Kultura jest prawdziwą przestrzenią wolności, a o wolności nie może być mowy bez równości, wzajemnego szacunku i zrozumienia. Sztuka uczy wrażliwości, otwiera nowe perspektywy i pokonuje bariery, dlatego też zapraszamy wszystkich mieszkańców Krakowa do udziału w wydarzeniach „Maja równości”.
„Maj równości” to inicjatywa, której celem jest stworzenie równościowego programu kulturalnego, angażującego jak najwięcej miejskich instytucji kultury. Pragniemy, by w ten sposób szukać nowych, wspólnych pól dialogu i podkreślić na wielu płaszczyznach zaangażowanie miasta w walkę z dyskryminacją.
Wszystkie zaplanowane spotkania poruszają tematykę antydyskryminacyjną i równościową, dotykają spraw wykluczenia, praw kobiet, osób z niepełnosprawnościami, praw społeczności LGBT+. Skupiają się na przeciwdziałaniu mowie nienawiści i promowaniu idei dostępności.
Wspieranie inicjatyw oddolnych mieszkańców, organizacji pozarządowych, grup nieformalnych w walce z dyskryminacją jest dla miasta priorytetem, dlatego zaprosiliśmy do współorganizacji wydarzenia wszystkich, którzy podejmują inicjatywy kulturalne o charakterze równościowym.
Serdecznie zapraszamy do udziału w wydarzeniach zaplanowanych w programie „Maja równości”.
W ramach inicjatywy „Maj równości” na platformie PLAY KRAKÓW stworzone zostało specjalne pasmo, na którym dostępne są nagrania spektakli oraz wydarzeń, których tematyka dotyka problematyki praw człowieka.
PLAY KRAKÓW to jedyna taka platforma VOD w Polsce – pełna krakowskiej kultury, edukacji i biznesu. Wśród materiałów, z których można korzystać od razu po zalogowaniu się do serwisu, znajdują się tutaj: koncerty, widowiska muzyczne, spektakle teatralne, debaty, wirtualne spacery i oprowadzania, spotkania z twórcami z całego świata, bogaty program edukacyjny, konferencje, kongresy czy vademecum wydarzeń hybrydowych. PLAY KRAKÓW to platforma Miasta Krakowa, której operatorem jest KBF.
adres strony: playkrakow.com
Spektakle, które będzie można zobaczyć w ramach pasma „Maj równości”:
Powrót do Reims
reż. Katarzyna Kalwat
Teatr Łaźnia Nowa
Opis: Didier Eribon wyjechał z rodzinnego miasta – przedmieść francuskiego Reims, by ujawnić swoją orientację i wejść na drogę społecznego awansu. Wyjazd do Paryża umożliwił mu odkrycie homoseksualnej tożsamości, jednocześnie jednak ujawnił wstyd związany z robotniczym pochodzeniem. Główną rolę w spektaklu zagra Jacek Poniedziałek – aktor pochodzący z rodziny robotniczej z krakowskiego osiedla Olsza II, powstałego w latach 60-tych, z którego wyjechał do Warszawy. Przegląda się tym samym w biografii Eribona, jak wielu innych mieszkańców małych polskich miast, miasteczek i wsi. Symboliczne spotkanie tych dwóch nazwisk odkrywa uniwersalność i aktualność mechanizmów awansu społecznego na tle przemian, jakie dokonały się w Europie ostatnich dekad. Czy poradziliśmy sobie z naszą przeszłością i zadaniem skonstruowania nowej tożsamości? Czy polskie społeczeństwo nadal siedzi „w szafie” w strachu przed wykluczeniem? „Powrót do Reims” jest inspirowany książką sławnego francuskiego socjologa Didiera Eribona opartą na własnych życiowych doświadczeniach.
Kobiety objaśniają mi świat
reż. Iwona Kempa
Teatr Nowy Proxima
Opis: „Kobiety objaśniają mi świat” to spektakl stworzony w całości przez kobiety i z czerpiący z twórczości artystek z całego świata. Obok historii o kobietach, które żałują, że zostały matkami, wyznaniu dziewczyny, która z pełną świadomością weszła w świat prostytucji i historii kobiety, która dorobiła się na pornografii, usłyszymy na żywo wykonania piosenek prawdziwych legend muzyki – Niny Simone, PJ Harvey czy Patti Smith.
