Skutki kryzysu klimatycznego niszczą ludzkie zdrowie

Jak dowodzą naukowcy globalne ocieplenie prowadzi nie tylko do chorób fizycznych, ale również psychicznych. Dolegliwości wywołane zmianami klimatu sześć razy częściej dotykają mieszkańców państw biedniejszych, niż tych mieszkających w krajach rozwiniętych.

Najpoważniejsze skutki dla zdrowia psychicznego i fizycznego ludzi powodują: susze, zanieczyszczenie powietrza i wody, zbyt wysokie temperatury, a także powodzie i pożary.

Zmiany klimatyczne mają szczególnie dewastujący wpływ na układy sercowo-naczyniowy i mózgowo-naczyniowy. Ich skutkiem są również choroby układu oddechowego, choroby psychiczne, zakaźne, niedożywienie, a także urazy i śmierć związana z występowaniem groźnych zjawisk pogodowych.

Tak w skrócie przedstawiają się wnioski z opublikowanego w maju br. raportu pt. Zdrowie w kryzysie klimatycznym: perspektywa globalna (ang. Health in the climate emergency: a global perspective) przygotowanego przez InterAcademy Partnership (IAP).

Na podstawie przeprowadzonych badań wiadomo, że mieszkańcy państw o niskich dochodach i relatywnie niewielkiej emisji CO₂ są sześciokrotnie bardziej narażeni na skutki katastrof klimatycznych i – w związku z tym – siedmiokrotnie częściej na śmierć, niż w krajach rozwiniętych. Ponadto zanieczyszczenie powietrza jest przyczyną skrócenia średniej długości życia człowieka w podobnym stopniu jak palenie papierosów. Wyższe poziomy tlenków azotu obecnych we wdychanym powietrzu są z kolei wiązane przez naukowców z większym prawdopodobieństwem wystąpienia schizofrenii, a dwutlenków azotu – astmy u dzieci. Badania z 47 różnych państw świata na przestrzeni lat 1991-2018 wskazały, że 37% przypadków zgonów w wyniku upałów może być przypisywanych zmianom klimatu.

Jak wynika z szacunków Światowej Organizacji Zdrowia, zmiany klimatu powodują obecnie bezpośrednio ponad 140 tysięcy zgonów rocznie przede wszystkim w Afryce i Południowo-Wschodniej Azji. Prognozuje się, że do 2030 roku liczba ta może wzrosnąć o 250 tysięcy zgonów rocznie spowodowanych m.in. malarią, stresem cieplnym, biegunką i niedożywieniem. W skali globalnej bezpośrednie koszty ekonomiczne zmian klimatu związane z pogorszeniem zdrowia mogą wynieść nawet 4 miliardy dolarów rocznie. Zdecydowana większość szacowanych skutków zdrowotnych łączonych ze zmianami klimatu dotyczy pośredniego wpływu i powiązanych złożonych procesów ekologicznych (utrata bioróżnorodności, degradacja ekosystemów) i społecznych (migracje ludności i występowanie konfliktów na tle ekonomicznym i społecznym).

Autorzy publikacji Zdrowie w kryzysie klimatycznym: perspektywa globalna podkreślają, że długofalowe ryzyko dla ludzkiego zdrowia wynikające z postępujących zmian klimatu mogłoby być zredukowane poprzez szybsze i bardziej zdecydowane działania zarówno na poziomie lokalnym, krajowym, jak i międzynarodowym. To jednak w dużej mierze zależy od woli politycznej decydentów. Jednocześnie naukowcy przestrzegają, że skutki globalnego ocieplenia będą z czasem coraz dotkliwsze. Wzrastać także będzie potrzeba dokładniejszego monitorowania i nadzorowania stanu zdrowia ludzi i lepszej oceny podejmowanych działań.

W raporcie naukowcy podsumowali, że zmiany klimatu stają się poważnymi wyzwaniami dla podtrzymania rozwoju i stabilności światowego rynku finansowego, stanowiąc zagrożenie nie tylko dla zdrowia ludzi w różnych grupach wiekowych, ale też dla ich siedlisk, kultur i praw.

Obecnie na kontynencie europejskim zidentyfikowano cztery główne zdrowotne zagrożenia klimatyczne, które mogą być traktowane odrębnie w ocenie ryzyka i nie są łączone z bardziej ogólnymi wskaźnikami zmian klimatu. Są to temperatury ekstremalne, wspomniane już choroby przenoszone przez wektory, choroby przenoszone przez wodę i żywność oraz powodzie (dotyczy zarówno powodzi przybrzeżnych, jak i rzecznych).

Więcej informacji na ten temat dostępnych jest tutaj.

Cały raport w języku angielskim jest dostępny tutaj.