16. Festiwal Misteria Paschalia: kierunek Włochy
Podczas ośmiu dni festiwalu w kościołach św. Katarzyny Aleksandryjskiej i Świętego Krzyża oraz w świeckich wnętrzach Centrum Kongresowego ICE Kraków, wybitni włoscy i polscy artyści zagrają dzieła z Neapolu, Rzymu, Wenecji, Mediolanu, Ferrary i Modeny. Program, przygotowany przez maestro Antonia Floria, założyciela i szefa artystycznego specjalizującej się w muzyce dawnej włoskiego południa Cappelli Neapolitany, we współpracy z Krakowskim Biurem Festiwalowym, nie tylko przeprowadzi melomanów przez specyfikę poszczególnych ośrodków artystycznych, ale pokaże też mnogość odcieni włoskiej twórczości związanej z okresem Wielkiego Tygodnia i Wielkanocy. 16. edycja jednego z najbardziej rozpoznawalnych europejskich festiwali muzyki dawnej, zapowiada się imponująco. Zapraszamy do Krakowa między 15 a 22 kwietnia.
– Jesteśmy zaszczyceni wizją współpracy z tak uznanym dyrygentem z ogromnym dorobkiem artystycznym – mówi Jacek Majchrowski, Prezydent Miasta Krakowa. Antonio Florio, pochodzący z Włoch ekspert, jest gwarantem najwyższej jakości wykonań. To wybitny dyrygent, który słynie z perfekcyjnego historycznego podejścia do prezentowanych dzieł oraz ogromnego zamiłowania do muzyki neapolitańskiej - dodaje.
Spacerując po historycznej części Krakowa, można poczuć Włochy na każdym kroku. Wszechobecne, widoczne zwłaszcza w architekturze renesans i barok, świetna kawa, niespieszne życie. Andante lub wręcz lento. Kilka wieków temu włoska obecność była tu jeszcze bardziej wyrazista – królowa z mediolańskiego rodu Sforzów, Baltazar Fontana, który zostawił po sobie pyszne stiuki, Bartolommeo Berrecci, który wraz z grupą włoskich architektów przeniósł kawałek Florencji na wawelskie wzgórze... Echa Włoch słychać było wyraźnie w muzyce wykonywanej przez królewską kapelę od pierwszej połowy XVI wieku, zaś polscy kompozytorzy wydawani byli w Wenecji, centrum muzycznego świata drukarskiego. Dziś, gdy Europa znów stała się otwarta i niemal bez granic, taka twórcza wymiana jest wręcz obowiązkiem – i wielką przyjemnością. Toteż Festiwal Misteria Paschalia w 2019 roku skoncentruje się na włoskim dziedzictwie muzycznym, by przypomnieć, że Kraków był kiedyś Florencją Północy.
– Festiwal będzie okazją do odbycia niezwykłej podróży po Europie: dzięki muzyce – mówi Izabela Helbin, dyrektor Krakowskie Biura Festiwalowego. – Już po raz trzeci realizujemy formułę festiwalu, która zakłada zapraszanie wybitnych dyrektorów-rezydentów i powierzanie im pieczy nad jego programem i kształtem artystycznym – dodaje.
Podczas ośmiu dni festiwalu w kościołach św. Katarzyny Aleksandryjskiej i Świętego Krzyża oraz w świeckich wnętrzach Centrum Kongresowego ICE Kraków wybitni włoscy i polscy artyści zagrają dzieła z Neapolu, Rzymu, Wenecji, Mediolanu, Ferrary czy Modeny. Program festiwalu przygotowany przez maestro Antonia Floria, założyciela i szefa artystycznego specjalizującej się w muzyce dawnej włoskiego południa Cappelli Neapolitany, we współpracy z Krakowskim Biurem Festiwalowym nie tylko przeprowadzi melomanów przez specyfikę poszczególnych ośrodków artystycznych, ale nade wszystko pokaże mnogość odcieni włoskiej twórczości związanej z okresem Wielkiego Tygodnia i Wielkanocy.
– Jestem bardzo szczęśliwy, że będę pracować w tym wspaniałym i fascynującym mieście – mówi Antonio Florio, dyrektor-rezydent Festiwalu Misteria Paschalia 2019. Misteria Paschalia to znane na całym świecie wydarzenie poświęcone muzyce Wielkiego Tygodnia. Tym razem będzie to Wielki Tydzień związany z Włochami, z wszystkimi regionami kraju: Kampanią, Sycylią, Lacjum, Północą Włoch.
Osią głównego cyklu koncertów Festiwalu Misteria Paschalia zatytułowanego „Vanità” będą przejmujące ujęcia Chrystusowej Męki. Na inaugurację festiwalu w Wielki Poniedziałek (15 kwietnia o 19.00 w kościele św. Katarzyny Aleksandryjskiej) dyrektor-rezydent festiwalu Antonio Florio poprowadzi swój zespół Cappella Neapolitana oraz Chór Polskiego Radia w „Passio Domini Nostri Jesu Christi Secundum Johannem” Neapolitańczyka Gaetana Veneziana. Dzień później w tym samym miejscu wybór kompozycji opartych o cieszący się na przestrzeni niemal stu lat ogromną popularnością tekst Pietra Metastasia „La Passione di Gesù Cristo Signor Nostro” zaprezentują {oh!} Orkiestra Historyczna i kontratenor Filippo Mineccia. Bezpośrednio do Pasji odwołuje się także niezwykle emocjonalny program „Lu Cuntu de la Passiuni” złożony z pochodzących z południa Włoch pieśni leżących na styku muzyki tradycyjnej i klasycznej. W niesamowitej scenerii kaplicy św. Kingi w wielickiej Kopalni Soli wykona je charyzmatyczny tenor Pino De Vittorio z towarzyszeniem zespołu Laboratorio ‘600, który poprowadzi lutnista Franco Pavan (Wielka Sobota, 20 kwietnia o 20.00).
