Prezydent Miasta Krakowa – Prezydentem OWHC

Jak to się zaczęło?

Rok 2019 był dla Krakowa wyjątkowy. To wówczas, w czasie 15. Światowego Kongresu Organizacji Miast Światowego Dziedzictwa organizowanego w Krakowie w czerwcu – Prezydent Krakowa został wybrany do Rady Dyrektorów tej Organizacji, a następnie Prezydentem Organizacji Miast Światowego Dziedzictwa.

OWHC to organizacja skupiająca blisko 300 miast świata, których zabytkowe centra, zabytki lub bezcenne obiekty architektury wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (Więcej informacji o organizacji OWHC TUTAJ). Założona w 1993 roku w Fezie, z roku na rok pozyskiwała nowych członków i rozwijała się na arenie międzynarodowej. Jej siedziba pozostała do dziś w kanadyjskim Quebecu, gdyż inicjator powołania organizacji i jej pierwszy prezydent, Burmistrz Quebecu Jean Paul L’Allier był osobą, dla której ochrona i promocja światowego dziedzictwa były szczególnie  ważne. To on swoim entuzjazmem i zaangażowaniem zaraził pasjonatów z całego świata, łącząc ekspertów i zarządców miejsc dziedzictwa z wielu miast. Siłą organizacji jest sieć osobistych kontaktów jej członków i łącząca ich troska o zarządzanie powierzonym im dziedzictwem. Organizacja skupia miasta różnej wielkości, dlatego wiedza i doświadczenia wszystkich budują znaczący potencjał i zasób, z którego wszyscy mogą korzystać, a wspólnota celów i wyzwań buduje solidarność i daje szeroką perspektywę. I ten drugi efekt wydaje się być najcenniejszą wartością tej organizacji.
 

Kraków przystąpił do OWHC w 1995 roku i od tego czasu aktywnie uczestniczy w jej projektach, a także w działaniach Sekretariatu Regionalnego Miast Europy Wschodniej i Środkowej, które przez lata prowadził Budapeszt. Od stycznia 2020 roku, decyzją członków sekretariatu, koordynację pracy naszego sekretariatu powierzono Warszawie. 

Wybór Prezydenta Krakowa na Prezydenta OWHC w czerwcu 2019 roku był w pewien sposób momentem przełomowym. Z perspektywy kolejnych lat i wydarzeń wpływających na globalną sytuację, jak pandemia koronawirusa, wojna w Ukrainie, kryzys energetyczny, możemy zobaczyć, jak bardzo zmieniła się rzeczywistość  przez te ostatnie lata. Gospodarcze i społeczne konsekwencje pandemii odczuwają wszystkie miasta na świecie. Miasta członkowskie OWHC, jako miasta historyczne, w dużej mierze opierały swoje gospodarki na turystyce, zatem wszystkie mierzą się z podobnymi wyzwaniami. W 2018 roku Kraków odwiedziło  13,5 mln turystów, we wszystkie  poprzedzające lata odnotowywany był regularny wzrost odwiedzających. Sytuacja taka dotyczyła Krakowa oraz – w różnym zakresie - wszystkich atrakcyjnych miast Europy i świata, gdyż rozwój tanich połączeń lotniczych w ogromnym stopniu przyczynił się do wzrostu liczby podróży. Międzynarodowy ruch turystyczny rósł regularnie i intensywnie – w 2017 roku było to aż 7% . Przewidywano, że tendencja wzrostowa będzie się utrzymywać przez kolejne lata. Masowy napływ odwiedzających do miasta ma jednak czasami negatywny wpływ na zasoby dziedzictwa i społeczności lokalne skazane na codzienny kontakt z nasilonym ruchem turystycznym. Dlatego jednym z tematów dyskutowanych w czasie czerwcowego kongresu w Krakowie był problem overtourismu – nadmiernej liczby turystów odwiedzającej miasta. Władze Dubrownika, Barcelony czy Wenecji alarmowały wręcz, że ogromne rzesze turystów zadeptują historyczne centra, a mieszkańcy śródmieść zostali właściwie pozbawieni możliwości korzystania z lokalności swoich miast.

Obecnie perspektywy mieszkańców, władz miast i sektora turystycznego są skrajnie inne. Wszyscy stanęliśmy przed poważnymi wyzwaniami, i nie jest to bynajmniej problem uwolnienia miast od nadmiaru turystów i zwrócenie ich mieszkańcom. Media obiegają zdjęcia pustych historycznych centrów najpiękniejszych miast świata. Ich piękno jest bezsprzeczne, ale tym wyraźniejszy jest smutek i poczucie niepokoju wynikające z tej pustki.

Po 15. Kongresie OWHC w naszym mieście, który został powszechnie uznany za sukces, Kraków rozpoczął swoją prezydencję w organizacji. Rolą Prezydenta OWHC jest kierowanie pracami Rady Dyrektorów we współpracy z Sekretariatem Generalnym. Wybrana wówczas na dwuletnią kadencję Rada Dyrektorów – łącznie z Krakowem – składała się z zupełnie  nowych miast. W czerwcu 2019 roku został wybrany również nowy Sekretarz Generalny OWHC – po odejściu na emeryturę Denisa Ricarda, który pełnił tę funkcję przez prawie 19 lat. Organizacja stanęła zatem przed zupełnie nowym rozdziałem swej historii. Nikt nie zdawał sobie wówczas sprawy – jak bardzo nowy rozdział się zaczynał, jak wiele nowych zadań i wyzwań stanęło przed Radą Dyrektorów, ile decyzji strategicznych, dotyczących organizacji, funkcjonowania i statutu musiało być przeanalizowanych i podejmowanych w kolejnych miesiącach i latach. Zwłaszcza, że kadencja Rady Dyrektorów, po raz pierwszy w historii, została przedłużona o rok, i trwała do września 2022 roku.

Działania [zobacz listę]

Działania w ramach prezydencji Krakowa w OWHC wpisywały się w szeroki zakres inicjatyw i zadań podejmowanych przez miasto w trosce o to, by Kraków był silną wspólnotą samorządu, mieszkańców, przedsiębiorców i turystów. Temu służą również takie rozwiązania legislacyjne, jak Parki Kulturowe, czy kampanie społeczne jak na przykład #KrakowHeritage, do udziału w której zapraszamy wszystkich mieszkańców Krakowa.