Krakowskie Centrum Edukacji Klimatycznej wyróżnione w konkursie Eco-Miasto 2023

10 października podczas gali z okazji 10-lecia programu Eco-Miasto, organizowanego przez UNEP/GRID-Warszawa i Ambasadę Francji w Polsce, wyróżnienie dla Krakowa za kompleksowe podejście do gospodarki odpadami oraz za prowadzenie licznych działań edukacyjnych dotyczących gospodarki odpadami skierowanych do mieszkańców, w imieniu prezydenta Krakowa odebrała Ewa Całus – pełnomocniczka prezydenta Krakowa ds. edukacji klimatycznej. Nagrody wręczyli nominowany Ambasador Francji w Polsce Étienne de Poncins, nowy konsul generalny Francji w Krakowie Cédric Peltier oraz dyrektor generalna UNEP/GRID-Warszawa Maria Andrzejewska.

Miasto Kraków zgłosiło w tej kategorii Krakowskie Centrum Edukacji Klimatycznej, ze względu na unikatowy charakter i sam proces powstania tego niezwykłego miejsca, które od samego początku miało być miejscem zrównoważonym. Każda decyzja i inwestycja podejmowana była z myślą o środowisku, dlatego Centrum powstało w starej kamienicy, żeby maksymalnie wykorzystać przestrzeń, którą już mamy, i nie generować nowego śladu węglowego. Przy powstaniu Centrum wykorzystaliśmy materiały naturalne, używane albo z recyclingu. Podczas prac koncepcyjnych założono, że należy wykorzystać maksymalnie zastane wykończenia we wnętrzu, dlatego też stare, niemodne już płytki ceramiczne (po skuciu nie nadające się do ponownego wykorzystania) zostały tylko lekko odświeżone i pomalowane.

Dekoracje Centrum przygotowane z lin jutowych, po których pnie się roślinność oraz betonowe donice, po skończonym cyklu użytkowania mogą być przerobione na inne potrzebne materiały w zgodzie z ideą gospodarki obiegu zamkniętego. Miejsce ma pokazywać rozwiązania proklimatyczne, stąd wypełnienie pomieszczeń zielenią, która ma pozytywne oddziaływanie na nasze samopoczucie i jednocześnie pokazuje, jak ważna jest zieleń w naszym otoczeniu. Również jako rozwiązanie demonstracyjne, przygotowany został system wykorzystania wody z mycia rąk do spłukiwania toalety. Do jego wykonania wykorzystane zostały proste elementy do zakupienia w każdym sklepie budowlanym po to, by każdy odwiedzający Centrum mógł to rozwiązanie zastosować u siebie w domu.

Centrum, jako miejsce proklimatyczne, ma być przestrzenią maksymalnie wykorzystaną, dlatego jest bezpłatnie udostępnianie organizacjom pozarządowym i inicjatywom społecznym na działalność związaną z klimatem i środowiskiem. Symbolem współdzielenia tego miejsca są sadzonki rośliny, którymi dzielimy się z mieszkańcami miasta.

W Krakowskim Centrum Edukacji Klimatycznej prowadzone są warsztaty o charakterze proklimatycznym, podczas których wykorzystywane są materiały, które przez wielu uznawane są za odpady - jak butelki po napojach, z których wykonujemy po obróbce dzwonki wietrzne lub donice do kwiatów; stara, potłuczona ceramika wykorzystana jest do zdobienia donic lub innych dekoracji; z rolek po papierze dzieci tworzą różnego rodzaju ozdoby, takie jak choinki, domki, przyborniki czy zwierzątka, a stare gazety służą do zrobienia przez uczestników maskotek.

Podczas spotkań z ekspertami, uczestnicy zdobywają umiejętności z różnych zakresów proklimatycznego działania np. dowiadują się, co można robić zamiast kupowania nowych rzeczy, jak podróżować ekologicznie, jak zaprosić zieleń do swojej okolicy, jak możemy dbać o pszczoły i wiele innych. Uczymy również, w jaki sposób zniszczone lub niemodne ubrania mogą w niecodzienny sposób zostać odświeżone, przerobione lub naprawione np. za pomocą haftu sashiko.

Przypomnijmy, że nagrody w konkursie Eco-Miasto przyznawane są dla samorządów szczególnie zaangażowanych w zrównoważony rozwój miast. W tegorocznej edycji jury konkursu nagrodziło siedem miejskich projektów w czterech kategoriach i dwóch grupach konkursowych.

Eco-Miasto to ogólnopolski program zainicjowany w 2013 roku przez Ambasadę Francji w Polsce i realizowany wspólnie z UNEP/GRID-Warszawa. Jego celem jest wspieranie transformacji ośrodków miejskich ku bardziej zrównoważonej przyszłości, poprzez wymianę doświadczeń między miastami i ekspertami oraz promowanie rozwiązań wspierających rozwój miast. Jednym z kluczowych elementów programu Eco-Miasto jest konkurs, w ramach którego nagradzane są miasta uwzględniające aspekt środowiskowy i społeczny w swoich decyzjach rozwojowych.