Kraków pomaga Ukrainie – podsumowanie działań

Z raportu przeprowadzonego przez Centrum Analiz i Badań Unii Metropolii Polskich wynika, że od chwili wybuchu wojny w Ukrainie do Krakowa przybyło ok. 177,5 tys. osób. Szacujemy, że obecnie w mieście przebywa ok. 50 tys. uchodźców z Ukrainy. Większość z tych osób wyjechała już do okolicznych miast, także tych europejskich lub powróciła do swojego kraju. 

Punkt rejestracji uchodźców w TAURON Arenie

W punkcie funkcjonuje 30 stanowisk; ich obsługę wspierają pracownicy administracji rządowej. Od początku działania punktu rejestracyjnego, do piątku, 27 maja, obsłużono prawie 27 200 osób (liczba nadanych numerów PESEL). W hali TAURON Areny działają również stanowiska: Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Grodzkiego Urzędu Pracy, Krakowskiego Centrum Świadczeń, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Wydziału Edukacji. Kompleksowo i w jednym miejscu obywatele Ukrainy mogą więc tam załatwić wszystkie najważniejsze sprawy z zakresu pomocy socjalnej, edukacji, pracy i innych świadczeń.

Do 27 maja:

• Grodzki Urzędu Pracy zorganizował 2 400 miejsc pracy
• do Miejskiego Ośrodek Pomocy Społecznej wpłynęło prawie 23 400 wniosków o świadczenie 300+
• punkt związany z edukacją wskazał ponad 880 szkół/placówek, w których dzieci przybyłe z Ukrainy mogą realizować obowiązek szkolny

Blisko 1 000 ton darów

W dzień po wybuchu wojny samorząd uruchomił zbiórkę darów od krakowian, dzięki której pomoc otrzymało już wiele potrzebujących miast w Ukrainie. Kraków wysłał tam 75 tirów, 144 ciężarówek, 1 karetkę pogotowia oraz 6 autobusów miejskich z darami. To łącznie blisko 960 ton darów, a przekazane autobusy będą służyły komunikacji miejskiej we Lwowie i Chmielnickim. Miasto uruchomiło również specjalne konto do wpłat na pomoc Ukrainie, darowizny wynoszą 85 900 zł, 2 000 euro oraz 10 000 dolarów.

Kraków zwrócił się także o pomoc do miast partnerskich. Takie wsparcie zostało już udzielone i miało charakter celowy, przekazane zostały m.in. agregaty prądotwórcze, zorganizowana pomoc finansowa na zakup lekarstw. Więcej tutaj.

Schronienie dla kilku tysięcy osób

Od początku wojny miasto zapewniło schronienie w hotelach, pensjonatach, hostelach i halach wielkopowierzchniowych, m.in. na Kolnej, w budynku przy ul. Śniadeckich, w budynku „czerwonej chirurgii” przy ul. Kopernika 21. Uruchomiona została Plaza oraz pomieszczenia w dawnym Tesco. Obecnie w tych punktach przebywa 1681 osób.

– Od początku 2020 r. mamy też wynajęty hotel Ibis, który pierwotnie służył jako miejsce kwarantanny. W ostatnim czasie osób korzystających z tej możliwości było bardzo mało, obiekt nie był w zasadzie wykorzystywany, w związku z tym zdecydowaliśmy, że te miejsca zostaną przekazane matkom z dziećmi z Ukrainy – zaznaczył Andrzej Kulig, zastępca prezydenta miasta ds. polityki społecznej i komunalnej.

Dla matek z dziećmi miasto uruchomiło też specjalne miejsce w Galerii Krakowskiej, gdzie w ciszy i spokoju można przebrać dziecko, nakarmić je oraz odpocząć.

Na dworcu Kraków Główny całą dobę pracownicy urzędu oraz osoby zatrudnione, posługujące się językiem ukraińskim, obsługują punkt recepcyjny. Prace punktu wspierają wolontariusze. Dużym ułatwieniem dla przybyłych gości są dostępne na dworcu ulotki informacyjne w języku ukraińskim.

Wielomilionowe wsparcie dla uchodźców

Aby wsparcie było skuteczne, niezbędne było uruchomienie środków finansowych miasta. W takiej sytuacji samorząd może korzystać wyłącznie z rezerwy kryzysowej. W budżecie miasta na 2022 rok całościowa kwota przeznaczona na ten cel to 19 mln zł. Z tej kwoty, w pierwszych dwóch tygodniach na pomoc dla uchodźców zaangażowano ponad 15 mln zł – poinformował Andrzej Kulig.

Do tej pory miasto zaangażowało na pomoc dla uchodźców ponad 20,5 mln zł. Środki te zostały przeznaczone na organizację noclegów dla obywateli Ukrainy, punktu opieki nad dziećmi w TAURON Arenie, koszty transportowe świadczone przez MPK, utrzymanie czystości i rozwożenie darów przez MPO, obsługę punktu recepcyjnego na dworcu, wyżywienie i wypłatę świadczeń pieniężnych. W ramach obowiązującej specustawy dotyczącej pomocy uchodźcom przebywającym w Polsce, Kraków otrzymuje już refundację poniesionych kosztów na rzecz obywateli Ukrainy.