Ginczanka. Przepis na prostotę życia
reż. Anna Gryszkówna
Teatr Łaźnia Nowa
Opis: Zuzanna Ginczanka (właśc. Zuzanna Polina Gincburg) była piękna, utalentowana i podziwiana. „Tuwim w spódnicy”, „Gwiazda Syjonu”, „Rachela z Wesela Wyspiańskiego”. Żydówka, Rosjanka, Cyganka czy jednak Polka? Chciała być Polką i do tej wyśnionej, wymarzonej Polski przez całe życie ją ciągnęło. Do języka, ludzi, książek i miejsc. Jako poetka nie miała łatwo. Mężczyźni widzieli w niej trofeum, ciało, dziewczynę, z którą warto się pokazać, ale niekoniecznie dyskutować. Była ulubienicą Juliana Tuwima i Witolda Gombrowicza. Publikowała w „Wiadomościach Literackich” i „Skamandrze”, współpracowała ze „Szpilkami”. Spotykała się ze skamandrytami w restauracji Ziemiańskiej w Warszawie, a z Witoldem Gombrowiczem – w kawiarni Zodiak. Ostatni rok życia spędziła w Krakowie, ukrywając się w kamienicy przy ul. Mikołajskiej 26. Prawie nie wychodziła z mieszkania, jej „ormiańskie papiery” wydawały się zbyt słabe. Mimo to pod koniec wojny została aresztowana przez Gestapo. Zginęła w wieku 27 lat.
Lady Dada
reż. Iga Gańcarczyk
Cricoteka, Dom Norymberski
Opis: Elsa von Freytag-Loringhoven (1874–1927), zapomniana prekursorka awangardy artystycznej i barwna postać nowojorskiej bohemy, jest bohaterką spektaklu „Lady Dada”. Była autorką asamblaży, prac ready made, pisała dadaistyczne wiersze i była pionierką poezji dźwiękowej oraz wizualnej. Jej występy w niezwykłych kostiumach na ulicach Nowego Jorku można uznać za pionierskie performansy, w których artystka traktowała swoje ciało jak żywe dzieło sztuki. Osią spektaklu jest artystyczny dialog Elsy von Freytag-Loringhoven z Marcelem Duchampem oraz jej bliski związek z pisarką i niedoszłą biografką, Djuną Barnes. Stanowi on próbę przekierowania reflektorów historii sztuki z Duchampa na nie mniej zdolną artystkę, która dziś figuruje jako przypis w biografii uznanego autora przełomowych dzieł sztuki. Spektakl bazuje na autorskim scenariuszu, w którym znalazły się teksty Freytag-Loringhoven, rekonstrukcje jej performansów, opinie o baronessie zarówno osób, które ją znały, jak i nam współczesnych.
Agon
reż. Dominika Knapik
Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie
Opis: „Agon” to monodram choreograficzny. Dominika Knapik wraca na scenę jako perfomerka, aby opowiedzieć o pracach „na całe życie”: tej artystycznej i tej matczynej. Staje przy tym do walki z własną biografią: choreografki-pracoholiczki, która zmaga się z odwiecznym poczuciem winy zapracowanej matki wobec dziecka. Towarzyszką w tym pojedynku jest wnikliwa obserwatorka – choreoterapeutka Pytia. Twórczynie pracują na głęboko osobistym materiale, który jest detonowany poprzez autoironiczną formę mockumentu („fałszywego dokumentu”). W spektaklu skutkuje to zdystansowaną, szkatułkową narracją, odbijającą performatywność reprezentacji – dzięki niej widzowie mogą wybiec w przyszłość artystki, jednocześnie cofając się w jej biografii. Rezultatem jest krytyczne, ale i niepozbawione poczucia humoru studium o sensie uprawiania (artystycznego) zawodu i łączenia go z macierzyństwem.
Miłosna wojna stulecia
reż. Eva Rysová
Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie
Opis: Eva Rysová bierze na warsztat debiutancki poemat szwedzkiej literaturoznawczyni i feministki Ebby-Witt Brattström, napisany po głośnym rozwodzie pisarki z Horace’em Engdahlem – członkiem Akademii Szwedzkiej przyznającej Nobla w dziedzinie literatury. Reżyserka proponuje intymną, bolesną, ale i ironiczną wiwisekcję miłosnego związku w fazie rozpadu. Pojedynek na uszczypliwości, rywalizacja o rację, akrobatyka uczuć. Balansowanie na granicy miłości i nienawiści. W tle problem przemocy wobec kobiet i wołanie o równouprawnienie. Kto wygra tę wojnę płci?
