Kraków potrzebuje opłaty turystycznej

Opłata turystyczna, podatek turystyczny to rodzaj daniny publicznej pobierany w miejscowościach turystycznych od osób tam nocujących. Takie opłaty pobierane są w większości kierunków turystycznych w Europie i na świecie.

Opłata miejscowa w Krakowie

W Polsce nie ma przepisów, które umożliwiłyby pobieranie opłaty turystycznej. Zgodnie z ustawą o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolity Dz. U. 2023 poz. 70) w Polsce może być pobierana opłata miejscowa od osób przebywających w danej miejscowości w celach wypoczynkowych, zdrowotnych lub turystycznych pod warunkiem spełnienia przez te miejscowości, jednocześnie trzech warunków tj. posiadania:

1. Korzystnych właściwości klimatycznych
2. Walorów krajobrazowych
3. Warunków umożliwiających pobyt osób w celach turystycznych, wypoczynkowych i szkoleniowych.

Decyzję w sprawie ustanowienia opłaty miejscowej na danym obszarze podejmuje Rada Gminy. Taka opłata miejscowa była pobierana w Krakowie w latach 2004–2015, ale jej pobór wstrzymano po zmianie przepisów dot. ochrony środowiska i niespełnieniu przez Kraków, wraz z metropolią, określonych w nich warunków. W Polsce maksymalna wysokość stawki opłaty miejscowej to 2,80 zł, a od 1 stycznia 2024 r. wynosić ona będzie 3,22 zł od jednego nocującego. 

Kraków walczy o wprowadzenie opłaty turystycznej od wielu lat

Aby móc w Krakowie nadal pobierać opłatę miejscową „niezależną od warunków klimatycznych”, została przygotowana w Urzędzie Miasta Krakowa propozycja wprowadzenia tzw. opłaty turystycznej poprzez nowelizację ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

W 2017 roku Kraków przygotował i przekazał propozycję zmian ww. ustaw do Związku Miast Polskich, który następnie przesłał ją do organów rządowych. Koncepcja ta była również przesyłana do Ministerstwa Sportu i Turystyki. Zakładała dobrowolność wprowadzenia na terenie gmin opłaty turystycznej, w wysokości mieszczącej się w limicie określonym przez Ministerstwo Finansów, po spełnieniu na danym obszarze warunków dotyczących istnienia walorów kulturowych i krajobrazowych oraz infrastruktury niezbędnej do recepcji gości, z pominięciem aspektów środowiskowych wymaganych przy opłacie miejscowej.

Postulat wprowadzenia opłaty turystycznej w Polsce był przedmiotem wielokrotnych wystąpień Prezydenta Miasta Krakowa do właściwych ministerstw odpowiedzialnych za turystykę. Ostatnie takie wystąpienie do Kamila Bortniczuka, Ministra Sportu i Turystyki, miało miejsce 4 sierpnia 2023 r.

We wszystkich dyskusjach branżowych, wywiadach, spotkaniach i konferencjach związanych z życiem miasta, przedstawiciele Urzędu Miasta Krakowa oraz Związku Miast Polskich informują o przygotowanych rozwiązaniach.

Nadzieją napawały też zapowiedzi szefów resortu sportu i turystyki o rychłym wprowadzeniu opłaty turystycznej. Niestety do dziś opłata turystyczna w Polsce nie została wprowadzona.

Jakie korzyści z opłaty turystycznej

Wysokość stawki opłaty turystycznej, podatku turystycznego w krajach europejskich jest różna. Zależy ona od obowiązujących w tych krajach regulacjach w tym zakresie i podjętych decyzji władz uprawnionych do jej określenia i sięga średnio np. w Czechach 0,67 euro, a w Szwajcarii 3,15 euro.

Zapowiedź resortu sportu i turystyki dotycząca wprowadzenia opłaty turystycznej mówi o stawce w wysokości 5 zł od jednego osobonoclegu.

Szacowane dla Krakowa potencjalne wpływy z opłaty turystycznej w 2024 r. mogłyby wynosić ponad 50 mln zł. Środki z opłaty turystycznej, zgodnie z przygotowaną przez Kraków nowelizacją przepisów – we współpracy ze Związkiem Miast Polskich – wpływałyby w całości do budżetu gminy i mogłyby być przeznaczone, zgodnie z decyzją Rady Miasta na projekty wpisujące się w politykę zrównoważonej turystyki, w tym poprawę komfortu mieszkańców i odwiedzających.

Odbudowujący się po pandemii ruch turystyczny, wzrastające koszty funkcjonowania atrakcyjnych turystycznie miast i gmin, konieczność zapewnienia komfortu życia zarówno mieszkańcom, jak i turystom, którzy stają się ich czasowymi rezydentami, wymaga ciągłych nakładów finansowych, a wpływy z opłaty turystycznej mogłyby służyć ich pokryciu.