóki jeszcze»: poezje - W-wa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1976; «Na tyłach świata»: poezje - Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1977; «W błysku zapałki»: poezje - W-wa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza,1979; «Pędy i pęta»: poezje - Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1984

«Autor! Autor!»: rozmowy z ludźmi pióra i palety - W-wa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1986; «Czułość»: poezje - Kraków: Miniatura, 1988, 1989; «Skarga»: poezje - Szczecin: Glob, 1988; «Pacierz Szwejka»: poezje - Kraków, Miniatura, 1992; «Śnił mi się Artur Sandauer»: rozmowy i wspomnienia - Kraków: Centrum Kultury Żydowskiej na Kazimierzu: Hereditas Polono - Judaica, 1992; «115 wierszy» (wiersze z lat 1985 - 1993) - Tarnów: Comdruk, 1994; «Mała kosmogonia»: poezje - Kraków, Miniatura, 1994; «Zielnik miłosny»: poezje - Kraków; Jawor: Oficyna Konfraterni Poetów, 1995, 1996; «Majowe zaklęcie»: poezje - Kraków: Baran i Suszczyński, 1997; «Epifania słoneczna»: poezje - Poznań, Arka., 1998; «W błysku - In a flash»: poezje - Nev York - Kraków 2000: Cross-Cultural Communications/ Wydawnictwo Baran i Suszczyński;

Ważniejsze opracowania o autorze:

Artur Sandauer: «Poezja niepokazowa», w: tenże: «Zebrane pisma krytyczne» T.3. - W-wa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1981; Jerzy Kwiatkowski: «Ładny debiut: Na progu dojrzałości: Ostrzeżenie przed Zorianem», w: tenże: «Felietony poetyckie» - Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1982; Stanisław Bąba: «Zagadnienia aktualizacji frazeologizmów w języku poetyckim Józefa Barana», w: «Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej» - Wrocław: Ossolineum, 1988. T.5.; Stanisław Dziedzic: «Między afirmacją a niezgodą», w: tenże: «Ojczyzna myśli mojej» - Kraków: "Ossycyna", 1999.

 

ŚWIATY

można być
w kropli wody
światów odkrywcą
można
wędrując dookoła świata
przeoczyć wszystko