16. Dni Pamięci Ofiar Gestapo

Już po raz 16. Muzeum Krakowa organizuje Dni Pamięci Ofiar Gestapo. W tym roku obchody odbywają się w dniach od 8-12 września, a ich tematem przewodnim będą lokalność i sąsiedzkość, związana z działalnością konspiracyjną mieszkańców krakowskiej Krowodrzy.

W ramach tegorocznych Dni Pamięci Ofiar Gestapo zostanie również przybliżona sprawa niemieckiego obozu pracy przymusowej w Mogile. Na terenie byłego obozu wzniesiono w latach 50. XX w. m.in. gmach kina Światowid, w którym obecnie mieści się Muzeum Nowej Huty, oddział Muzeum Krakowa. Zagadnieniom tym zostaną poświęcone dwie wystawy plenerowe, cykl spotkań popularnonaukowych, spotkanie wspomnieniowe z rodzinami patronów tegorocznych Dni Pamięci Ofiar Gestapo. Temat zostanie także wyeksponowany w trakcie spacerów edukacyjnych oraz quizu online połączonego z grą miejską.

Patronami tegorocznych obchodów są:

Wanda Kurkiewicz (1896–1979) – w 1940 r. została zaprzysiężona do konspiracyjnej organizacji Związek Obrony Rzeczypospolitej. Pełniła funkcję łączniczki i zajmowała się kolportażem prasy podziemnej, przede wszystkim „Wiadomości Radiowych” i „Wiadomości”. Została aresztowana 30 kwietnia 1941 r. w przez Gestapo i osadzona w więzieniu Montelupich, później w więzieniu kobiecym, tzw. Klasztorze (Helclów). Została zwolniona z więzienia z powodów zdrowotnych. Wróciła do pracy konspiracyjnej. Zagrożona aresztowaniem w 1944 r., uciekła z Krakowa. Jej mąż został zamordowany w Katyniu.

Stanisław Szuro (1920–2020) – po agresji Związku Radzieckiego na Polskę przekroczył granicę litewską i został internowany. Od stycznia 1940 r. był zaangażowany w działalność konspiracyjną w Związku Walki Zbrojnej. W 1942 r. został aresztowany i osadzony w więzieniu przy ulicy Montelupich w Krakowie, następnie w obozie pracy przymusowej w Pustkowie na Podkarpaciu, obozie koncentracyjnym (KL) Sachsenhausen, KL Bergen-Belsen, KL Stuthoffu w Policach i obozie Barth koło Rostocku. Do Krakowa powrócił w czerwcu 1945 r. W czasie okupacji używał pseudonimu Zamorski, a po wojnie pseudonimu Kruk. W listopadzie 1946 r. został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, skazany na karę śmierci, utratę praw publicznych i obywatelskich, praw honorowych oraz przepadek mienia. 17 marca 1947 r. na mocy amnestii z 22 lutego 1947 r. karę śmierci złagodzono mu do 15 lat pozbawienia wolności. Z odbywania pozostałego wymiaru kary został zwolniony postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Krakowie z 13 lipca 1956 r. Został zrehabilitowany w 1994 r., w 2008 odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, w 2017 awansowany do stopnia majora. Pośmiertnie został awansowany do stopnia podpułkownika.

Program obchodów:

dziś, 12 września:

• 9.00–15.00 – „Zakonspiruj Krowodrzę” – quiz historyczny online połączony z grą miejską w terenie dla młodzieży szkolnej w wieku 13–19 lat, przygotowany we współpracy z Biurem Edukacji Narodowej IPN w Krakowie (zgłoszenia: gry@muzeumkrakowa.pl).

Szczegółowe informacje na stronie internetowej muzeumkrakowa.pl.