górne tło

Ireneusz Kania laureatem Nagrody im. Kazimierza Wyki

Nagroda za wybitne osiągnięcia w dziedzinie eseistyki oraz krytyki literackiej i artystycznej im. Kazimierza Wyki należy do najbardziej prestiżowych wyróżnień. Przyznawana jest najważniejszym osobowościom polskiej humanistyki. Do grona laureatów dołączył Ireneusz Kania, który 25 marca podczas uroczystości zorganizowanej w Filharmonii Krakowskiej odebrał nagrodę z rąk przedstawicieli miasta i województwa.

Patronem nagrody Marszałka Województwa Małopolskiego i Prezydenta Miasta Krakowa jest prof. Kazimierz Wyka (1910 – 1975) – twórca krakowskiej szkoły krytyki literackiej. Kazimierz Wyka był historykiem literatury, krytykiem literackim, edytorem, redaktorem i wybitnym nauczycielem akademickim związanym z Uniwersytetem Jagiellońskim. Wychował kilka pokoleń uczonych, opiekował się uzdolnionymi pisarzami i poetami, a przede wszystkim był mistrzem pióra.

Nagroda dla wybitnych humanistów

Idea nagrody zrodziła się wkrótce po śmierci Kazimierza Wyki. W ten sposób środowisko literackie Krakowa chciało uczcić i zachować w pamięci wybitnego patrona. Nagroda przyznawana jest twórcom, którzy w swojej działalności nawiązują do świata wartości i zakresu zainteresowań prof. Wyki. Po raz pierwszy została przyznana w 1979 roku. Otrzymał ją wówczas prof. Jerzy Kwiatkowski – kontynuator osiągnięć Kazimierza Wyki i jego szkoły krytyki.

Nagroda im. Kazimierza Wyki jest też wyrazem mecenatu władz samorządowych miasta i województwa w dziedzinie kultury i jednocześnie jest też formą pomnika krakowskiego środowiska uniwersyteckiego i twórczego dla wybitnego profesora. Przyznawana od ponad czterdziestu lat ma zasłużoną renomę i znaczenie podkreślone dorobkiem i pracą twórczą kolejnych laureatów.

Kandydatów do nagrody wskazują członkowie jury, którzy wybierają również laureatów prestiżowego wyróżnienia. W gronie nagrodzonych znajdziemy wybitnych przedstawicieli czołowych ośrodków naukowych – polonistycznych w Polsce, którzy – podobnie jak patron – połączyli rozległą wiedzę i pasję badawczą z wybitnym talentem literackim.

Ireneusz Kania dołączył do grona laureatów prestiżowego wyróżnienia

W tym roku nagrodę otrzymał Ireneusz Kania, eseista i tłumacz z kilkunastu języków: europejskich i azjatyckich, nowożytnych i starożytnych, przekładający tomy z zakresu religioznawstwa, filozofii, teorii kultury i nauki, a także tłumacz literatury pięknej – poezji i prozy. Ireneusz Kania jest autorem „Długu metafizycznego” – książki zawierającej eseje i rozmowy oraz „Pieśni losu” – publikacji poświęconej muzycznym odkryciom autora. Niedawno ukazał się też nowy przekład powieści „Grek Zorba” Nikosa Kazantzakisa, którego autorem jest Ireneusz Kania.

Uroczystość ogłoszenia werdyktu jury i wręczenia nagrody odbyła się dziś, 25 marca w Filharmonii Krakowskiej. Ireneusz Kania odebrał nagrodę z rąk przedstawicieli miasta i województwa – wręczyli ją Iwona Gibas, reprezentująca Zarząd Urzędu Marszałkowskiego oraz Robert Piaskowski, pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. kultury. Werdykt ogłosiła prof. Marta Wyka, przewodnicząca jury, która wygłosiła również laudację. Laureat otrzymał dyplom oraz czek o wartości 40 000 zł. Gratulacje wraz z okolicznościowym adresem przekazał również Rafał Komarewicz, przewodniczący Rady Miasta Krakowa.

‒ Ireneusz Kania to bodaj jedyny w Polsce eseista, który potrafi przekonująco i bez uszczerbku dla swoistości odmiennych kultur łączyć ze sobą odległe i skomplikowane światy buddyzmu, żydowskiej mistyki i chrześcijańskiej tradycji apofatycznej. Jest tłumaczem, znawcą i namiętnym czytelnikiem poezji, który z równą swobodą wypowiada się o Miłoszu i o Kawafisie. Jego eseje i przekłady wyróżnia klarowna, bogata polszczyzna, wolna od manieryzmów i pustosłowia. Kiedy zdarza mi się nie rozumieć jakiegoś zdania zapisanego przez Ireneusza Kanię, wiem, że niejasność wynika ze złożoności myśli, a nie jej mętności – tak o pracy i twórczości Ireneusza Kani mówi dr hab. Łukasz Tischner, członek jury nagrody.

Nagrodą im. Kazimierza Wyki uhonorowani zostali dotychczas m.in.: Jan Błoński, Franciszek Ziejka, Stanisław Balbus, Zbigniew Herbert, Marian Stala, Tadeusz Nyczek, Maria Janion, Michał Głowiński, Jan Prokop, Przemysław Czapliński, Teresa Walas, Aleksander Fiut, Włodzimierz Bolecki, Piotr Śliwiński, Marek Zaleski, Michał Paweł Markowski, Krystyna Czerni, Andrzej Franaszek, Małgorzata Szpakowska, Andrzej Mencwel, Edward Balcerzan, Ryszard Koziołek, Małgorzata Łukasiewicz, Jacek Leociak, Janusz Drzewucki i Maria Poprzęcka, która otrzymała to prestiżowe wyróżnienie w ubiegłym roku.