W poniedziałek, 12 kwietnia rozpoczęły się prace rozbiórkowe elementów konstrukcyjnych hali nr 2 archiwum miejskiego – najbardziej uszkodzonej w wyniku pożaru, do wybuchu którego doszło 6 lutego. Głównym celem jest wydobycie i zabezpieczenie znajdujących się tam archiwaliów.
Teren archiwum został 12 kwietnia w godzinach porannych przekazany wykonawcy robót rozbiórkowych. Demontaż części uszkodzonych hal jest realizacją decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego z 7 kwietnia w sprawie natychmiastowego – z uwagi na zagrożenie zdrowia i życia oraz bezpieczeństwa mienia – wykonania robót rozbiórkowych elementów konstrukcyjnych pierwszego piętra hali nr 2. Ich celem jest odzyskanie znajdujących się akt archiwalnych.
Prace będą wykonywane w oparciu o „Ekspertyzę techniczną zabezpieczenia i usunięcia skutków katastrofy budowlanej wywołanej pożarem Archiwum Urzędu Miasta Krakowa przy ul. Na Załęczu 2 w Krakowie”, przygotowaną przez ekspertów z Katedry Konstrukcji Żelbetowych i Sprężynowych Politechniki Krakowskiej.
Do robót wyburzeniowych wykorzystany zostanie specjalistyczny sprzęt, który umożliwi sukcesywne rozbieranie fragmentów uszkodzonej konstrukcji tak, aby bezpiecznie wydobyć archiwalia.
Wraz z prowadzonymi pod nadzorem PINB oraz autorów ekspertyzy pracami rozbiórkowymi, będą podejmowane działania zmierzające do wydobycia ocalałych z pożaru akt i ich odpowiedniej segregacji. Na terenie archiwum zostały więc zamontowane trzy namioty, w których zorganizowano miejsca pracy na potrzeby pracowników referatu Archiwum Zakładowego UMK przy segregacji dokumentów. W namiotach czynności nadzorcze będzie wykonywał również podmiot specjalizujący się w konserwacji akt oraz eksperci z Archiwum Narodowego w Krakowie. Wszyscy pracownicy zostali przeszkoleni i będą wyposażeni w środki ochrony osobistej zarówno pod względem covidowym, jak i bakteriologiczno-grzybiczym.
Obecnie miasto ma wypracowane i uzgodnione z Archiwum Narodowym schematy postępowań dotyczące wydobywanych akt. Uwzględniają one nie tylko stopień zniszczenia akt, ale też ich znaczenie. Mając na uwadze przewidywane na najbliższe dni warunki pogodowe, odkrywane w wyniku prac rozbiórkowych regały będą odpowiednio zabezpieczane przed czynnikami atmosferycznymi.
W zasobie archiwum Urzędu Miasta Krakowa znajdowało się ok. 20 tysięcy metrów bieżących dokumentów. Była tam m.in. dokumentacja akt osobowych oraz książki meldunkowe sprzed kilku, kilkunastu lat. Do archiwum trafiają dokumenty w sprawach, które są już zamknięte, prawomocnie zakończone – po ich zakończeniu leżą w jednostce wiodącej dwa lata, a następnie trafiają do archiwum.
Zgodnie z podpisaną umową z firmą Trans-Ziem, realizacja zadania powinna się zakończyć w ciągu 10 tygodni. Wartość umowy to ok. 400 tys. zł. Równolegle pod nadzorem Prokuratury Okręgowej w Krakowie prowadzone będą czynności dochodzeniowe.
Przypomnijmy, że pożar archiwum miejskiego wybuchł wieczorem 6 lutego. Ogień objął dwie hale. Zaraz po uruchomieniu systemów alarmowych na miejscu pojawiły się zastępy straży pożarnej, które przystąpiły do akcji gaśniczej. Już w trakcie trwania działań ratunkowych podjęto szereg działań, których celem było zabezpieczenie terenu oraz znajdującej się na nim infrastruktury. Pierwszym z kroków było utwardzenie terenu i wykonanie na nim drogi tymczasowej. Następnie, na zlecenie Zarządu Inwestycji Miejskich, wygrodzono teren zagrożony, a także wykonano i zamontowano tymczasową bramę.
Po zakończeniu akcji gaśniczej zrealizowano też prace zabezpieczające istniejącą tam infrastrukturę. Wśród przeprowadzonych robót zadaszona została stacja trafo w hali nr 1, wykonano schody zewnętrzne do hali nr 3 (nieobjętej pożarem). Za pomocą stempli wzmocniono też konstrukcję łącznika komunikacyjnego pomiędzy halami archiwum a budynkiem administracyjnym, a także wygrodzone zostały wejścia do uszkodzonych hal.
Na wniosek PINB Zarząd Inwestycji Miejskich wyłonił wykonawcę kontroli stanu technicznego budynku administracyjnego archiwum, gdzie dostała się woda podczas akcji gaśniczej. Miała ona na celu stwierdzenie, czy jest możliwe bezpieczne wejście do tego budynku. W kolejnym etapie, ZIM – również na podstawie decyzji PINB – zlecił wykonanie wielobranżowej ekspertyzy w zakresie możliwości użytkowania budynku administracyjnego wraz ze wskazaniem robót budowlanych, niezbędnych do przywrócenia pełnej funkcjonalności obiektu. To opracowanie jest w trakcie realizacji – jego ostateczny wynik poznamy w maju.