Szkoły i przedszkola przyjmują dzieci i uczniów z Ukrainy

Od wybuchu wojny w Ukrainie już prawie 6,9 tys. dzieci i młodzieży z tego kraju zostało zapisanych do krakowskich szkół i przedszkoli, w tym 1,9 tys. uczęszcza do przedszkoli, 4,3 tys. uczy się w szkołach podstawowych, a ponad 600 korzysta z nauki w szkołach ponadpodstawowych.

Jeśli uwzględnić dzieci i młodzież z Ukrainy, które przed wojną uczęszczały do szkół i przedszkoli w Krakowie (ok. 1,8 tys.), cała społeczność ukraińska w krakowskich przedszkolach i szkołach liczy obecnie 8,7 tys. osób.

Po 24 lutego miasto Kraków stanęło więc przed sporym wyzwaniem: aby zorganizować opiekę i kształcenie dla 6,9 tys. osób, trzeba byłoby wybudować kilkanaście szkół czy przedszkoli. Okoliczności wymagały jednak zapewnienia dostępu do edukacji w możliwie najkrótszym czasie. Miasto, dzięki współpracy z dyrektorami szkół i przedszkoli, zdołało temu sprostać, zwiększając liczbę uczniów w już działających oddziałach / klasach oraz tworząc oddziały przygotowawcze dla uczniów z Ukrainy.

Obecnie w 61 szkołach prowadzonych przez miasto Kraków funkcjonuje 98 oddziałów przygotowawczych, w których uczy się prawie 1,9 tys. uczniów (przed wybuchem wojny były tylko cztery takie oddziały). Większość uczniów uczęszcza jednak na zajęcia w klasach ogólnodostępnych.

W wielu krakowskich szkołach uczniowie otrzymują pomoc od nauczycieli władających językami ukraińskim lub rosyjskim. W sumie w samorządowych szkołach pracuje ich niemal 140. Bardzo pomocni są nauczyciele mający kwalifikacje do nauczania języka polskiego jako obcego – to grupa prawie 300 osób. Ten potencjał jest nie do przecenienia także w razie konieczności językowego przeszkolenia nauczycieli ukraińskich.

Od samego początku miasto daje szkołom zielone światło na zatrudnianie dodatkowych asystentów wielokulturowych wspierających nauczycieli w pracy z dziećmi, które nie mówią w języku polskim. Po 24 lutego w samorządowych przedszkolach, szkołach i placówkach zatrudniono 143 osoby z obywatelstwem ukraińskim, w tym 16 nauczycieli, 103 pracowników niepedagogicznych na stanowisku asystenta wielokulturowego oraz 24 innych pracowników niepedagogicznych (stanowiska obsługi, m.in. sprzątaczka, pomoc kuchenna, woźny) – wg stanu na 30 maja 2022 r.

Wielu obywateli Ukrainy znajduje pracę w charakterze asystentów wielokulturowych dzięki bazie ofert prowadzonej od marca przez Wydział Edukacji UMK. Do tej pory do magistratu wpłynęło już ponad 440 zgłoszeń od osób z Ukrainy zainteresowanych pracą w oświacie. Na bieżąco aktualizowany bank ofert, z którego mogą korzystać dyrektorzy szkół i placówek, podejmując decyzje kadrowe, jest dostępny tutaj.

Aby ułatwić osobom z Ukrainy podjęcie pracy w krakowskich szkołach i przedszkolach, Wydział Edukacji UMK we współpracy ze Specjalistyczną Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną dla Dzieci z Niepowodzeniami Edukacyjnymi zorganizował kurs języka polskiego połączony z zajęciami na temat polskiego systemu nauczania i kultury organizacyjnej. I odwrotnie: odbyły się także szkolenia z podstaw języka ukraińskiego dla nauczycieli zainteresowanych poznaniem tego języka.

Niezwykle ważną sprawą jest zapewnienie wsparcia dla dzieci i młodzieży dotkniętych traumą wojenną. W tym celu w poradniach psychologiczno-pedagogicznych natychmiast uruchomiono infolinie pomocowe (mogą z nich korzystać zarówno uczniowie, jak i ich rodzice). Miasto realizuje też specjalne szkolenia i warsztaty dla nauczycieli, pedagogów, psychologów i edukatorów szkolnych, przygotowujące do pracy z dziećmi, które przeżyły traumę wojenną. To cykl webinariów „Dziecko i rodzina w obliczu wojny – interwencja kryzysowa, wsparcie psychologiczne, mediacja wielokulturowa”, organizowany przez Specjalistyczną Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną dla Dzieci z Niepowodzeniami Edukacyjnymi.

Grodzki Urząd Pracy pomaga uchodźcom

Dzięki pośrednictwu Grodzkiego Urzędu Pracy 2 400 obywateli Ukrainy znalazło w Krakowie zatrudnienie. Od wybuchu wojny w Ukrainie GUP stara się ułatwić uchodźcom dostęp do lokalnego rynku pracy – przyjmuje oferty od pracodawców, udziela porad i informacji, prowadzi na swojej stronie internetowej zakładkę w języku ukraińskim.

Do GUP wpłynęły 3 390 powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy obywatelom Ukrainy, w szczególności w gastronomii, pracach prorządowych, produkcji, obsłudze magazynu. Ponadto Punkt Obsługi Klienta GUP wydał 2 501 pakietów informacyjnych.