Historyczne widoki i plany Krakowa - Plany z XIX wieku
Plan Krakowa z siecią Kanalizacyjną - 1889 r.
Plan stanowi załącznik do pracy "Zdanie sprawy i wnioski w przedmiocie budowy wodociągu regulickiego, przedstawione Radzie Miejskiej Krakowskiej...etc". Wyrysowano kanały ściekowe i kloaczne, powstające przez dziesiątki lat w chaotyczny sposób (w 1879 roku doliczono się 11 km). Służyły one do odprowadzania wód deszczowych, natomiast do czasu uruchomienia wodociągów nieczystości z domostw spływały do dwóch kolektorów z ujściami do Starej Wisły koło ul. św. Sebastiana oraz do Wisły pod Wawelem. W większości jednak nieczystości kloaczne wywożono beczkami poza miasto. Dopiero uruchomienie wodociągu, a później rozbudowa systemu kanałów betonowych i dużego kolektora z ujściem do Wisły na Dąbiu, rozwiązały ten problem. Za kilkanaście lat, w 1906 roku, powstanie Zakład Oczyszczania Miasta, a w 1914 roku ustawa kanałowa, wprowadzająca obowiązek podłączenia wszystkich obiektów do kanalizacji miejskiej. Plan pokazuje także przebieg linii kolejowej - obwodowej Kraków - Bonarka, otwartej w roku 1888, a zlikwidowanej w roku 1911 (na miejscu wału kolejowego, powstały m.in. Aleje Trzech Wieszczów, a most kolejowo-kołowy na Wiśle z 1887 roku, tzw. Dębnicki, przebudowano na drogowy). Na planie zaznaczono drewniany most wojskowy na Wiśle pod Wawelem, istniejący zaledwie kilka lat - w marcu 1888 roku spowodował zator kry i powódź, dlatego w 1891 roku uległ rozbiórce.
Reprodukcja ze zbiorów Muzeum Historycznego Miasta Krakowa.