Krakowski Festiwal Filmowy jest jedną z najstarszych imprez na świecie poświęconych filmom dokumentalnym, animowanym oraz krótkim fabułom. Jego trzon stanowią trzy równorzędne konkursy: dokumentalny, krótkometrażowy oraz polski. Podczas ośmiu festiwalowych dni widzowie mają okazję obejrzeć około 250 filmów z Polski i z całego świata. Prezentowane są one w sekcjach konkursowych oraz w pokazach specjalnych. Festiwal co roku odwiedza ok. 900 polskich i międzynarodowych gości: reżyserów, producentów, programatorów festiwali oraz liczna krakowska publiczność.
W tym roku, od 30 maja do 6 czerwca będzie można zobaczyć podczas KFK ok. 200 filmów, a wśród nich wiele pozycji o tematyce równościowej i feministycznej. Uzupełniając „Maj równości” o pasmo filmowe, stworzyliśmy listę takich rekomendacji!
Informacje na temat biletów: krakowfilmfestival.pl/61-kff/karnety-i-bilety-61-kff/. Cena biletu na film online to 9 zł.
adres strony: krakowfilmfestival.pl
Filmy, które znalazły się wśród rekomendacji „Maja równości”:
Ogniem pisane / Writing With Fire
93 min. | dokument | Indie 2021
Reż. Rintu Thomas, Sushmit Ghosh
Wbrew stereotypom i przesądom, na przekór systemowi kastowemu i kryzysowi dziennikarstwa, grupa mieszkanek stanu Uttar Pradesh tworzy własną niezależną gazetę. Nasilająca się w Indiach przemoc wobec kobiet i radykalizacja sceny politycznej sprawiają, że wydawanie pisma staje się coraz bardziej ryzykowne.
Życie Ivanny / Life of Ivanna / Жизнь Иванны Яптунэ
80 min. | dokument | Rosja, Norwegia, Finlandia, Estonia 2021
Reż.Renato Borrayo Serrano
Tytułowa bohaterka to istna siłaczka. Młoda matka pięciorga dzieci należy do wspólnoty nomadów zamieszkujących tundrę. Nie mogąc liczyć na męża alkoholika, Ivanna marzy, by porzucić koczownicze życie i surowe warunki. Przeprowadzka do miasta oznacza jednak radykalną zmianę i pogwałcenie tradycji.
Pokolenie Utøyi / Generation Utøya / Genrasjon Utøya
101 min. | dokument | Norwegia 2021
Reż. Aslaug Holm, Sigve Endresen
Cztery kobiety, które przetrwały zamach na norweskiej wyspie Utøya w 2011 roku, decydują się przekuć te traumatyczne doświadczenia w aktywistyczną pracę na rzecz lepszej przyszłości dla kolejnych pokoleń.
@miriamfrompoland
77 min. | dokument | Polska 2021
Reż. Piotr Szczepański
Co to znaczy być dzisiaj Żydem w Polsce? Piotr Szczepański odsłania w swoim dokumencie kolejny, zaskakujący fragment łódzkiej mozaiki kultur. Bohaterowie jego filmu całym swoim życiem pokazują, że przywiązanie do religii i historii nie wyklucza związków z kontrkulturą i skłonności do twórczej prowokacji.
Podnosić jak dziewczyna / Lift Like a Girl / Ash Ya Captain
92 min. | dokument | Egipt, Niemcy, Dania 2020
Reż. Mayye Zayed
Czternastoletnia Zebiba mieszka w Egipcie i przygotowuje się do Igrzysk Olimpijskich. Trenuje ją, oddany, ale nieustępliwy trener, kapitan Ramadan.
Mój wujek Tudor / My Uncle Tudor / Nanu Tudor
20 min. | dokument | Belgia, Mołdawia 2021
Reż.Olga Lucovnicova (loo
Punktem wyjścia wstrząsającego, autodokumentalnego filmu Olgi Lucovnicowej jest powrót w rodzinne strony, do Mołdawii. Dom wypełniony jest wspomnieniami, lecz wszyscy wokół wydają się idealizować przeszłość, która skrywa traumatyczne wspomnienia.