Rozważania nad Męką prowadzić będą także: Capella Cracoviensis, która na Wielką Środę (19.00, kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej) przygotowała program prezentujący ścisłe związki artystyczne i stylistyczne łączące kompozytorów polskich i włoskich na przełomie XVI i XVII wieku; Rinaldo Alessandrini, który pokieruje zespołami Concerto Italiano i Cracow Singers w uderzających siłą kompozycjach Antonia Vivaldiego, Leonarda Lea i Antonia Maria Bononciniego (Wielki Czwartek o 20.00 w Sali Teatralnej ICE Kraków); a także Cappella Neapolitana i Antonio Florio w premierowym wykonaniu dzieł Antonia Noli wydobytych z przepastnych neapolitańskich archiwów specjalnie z myślą o Festiwalu Misteria Paschalia (Wielki Piątek o 20.00 w Sali Audytoryjnej im. K. Pendereckiego w ICE Kraków). Tydzień zwieńczy istny wybuch radości: koncert zatytułowany „Festa Napoletana” z ariami i duetami z kantat i oper buffa – spodziewać się możemy nie tylko fenomenalnych interpretacji, ale także akcentów zaczerpniętych z silnie zakorzenionej we włoskiej tradycji commedii dell’arte. A radość będzie tym większa, że na scenie Centrum Kongresowego ICE Kraków staną sopranistka Roberta Invernizzi i – ponownie – Pino De Vittorio, dwoje specjalistów od włoskiego baroku i niezrównanych scenicznych osobowości. Solistom towarzyszyć będzie Cappella Neapolitana, która pod dyrekcją dyrektora-rezydenta festiwalu ścigać się będzie ze śpiewakami w muzycznej maestrii.
Program festiwalu nie byłby pełny bez klimatycznych późnowieczornych (rozpoczynających się o 22.00) koncertów, które znajdą w 2019 roku gościnę w kościele Świętego Krzyża. Niezwykła architektura świątyni (jedyne w Krakowie sklepienie palmowe!) będzie scenerią trzech wydarzeń ujętych w cykl „Sensibilità” pokazujący ciepły, emocjonalny wymiar relacji człowieka z Bogiem. Takie ujęcie zaprezentują: zespół Micrologus w programie wypełnionym czułymi średniowiecznymi laudami (Wielki Poniedziałek) oraz połączone siły ansamblu wokalnego Voces Suaves i instrumentalistów z Concerto Scirocco w kameralnej polichóralnej „Pasji według św. Marka” Giachesa de Werta, tworzącego we Włoszech franko-flamandzkiego kompozytora doby późnego renesansu (Wielka Środa). Tymczasem szalone instrumentalne trio I Bassifondi z iście rockową werwą zagra „Alfabeto falso” – „fałszywy alfabet”, czyli serię tańców z wydanego na początku XVII wieku traktatu z tabulaturami gitarowymi Girolama Montesarda. Kameralny wieczór w Wielki Wtorek w kościele Świętego Krzyża będzie poświęcony wspólnemu muzykowaniu i sztuce improwizacji na zaskakujących instrumentach – teorbie, colascione, gitarze barokowej i perkusjonaliach.
– Bardzo cieszymy się z odnowienia na kolejny rok ważnego partnerstwa Mezzo z Festiwalem Misteria Paschalia – mówi Christophe Winckel, Dyrektor Generalny telewizji Mezzo. – Ten festiwal, prezentujący międzynarodowy dorobek muzyki dawnej, także i w przyszłym roku oferuje wyjątkowe koncerty, które odzwierciedlają witalność tego gatunku. Mezzo zarejestruje i wyemituje kilka z tych wykonań, które — wraz z koncertami zarejestrowanymi podczas dwóch poprzednich edycji — zilustrują doskonałość tego festiwalu na przestrzeni lat - dodaje.
Festiwal Misteria Paschalia nie ograniczy się w 2019 roku do samych koncertów. Dzięki współpracy z tak uznanymi osobami i instytucjami, jak muzykolog Dinko Fabris, wykładowca konserwatoriów w Bari i w Neapolu, watykańskie Nazionale Conservatorio di Musica, Włoski Instytut Kultury w Krakowie czy Instytut Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, organizatorzy festiwalu – Miasto Kraków i Krakowskie Biuro Festiwalowe – przybliżą włoskie tradycje i dziedzictwo kulturowe oraz zaproponują szereg wydarzeń edukacyjnych ukazujących piękno i złożoność włoskiej muzyki dawnych wieków oraz jej szeroką cyrkulację w Europie, ze szczególnym naciskiem na jej recepcję w Polsce. Spacerując po Krakowie podczas Festiwalu Misteria Paschalia, będzie można poczuć Włochy na każdym kroku!