Drugie życie cybernetycznej rzeźby Edwarda Ihnatowicza

Senster, słynna interaktywna rzeźba cybernetyczna z lat 60. XX wieku, autorstwa Edwarda Ihnatowicza, dostanie drugie życie dzięki pracownikom i studentom Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Podjęli się oni zrekonstruowania rzeźby, która reaguje na dźwięk i ruch w otoczeniu.

Senster jest uznawany za jedno z zaginionych założycielskich dzieł sztuki nowych mediów. Nazwa pochodzi z połączenia angielskich słów sensitive (wrażliwy, czuły) i monster (potwór, dziwoląg). Senster został wykonany pod koniec lat 60. przez Edwarda Ihnatowicza, rzeźbiarza polskiego pochodzenia pracującego w Londynie. Praca od połowy lat 70. nie funkcjonowała w swojej pełnej wersji i do dziś pozostawała nieruchoma. W kwietniu tego roku, po ponad 40 latach, została zakupiona przez AGH od poprzednich właścicieli – firmy działającej na terenie Holandii. Obecnie Senster znajduje się na Wydziale Humanistycznym AGH w Krakowie.

Senster jest stalową konstrukcją poruszaną układem hydraulicznym. Jego głównym elementem jest pięciometrowe ramię wsparte na potrójnej podporze o długości dwóch metrów. Senster był pierwszą rzeźbą, która posiadała możliwość reagowania na dźwięki i ruch w otoczeniu za pośrednictwem zestawu specjalistycznych mikrofonów i czujników. Wyjątkowość mechanicznej rzeźby polegała również na tym, że Senster reagował na emocje wyrażane przez ludzi znajdujących się w pobliżu. Podążał za łagodnymi ruchami, a na agresję odpowiadał wycofaniem. Starannie opracowana mechanika miała potęgować wrażenie kontaktu z żywą istotą. Niedawno rozpoczęły się prace renowacyjne mające na celu przywrócenie Senstera do pełnej funkcjonalności. Odrestaurowanie rzeźby ma potrwać około roku. Z pierwotnej wersji konstrukcji zachował się między innymi oryginalny szkielet oraz kod źródłowy programu sterującego ruchami. Rekonstrukcja zakłada rewitalizację zniszczonych części dzieła. Po kilkudziesięciu latach Senster znów więc będzie w pełni interaktywnym dziełem sztuki.

Projekt prowadzą wydziały AGH: Humanistyczny, Inżynierii Mechanicznej i Robotyki oraz Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej), przy współpracy z Wydziałem Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Po renowacji rzeźbę będzie można oglądać na terenie kampusu AGH.

Szczegółowe informacje o projekcie można znaleźć na stronie senster.agh.edu.pl.