Barometr 2015 - znamy preferencje mieszkańców Krakowa

Barometr Krakowski to cykliczne badanie opinii i preferencji mieszkańców Krakowa. Badanie ma być źródłem wiedzy dla władz miasta na temat społecznego odbioru różnorodnych problemów Krakowa oraz oceny działań władz miasta przez mieszkańców. Kraków dołączył tym samym do grona miast, które regularnie organizują takie badania (m.in. Warszawa, Poznań, Gdańsk).

Inicjatywa organizacji Barometru Krakowskiego jest odpowiedzią władz miasta na większe potrzeby mieszkańców w zakresie współuczestniczenia w procesie zarządzania miastem. Wyniki badania będą miały wpływ na decyzje podejmowane przez władze miasta w zakresie jego rozwoju, kształtowania polityki informacyjnej miasta oraz posłużą do opracowania form partycypacji społecznej lepiej dopasowanych do potrzeb mieszkańców.

Badanie zostało przeprowadzone za pomocą metody wywiadu kwestionariuszowego (bezpośredniego) wśród wylosowanej grupy 1125 mieszkańców Krakowa oraz wśród 300 studentów mieszkających w krakowskich akademikach. Ankieterzy odwiedzali wylosowane adresy i przeprowadzali wywiad z mieszkańcami z wykorzystaniem kwestionariusza wywiadu. Losowanie mieszkańców zostało oparte na bazie adresowej, a wybór respondentów był niezależny od tego, czy osoba badana jest zameldowana w Krakowie.

Wyniki badania mają reprezentatywny charakter dla ogółu pełnoletnich mieszkańców Krakowa z maksymalnym błędem oszacowania 3% (potocznie nazywanym błędem statystycznym).

Mieszkańcy byli pytani m.in. o: zadowolenie z usług publicznych, ocenę działań władz miasta w różnych dziedzinach zarządzania, ocenę poprawy warunków życia w mieście, zaufanie do poszczególnych instytucji miejskich, ocenę dostępności informacji na temat działań władz miasta oraz ocenę dostępności oraz skuteczności różnych form uczestnictwa mieszkańców we wspólnym zarządzaniu miastem. Mieszkańcy mieli możliwość oceny władz miasta w różnych dziedzinach zarządzania miastem (m.in. komunikacja miejska, edukacja, zdrowie, sport, kultura, pomoc społeczna, planowanie przestrzenne, obsługa mieszkańców, rynek pracy, gospodarka komunalna, ochrona środowiska, bezpieczeństwo, mieszkalnictwo).

Wybrane wnioski z badania to:

• mieszkańcy są silnie związani z Krakowem (są do niego przywiązani, dumni z niego i jest elementem ich tożsamości jako krakowian),
• ponad połowa mieszkańców deklaruje chęć większego zaangażowania się w sprawy miasta, jednocześnie sygnalizując, że w ograniczonym stopniu może na nie wpływać aktualnie,
• jedna trzecia mieszkańców chciałaby wiedzieć więcej o sprawach miasta i działaniach władz miasta,
• znaczna część mieszkańców nie interesuje się sprawami miasta i nie potrafi jednoznacznie ocenić działań władz miasta,
• oceny zadowolenia z funkcjonowania miasta są zróżnicowane między makrodzielnicami z wyróżniającą się pozytywnie Nową Hutą,
• lista priorytetów mieszkańców związana jest przede wszystkim z sytuacją ekonomiczną (koszty życia, rynek pracy), dostępem do usług publicznych (medycznych, edukacyjnych), bezpieczeństwem oraz stanem środowiska naturalnego (powietrzem i terenami zielonymi),
• największa liczba mieszkańców oceniła, że poprawiła się atrakcyjność centrum miasta (54%), oferta kulturowa i rozrywkowa (38%), możliwość uprawiania sportu w Krakowie (34%) i dostęp do usług publicznych oraz konsumenckich (30%);
• największa liczba mieszkańców oceniła, że pogorszyły się koszty życia w mieście (40%), dostęp do miejsc parkingowych (36%), stan powietrza (35%), łatwość poruszania się po mieście (32%) oraz poziom hałasu w mieście (31%),
• w ocenie działań władz miasta dominują oceny neutralne (40%), odnotowano więcej pozytywnych ocen (35%) niż negatywnych (średnio ok. 17%),
• mieszkańcy w dużej mierze nie rozróżniają organów administracji samorządowej oceniając podobnie Prezydenta Miasta, Radę Miasta, Urząd Miasta,
• największa liczba mieszkańców nie potrafiła ocenić prac rad dzielnicy (20%) oraz Rady Miasta (14%),
• jako najskuteczniejsze formy zwracania uwagi władz miasta na ważne sprawy mieszkańców uznano: kontakty z radnymi, podpisanie listy poparcia lub petycji, kontakt z mediami lokalnymi oraz udział w głosowaniu nad budżetem obywatelskim,
• wśród badanych 13,8% nie płaci podatków w Krakowie (co oznacza wartość między 11,2% a 16,4% uwzględniając błąd oszacowania) – wśród tych osób dominują osoby najmłodsze oraz studenci,
• oceniając projekt Krakowskiej Karty Mieszkańca połowa niepłacących podatków w Krakowie uznała, że jej oferta skłoni ich do zmiany rezydencji podatkowej; najczęściej wskazywaną preferencją KKM była zniżka na komunikację miejską,
• studenci akademików krakowskich są zadowoleni z warunków studiowania, przy czym tylko połowa ocenia pozytywnie swoje szanse na zatrudnienie; wśród priorytetów studentów akademików, oprócz wcześniej wspomnianych, wybija się również rynek pracy, rynek mieszkaniowy oraz łatwość przemieszczania się po mieście.

Badanie w takiej formie służy do określania powszechności badanych opinii i preferencji mieszkańców oraz analizowania jak te opinie różnią się w poszczególnych grupach społecznych.

W 2016 roku planowana jest druga edycja badania, która zostanie poświęcona krakowskim dzielnicom. Większa liczba mieszkańców zaproszonych do badania pozwoli na diagnozowanie sytuacji w poszczególnych dzielnicach.

Planowane jest również rozpoczęcie prac nad panelem obywatelskim – internetową platformą, za pomocą której mieszkańcy będą mogli regularnie dzielić się swoimi opiniami i zwracać uwagę władz miasta na ważne dla nich problemy. Forma taka będzie uzupełnieniem Barometru Krakowskiego i pozwoli na zadawanie mieszkańcom pytań w formie otwartej.

Planowane jest również włączenie w prace nad wynikami badania szerszej grupy decydentów i ekspertów – przedstawicieli Urzędu Miasta, ośrodków akademickich oraz organizacji pozarządowych. Wyniki prezentowane są wśród wszystkich organów administracji samorządowej oraz planowane jest udostępnienie danych źródłowych instytutom badawczym i akademickim do dalszych analiz.