Zeznania Any / Testimony of Ana
24 min. | dokument | Indie, USA 2020
Reż. Sachin Dheeraj Mudigonda
Noc. Jezioro. Kamień w wodę. Tajemnicze otwarcie filmu prowadzi do postaci Anaben Pawar, starszej kobiety, która w małej indyjskiej wiosce wiedzie życie wypełnione synkretycznymi rytuałami. Staruszka żyje w zgodzie z naturą, lecz w ciągłym zagrożeniu ze strony opresyjnej kultury patriarchatu
Matka / Mother / Amayi
5 min. | animacja | Indie 2020
Reż. Subarna Das
To historia kobiety naznaczonej przez koszmar swojego dzieciństwa i własne przeznaczenie, by stać się odpowiedzialną za obrzezanie dziewczynek w społeczności, w której żyje. Kiedy zostaje poproszona o podjęcie pracy i obrzezanie własnej córki, zdaje sobie sprawę, że nie może przestrzegać tradycji i zwyczajów swojej społeczności, musi walczyć.
Pokój bez widoku / Room without a view
73 min. | dokument | Austria, Niemcy 2020
Reż. Roser Corella
Film jest kroniką tragicznej rzeczywistości zagranicznych pracowników domowych w krajach Bliskiego Wschodu, takich jak Liban. Łącząc wiele perspektyw, oferuje intymny wgląd w życie prywatne pracodawców, agentów i pokojówek, ujawniając współczesne formy niewolnictwa.
Georgia
30 min. | fabuła | Korea Południowa, USA 2020
Reż. Jayil Pak
Kiedy policja odmawia zbadania domniemanego samobójstwa córki, dwoje rodziców niepiśmiennych komputerowo postanawia zaprojektować baner protestacyjny (oparte na prawdziwej historii).
W ciemności / In the Dark / Daaj
12 min. | fabuła | Iran 2020
Reż. Mehdi Zarei
Jest ciemna noc w wiosce na południe od Iranu. Wzywa się lekarza na wizytę u pacjenta, ale wizyta kończy się w zupełnie inny sposób.
Wyjdź za mnie jednak / Marry Me However / Chatuna Hafucha
63 min. | dokument | Izrael 2020
Reż. Mordechai Vardi
Film opowiada historie mężczyzn i kobiet LGBT, którzy z powodów religijnych zdecydowali się zawrzeć związki małżeńskie wbrew własnej orientacji seksualnej, podporządkować się prawom Tory i zostać przyjęci do swoich rodzin i wspólnot religijnych. Film śledzi także kobiety, które wyszły za mąż i rozwiodły się z homoseksualnymi partnerami.
Długa droga do domu / North by Current
86 min. | dokument | USA 2021
Reż. Angelo Madsen Minax
Kiedy autor filmu odwiedza swą mormońską rodzinę, minęły trzy lata od wielkiej tragedii. Ale jest też ukryty cel tego powrotu – Angelo chciałby dowiedzieć się, jak najbliżsi odnoszą się do jego niegdysiejszej decyzji dotyczącej korekty płci. Czy kamera spełni rolę rodzinnego psychoterapeuty?
Książę marzeń / Prince of Dreams
90 min. | dokument | Szwecja, Dania 2021
Reż. Jessica Nettelbladt
Film o tożsamości, problemach ze zdrowiem psychicznym i uzdrowieniu duszy. Erik, 27 lat, pielgrzymuje pieszo z sąsiedztwa Rosengård w Szwecji na koniec świata, Camino de Finisterre. Erik urodził się w niewłaściwym - kobiecym - ciele. Bohater zmaga się z historią wykorzystywania. Wypalenie i miłość do Martyny inspirują go do zmiany swojego życia.
Antybohater / No Hero At All
75 min. | dokument | Polska 2021
Reż. Michał Kawecki
Miszka to chłopak o wielu twarzach - drobny przestępca i obiecujący narciarz alpejski, który mimo niepełnosprawności fizycznej i trudnych warunków życia czerpie z niego garściami. Poznajemy go w kluczowym momencie, kiedy wkracza w dorosłość i dostaje ostatnią szansę, by wziąć udział w paraolimpiadzie.
Jeden dzień dłużej / One More Day
50 min. | dokument | Polska 2020
Reż. Monika Meleń
Małgorzata i Krystian to wyjątkowa para. Ona cierpi na postępujący zanik mięśni, on uwielbia jazdę na motocyklu - ale kto powiedział, że nie mogą wspólnie spełniać swoich marzeń? Wraz z bohaterami ruszamy na spotkanie z przygodą, lecz także z tym, co nieuchronne i ostateczne.
