górne tło

Młodzieżowe domy kultury z szansą na rozwój działalności

Na najbliższej sesji Rady Miasta Krakowa rozpocznie się dyskusja dotycząca zasad dalszego funkcjonowania młodzieżowych domów kultury. Zgodnie z projektami uchwał przedstawionymi miejskim radnym od przyszłego roku MDK-i mają stać się filiami już teraz aktywnie działających instytucji kultury Miasta Krakowa. Pozwoli to zarówno na bardziej racjonalne wykorzystanie środków pochodzących z budżetu miasta, jak również na poszerzenie oferty edukacyjnej i kulturalnej skierowanej do mieszkańców Krakowa, w tym zwłaszcza do dzieci i młodzieży.

Chociaż treść przedstawionych radnym Krakowa projektów uchwał wskazuje na likwidację młodzieżowych domów kultury, to należy podkreślić, że ich celem w żadnym wypadku nie jest zaprzestanie ich działalności, ale jest to zmiana organizacyjna dotycząca ich dalszego funkcjonowania. Zgodnie z przedstawionymi projektami uchwał młodzieżowe domy kultury od 2021 r. mają stać się filiami instytucji kultury Miasta Krakowa (tzn. Nowohuckiego Centrum Kultury, Centrum Kultury „Dworek Białoprądnicki”, Krakowskiego Forum Kultury oraz Centrum Kultury Podgórza), które od wielu lat kierują swoją ofertę kulturalną i edukacyjną do mieszkańców Krakowa w każdym wieku, w tym także do dzieci i młodzieży.

Włączenie MDK-ów w struktury wspomnianych instytucji kultury pozwoli nie tylko na ujednolicenie struktury funkcjonowania edukacji kulturalnej w Krakowie, ale także na wykorzystanie potencjału, doświadczenia i możliwości wspomnianych instytucji (w tym także wykorzystanie budynków, zaplecza technicznego i logistycznego, kanałów komunikacji z odbiorcami oraz możliwość koordynacji działań na poziomie lokalnym). Dzięki temu możliwe będzie rozwinięcie działalności programowej młodzieżowych domów kultury, które wciąż będą kierować swoją ofertę przede wszystkim do dzieci i młodzieży, przy jednoczesnej możliwości organizowania także przedsięwzięć skierowanych do dorosłych. Aktualnie, oferta MDK-ów jest kierowana tylko i wyłącznie do dzieci i młodzieży.

Głównym celem jest bardziej racjonalne gospodarowanie środkami miasta. Aktualnie MDK-i są finansowane w znacznej części z dochodów własnych Gminy Miejskiej Kraków (jest to aż 61,18% kosztów funkcjonowania), a roczne wydatki na ich podstawową działalność wynoszą ok. 28,3 mln zł. Subwencja oświatowa przekazywana z budżetu państwa pokrywa zaledwie 38,82% kosztów ich funkcjonowania. Już teraz wiadomo, że w związku ze spodziewanym spowolnieniem gospodarczym i zmniejszeniem dochodów własnych Gminy Miejskiej Kraków, w przyszłym roku młodzieżowe domy kultury, chcąc działać w obecnym kształcie, musiałyby ograniczyć swoją działalność programową, gdyż nie będzie możliwe dalsze ich finansowanie w takim zakresie jak dotychczas.

Skąd zatem znajdą się środki na działalność młodzieżowych domów kultury w nowej formule?

Młodzieżowe domy kultury będą mogły aktywniej poszukiwać możliwości pozyskiwania nowych źródeł finansowania (m.in. z zewnętrznych grantów, funduszy europejskich i ministerialnych na działania edukacyjne, artystyczne i inwestycyjne z wykorzystaniem doświadczenia instytucji kultury). Zmniejszą się także koszty związane z wydatkami na wynagrodzenia – aktualnie największą część kosztów stanowią wydatki płacowe, a wśród nich te wynikające z zastosowania Karty Nauczyciela. Obecnie w młodzieżowych domach kultury zajęcia prowadzą nauczyciele, których wymiar zajęć dydaktycznych wynosi 18 godzin tygodniowo. W nowej formie organizacyjnej instruktorzy zatrudniani w oparciu o Kodeks pracy będą mogli prowadzić zajęcia w większym wymiarze godzin, dlatego wspomniane koszty ulegną zmniejszeniu.

W nowej formule działania możliwe będzie także częściowe finansowanie działalności z opłat pobieranych od uczestników zajęć. Należy jednak podkreślić, że rodzice nie powinni się obawiać, gdyż przy współfinansowaniu ze strony Gminy Miejskiej Kraków opłaty te powinny kształtować się na niskim poziomie. Odpowiadając na często pojawiające się zarzuty dotyczące odpłatności, to drobne opłaty, jakie stosują miejskie instytucje kultury, są nie tylko gwarancją wysokiej jakości zajęć, ale także uczą odpowiedzialności i systematyczności. Należy także nadmienić, że w obecnej formule zajęcia w młodzieżowych domach kultury są bezpłatne, niemniej jednak rodzice i tak w większości przypadków wpłacają środki na fundusze rad rodziców, które wspomagają bieżące funkcjonowanie tych placówek.

W przypadku przychylnej decyzji miejskich radnych dla przedłożonych projektów uchwał młodzieżowe domy kultury będą kontynuować swoją działalność w ramach filii istniejących instytucji kultury od 1 stycznia 2021 r. Wprowadzone zmiany zapewniają ciągłość funkcjonowania młodzieżowych domów kultury, w tym zatrudnienia pracowników. Nie generują przy tym żadnych dodatkowych wydatków, a wręcz przeciwnie – środki pochodzące z miejskiego budżetu będą wykorzystywane w sposób bardziej racjonalny i efektywny, przy równoczesnej możliwości rozszerzenia oferty edukacyjnej i kulturalnej kierowanej do mieszkańców Krakowa.

Jak wyglądają plany przekształcenia młodzieżowych domów kultury?