Czystsze powietrze w Krakowie

Sprawozdanie z pracy Komisji oraz podsumowanie działań w zakresie poprawy jakości powietrza w Krakowie były głównymi tematami omawianymi podczas posiedzenia Komisji Ekologii i Ochrony Powietrza.

Przewodnicząca Komisji, Anna Prokop-Staszecka, zapoznała radnych ze sprawozdaniem z działalności Komisji Ekologii i Ochrony Powietrza w VIII kadencji (2018-2024 r.). Komisja odbyła łącznie 94 posiedzenia, w tym 2 wyjazdowe. Podczas pandemii obrady odbywały się zdalnie. Komisja aktywnie angażowała naukowców w szeroką dyskusję merytoryczną i poruszała szereg tematów, takich jak mikroplastik w powietrzu, kontrola emisji przemysłowych, innowacyjne i energooszczędne budownictwo oraz nowe odnawialne źródła energii. Omawiano również recykling opakowań jednostkowych, wykorzystanie dronów przez Straż Miejską do wykrywania spalania odpadów w kominach oraz kontrolę systemu monitorowania zanieczyszczenia powietrza. Komisja wydała opinie dla 43 projektów uchwał i złożyła 6 wniosków do Prezydenta Miasta Krakowa, dotyczących m.in.: zwiększenia częstotliwości zmywania ulic w celu obniżenia poziomu pyłów zawieszonych w powietrzu, zabezpieczenia środków w budżecie miasta na zmywanie ulic i chodników w celu zmniejszenia wtórnej emisji pyłów oraz na dotacje dla działań Policji w zakresie kontroli spalin pojazdów.

Paweł Ścigalski, Pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa ds. Jakości Powietrza przedstawił radnym prezentację dotyczącą zakresu poprawy jakości powietrza w Krakowie. Wskazał najważniejsze działania podejmowane przez Urząd Miasta Krakowa, którymi są: PONE – Program Ograniczania Niskiej Emisji od 1995 r. do 2020 r., PROZE - Program Rozwoju Odnawialnych Źródeł Energii od 2014 r., Program termomodernizacji budynków jednorodzinnych od 2018 r. oraz Program Stop Smog od 2022 r. Działaniami podejmowanymi przez jednostki miejskie zaś: Lokalny Program Osłonowy od 2014 r. w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej, a także od 2019 r. kontrole przestrzegania uchwały antysmogowej przez Straż Miejską Miasta Krakowa.

Miasto włączyło się także w działania w ramach Programu „Czyste Powietrze”. W ramach zawartego porozumienia między Gminą Miejską Kraków a Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie, wnioski o dofinansowanie czy płatność w programie „Czyste powietrze” można składać również w Krakowskim Centrum Doradztwa Energetycznego. Według  danych na 31 grudnia 2023 r. złożonych zostało 2194 wniosków o dofinansowanie, a zrealizowanych zostało 850 przedsięwzięć. Sumaryczna kwota wypłaconych dotacji wyniosła ponad 14,5 mln zł.

Gmina Miejska Kraków prowadziła kampanie informacyjne wśród mieszkańców miasta, takie jak: Bądźmy razem w walce o czyste powietrze!, Ostatni dzwonek! Wymień piec oraz Żółta kartka dla palących węglem i drewnem!

W 2021 r. Miasto podjęło inicjatywę „600 dni dla czystego powietrza”. To wspólny projekt samorządów i środowisk działających na rzecz czystego powietrza, skupiona wokół pełnego wdrożenia uchwały antysmogowej na terenie gmin otaczających. Zgodnie z danymi Polskiego Alarmu Smogowego, liczba „kopciuchów” znajdujących się wciąż na terenie „krakowskiego obwarzanka”, które należy wymienić zgodnie z uchwałą antysmogową do 30 kwietnia 2024 r. wynosi 11 734.

Beata Smolska, kierownik referatu Ochrony Powietrza Wydziału ds. Jakości Powietrza informowała radnych o innych działaniach miasta związanych z ochroną powierza, m.in. z zakresu: rozwoju komunikacji miejskiej, nastawienia na rozwój komunikacji międzygminnej, czystego transportu. Mówiła o zakupie 60 autobusów o normie Euro 6, budowie kolejnych stacji ładowania pojazdów elektrycznych, budowie ścieżek rowerowych oraz parkingów Park&Ride, rozwoju zieleni, ograniczeniu emisji, zagospodarowaniu przestrzennym i ochronie korytarzy przewietrzania. - Inne działania to Strefa Czystego Transportu, unieważniona przez Wojewódzki Sąd Administracyjny. To jest obowiązek Programu ochrony powietrza i musimy tę strefę czystego transportu stworzyć – tłumaczyła radnym.

„Strategia Rozwoju Krakowa. Tu chcę żyć. Kraków 2030/2050” (druk nr 4023) nie została zaopiniowana. Z takim wnioskiem formalnym wyszli radni Jan Stanisław Pietras oraz Edward Porębski, którzy zasugerowali, aby tak ważny dokument rozstrzygała nowa Rada Miasta Krakowa, wybrana w nadchodzących wyborach samorządowych.