24-28 maja
Wystawa online „Sztuka równości”
Organizator: Ośrodek Kultury Kraków-Nowa Huta
Miejsce/adres: facebook.com/klubzgody, instagram.com/klub_zgody/
Opis: Wystawa online zbioru prac wykonanych dowolną metodą plastyczną oraz zdjęć, poruszających tematykę antydyskryminacyjną i równościową, w szczególności wątki dot. społeczności LGBT+, praw kobiet i skupiających się na przeciwdziałaniu, wykluczeniu i mowie nienawiści. prace z opisem artysty oraz jego artystycznej wizji będą prezentowane na klubowym Facebooku oraz Instagramie.
28 maja–13 czerwca
„2020. Rok na protestach”
Organizator: Miesiąc Fotografii/ Fundacja Sztuk Wizualnych
Miejsce: Miasto Kraków
Opis: W 2020 roku protestowały kobiety, środowisko LGBT, Młodzieżowy Strajk Klimatyczny, ruch Black Lives Matter, przedsiębiorcy, związkowcy, rolnicy i Obywatele RP. Fotografki i fotografowie stali w pierwszych rzędach tych manifestacji, często narażając się na niebezpieczeństwo zarażenia czy agresję ze strony policji. W przestrzeni miasta – na słupach i nośnikach reklamowych – zawisną zdjęcia fotografek i fotografów dokumentujących na bieżąco te wydarzenia. Wystawa plenerowa odbywa się w ramach 19. edycji Miesiąca Fotografii. Uczestnicy: RATS Agency, Archiwum Protestów Publicznych (m.in. Karol Grygoruk, Grzegorz Wełnicki, Agata Grzybowska, Agata Kubis, Michalina Kuczyńska, Rafał Milach)
Kuratorki: Michalina Sabik i Kaja Werbanowska
Partnerzy: Staromiejski Dom Kultury i Galeria Promocyjna
31 maja
„Równość to nie bajka. Mądre lektury nie tylko dla dzieci”
Godzina: 19:00
Organizator: Ośrodek Kultury im. C. K. Norwida
Miejsce/adres: fb.com/KlubKuzniaOKN
Prowadzenie: Barbara Tkacz (animatorka kultury), Aleksandra Kowalczyk (aktorka, reżyserka)
Opis: W ramach wydarzenia organizowana jest wspólna lektura bajek poruszających kwestie dyskryminacji, odmienności, równouprawnienia. Filmy z nagranymi czytankami będą dostępne na FB Klubu Kuźnia.
31 maja
Galeria Wolnej Sztuki #jesteśmypride
Organizator: Klub Jędruś Ośrodka Kultury Kraków - Nowa Huta
Miejsce/adres: https://www.facebook.com/klubjedrus/
Opis: Klub Jędruś Ośrodka Kultury Kraków Nowa Huta otwiera w maju Galerię Wolnej Sztuki, która w maju będzie funkcjonować się pod hasłem „Jesteśmy pride”. Na czym polega Galeria Wolnej Sztuki? Na wspieraniu artystycznych środków wyrazu. Pierwsza odsłona to nabór prac interpretujących zdanie „O miłości do wolności”. To dobry pretekst do tego, aby przyjrzeć się równości, akceptacji i wsparciu w naszych lokalnych grupach. Przyjmowane są prace zarówno w wersji elektronicznej, jak i materialnej, w klubie. W Galerii Wolnej Sztuki znajdzie się miejsce dla autorki/autora w każdym wieku! Zachęcamy do udziału.
Czas trwania akcji: 1 do 28 maja (przysyłanie prac/utworów + zgód na publikowanie)
Finał: 31 maja – wirtualne otwarcie galerii wolnej sztuki (zdjęcia, folder z dziełami)
17 maja–14 sierpnia
„Queerowy maj”
Godzina: 19:00
Organizator: Stowarzyszenie Queerowy Maj
Miejsce/adres: facebook.com/queerowymaj
Pomiędzy Międzynarodowym Dniem Przeciwko Homo-, Bi-, Trans- i Interfobii, który obchodzimy co roku 17 maja, a 14 sierpnia, czyli tegorocznym Marszem Równości, Stowarzyszenie Queerowy Maj zaprasza na szereg queerowych wydarzeń online/offline! W tym roku głównym motywem wyjątkowego, bo kwartalnego festiwalu, będzie dbanie o siebie i innych w trudnych czasach.