Światowe dziedzictwo – przygoda edukacyjna w Bańskiej Szczawnicy

W dniach 18-22 czerwca 2023 roku uczniowie Szkoły Podstawowej nr 37 w Krakowie wzięli udział w seminarium edukacyjnym zorganizowanym w Bańskiej Szczawnicy (Słowacja).

Wyjazd został zrealizowany i współfinansowany w ramach programu działań Sekretariatu Regionalnego Miast Europy Wschodniej i Środkowej Organizacji Miast Światowego Dziedzictwa. Transport dla uczestników zapewnił Urząd Miasta Krakowa. Wybór SP nr 37 wyniknął z faktu, że jako pierwsza odpowiedziała na ogłoszenie o naborze do projektu zamieszczonym na portalu edukacyjnym w grudniu 2022 roku.

Oprócz krakowskiej szkoły w programie uczestniczyli uczniowie z Kutnej Hory (Czechy), Budapesztu (Węgry) i Bańskiej Szczawnicy –  po 4 dzieci z każdego miasta. Program, zrealizowany pod opieką doświadczonej specjalistki ds. światowego dziedzictwa, dr Katalin Kiss z Budapesztu obejmował: mini wykład o UNESCO, prezentacje o miastach przedstawione przez dzieci, zwiedzanie lokalnych atrakcji i miejsc wpisanych na listę światowego dziedzictwa, czyli zbiorników wodnych – m.in. jeziora Počúvadlo i systemu średniowiecznych kanałów je łączących, które są pozostałością po kopalniach srebra.

Uczestnicy wzięli także udział w warsztatach w Muzeum Kammerhof, gdzie uczyli się wypłukiwać złoto oraz malować na tkaninach. Warsztatom towarzyszyły opowieści o lokalnych tradycjach i historii regionu. Ważnym elementem seminarium były gry przygotowane przez uczestników, czyli każdy zespół szkolny, w których wszyscy poznawali zabytki, historię i ciekawostki dotyczące ich miast. Dzieci odwiedziły także Pałac w Świętym Antonie, w którego ogrodach odbywają się warsztaty przyrodnicze i prezentowane są bogate tradycje łowieckie Słowacji. Z kolei wizyta w szkole podstawowej w Bańskiej Szczawnicy – gospodarzu projektu – dała dzieciom możliwość zobaczenia, jak wyglądają szkoły w innych krajach. Tam też odbyły się rozgrywki sportowe, które wzbudziły wiele entuzjazmu i bardzo zintegrowały uczestników projektu.

Ostatniego dnia wizyty w Bańskiej Szczawnicy Urząd Miasta zorganizował oficjalny wernisaż wystawy prac dzieci – laureatów konkursu „Światowe Dziedzictwo – Młodzieńcza Wizja 2023”, który Bańska Szczawnica organizuje od wielu lat. Na konkurs przysłano ponad tysiąc prac z 12 miast światowego dziedzictwa z 8 krajów, w tym również z Krakowa. Wśród wyróżnionych i eksponowanych prac znalazły się rysunki dzieci ze szkoły podstawowej Sióstr Urszulanek i ze Szkoły Podstawowej nr 33 w Krakowie.

Bańska Szczawnica świętuje w tym roku 30-lecie wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W przeszłości było to stare średniowieczne centrum górnicze pełne bogactw poukrywanych pod jego powierzchnią. Z czasem zaczęły pojawiać się renesansowe pałace, szesnastowieczne kościoły, wytworne place i zamki, które dziś pięknie komponują się z górskimi krajobrazami. W marcu 2023 roku siedem kamienic w historycznym centrum ucierpiało w trakcie wielkiego pożaru. Obecnie trwa odbudowa i naprawa zniszczeń. Ta lekcja była praktycznym przyczynkiem do rozmowy o zagrożeniach, jakim podlegają zabytki przeszłości i o ich ochronie.  

Celem projektu była nie tylko promocja dziedzictwa historycznego miast regionu, uwrażliwianie dzieci na problemy miast historycznych i odpowiedzialność przyszłych pokoleń za zachowanie i rozwój materialnego i niematerialnego dziedzictwa naszych społeczeństw, ale także możliwość nawiązania kontaktów z rówieśnikami z innych krajów i miast historycznych. Był także okazją dla nauczycieli i przedstawicieli miast na wymianę doświadczeń i rozpoczęcie współpracy w ramach projektów europejskich. Projekt będzie kontynuowany w 2024 roku w kolejnym mieście.