Ołtarz Wita Stwosza już po konserwacji

Dobiegły końca prace konserwatorskie ołtarza Wita Stwosza. Dzięki renowacji, poprzedzonej specjalistycznymi badaniami i ekspertyzami, jeden z najsłynniejszych polskich zabytków odzyskał blask i kolory, jakie mogli podziwiać mieszkańcy średniowiecznego Krakowa. Miasto wsparło prace konserwatorskie kwotą 1 150 000 zł.

Renowacja XV-wiecznego zabytku objęła kompleksowe prace badawcze i konserwatorskie, które rozpoczęły się we wrześniu 2015 roku. Konserwacja została poprzedzona pełną inwentaryzacją ołtarza metodą skaningu laserowego 3D. Realizowane w trakcie prac konserwatorskich badania i ekspertyzy posłużyły do przygotowania specjalistycznej dokumentacji, która będzie także pomocna w przyszłych renowacjach. Odbiór prac konserwatorskich nastąpił w grudniu ubiegłego roku, aktualnie trwa jeszcze montaż odnowionych elementów i demontaż rusztowań. Całe przedsięwzięcie zajęło ponad pięć lat.

Przypomnijmy, że znajdujący się w kościele Mariackim ołtarz autorstwa Wita Stwosza – artysty, który do Krakowa przybył z Norymbergi, powstał w latach 1477-1489. To jedno z najwybitniejszych dzieł sztuki gotyckiej w Europie.

Ołtarz ma 13 metrów wysokości i 11 metrów szerokości. Całkowita powierzchnia części dekoracyjnej to 866,52 m2. Figury, których w ołtarzu jest ponad 200, wyrzeźbione są z litych kloców lipowych. Cała konstrukcja została wykonana w drewnie dębowym, a tło w modrzewiu.

Uznaje się, że wyjątkowość dzieła Wita Stwosza wiąże się także ze szczególnym połączeniem elementów sacrum i profanum. Złote szaty apostołów występują tu obok codziennych ubiorów noszonych w średniowiecznym Krakowie, a obok wzniosłych religijnych scen pokazane jest ówczesne codzienne życie krakowskich mieszczan.

Ołtarz kilkakrotnie w swej historii podlegał pracom konserwatorskim i restauratorskim, co spowodowało nieznaczne zmiany i przekształcenia. Zdaniem konserwatorów ostatnie prace pozwoliły jednak dotrzeć do pierwotnej kolorystyki - zarówno figur, jak też tła w kwaterach dzieła.

Konserwację powierzono Międzyuczelnianemu Instytutowi Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki warszawskiej i krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Koszt realizowanych prac wynosi ponad 13 720 000 zł. Prace współfinansowane były ze środków Narodowego funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i budżetu miasta Krakowa. Miasto dofinansowało je kwotą 1 150 000 zł.