Spotkanie uczestników projektu NEEST z przedstawicielkami miasta Slavonski Brod

W ramach europejskiej inicjatywy pn. Misja 100 Miast Neutralnych Klimatycznie i Inteligentnych do roku 2030, do której przystąpiło pięć polskich miast, w tym Kraków, realizowany jest pilotażowy projekt NEEST [eng. NetZero Emission and Environmentally Sustainable Territories]. Jego częścią jest współpraca z wybranym w ramach programu Twinning Cities miastem z innej części Europy. Miastem, które w ten sposób dołączyło do projektu NEEST jest Slavonski Brod z Chorwacji.

Konsekwencją tego wyboru były warsztaty Twinning Learning Programme, w których brali udział przedstawiciele bliźniaczego miasta oraz Warszawy, Krakowa, Łodzi, Rzeszowa, Wrocławia, czyli miast realizujących projekt NEEST w Polsce oraz Narodowego Centrum Badań i Rozwoju – partnera technologicznego projektu. Warsztaty odbyły się 9 i 10 maja w Warszawie.

Celem programu miast bliźniaczych jest pomoc we wzajemnym uczeniu się, projektowaniu i powielaniu innowacyjnych działań oraz dobrych praktyk, wypracowanych w projektach pilotażowych misji. Dopasowanie opiera się na znalezieniu podobnych wyzwań i wspólnych celów oraz efektywnych sposobów ich osiągania w poszczególnych sektorach, odpowiedzialnych za emisję gazów cieplarnianych w miastach. We wrześniu 2023 r. wybrano pierwszą grupę miast partnerskich. Czterdzieści miast z całej Europy zostało połączonych z miastem pilotażowym lub konsorcjum miast, które już wprowadzają innowacje i pilotują działania związane z dekarbonizacją. 

W ramach projektu NEEST w każdym z pięciu miast badany jest wybrany kwartał miejski. Podczas warszawskich warsztatów Twinning Learning Programme uczestnicy odbyli wizję lokalną w kwartale usytuowanym w dzielnicy Praga-Południe. Znajdują się w nim głównie budynki mieszkalne, a także dwie szkoły tzw. tysiąclatki. Przewodnikami byli przedstawiciele Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, którzy opowiadali o jego specyfice. NCBR jest partnerem merytorycznym projektu, który przygotowuje dla każdego z miast analizy (m. in. na podstawie modeli 3D budynków) dotyczące nasłonecznienia, wiatru i mikroklimatu. Przedstawicielki Slavonskiego Brodu miały dzięki temu możliwość poznania szczegółów dotyczących analizy budynków i przestrzeni wokół nich, która jest jednym z pierwszych etapów tworzenia modelowych koncepcji ich termomodernizacji i regeneracji otoczenia.  

Obecni na warsztatach przedstawiciele samorządów odwiedzili również Szkołę Podstawową nr 195 im. Króla Maciusia I na Wawrze, która brała udział w programie „Szkoła przyjazna klimatowi”. Efektem współpracy jest wzorcowo przygotowane pod kątem odporności na skutki zmiany klimatu szkolne podwórko. Wprowadzenie rozwiązań takich jak: ogrody deszczowe, zbiorniki na wodę deszczową czy stosowanie nawierzchni przepuszczalnych rozwiązało problem podtopień na tym terenie. Wizyta zainspirowała uczestników do wdrożenia podobnych rozwiązań w swoich miastach. 

– Dzięki tej wizycie i zebranych w jej trakcie informacjach będziemy mogły przekonać mieszkańców oraz władze naszego miasta o konieczności podejmowania pilnych działań, zwiększających odporność Slavonskiego Brodu na postępujące zmiany klimatu. Widzimy wiele podobieństw pomiędzy miastami w Polsce i Chorwacji. Mamy podobną sytuację ekologiczną i społeczną. Podczas wizji lokalnej zaobserwowałyśmy wiele budynków, które bardzo przypominały te budowane u nas. Szczególnie szkoły, które dziś zwiedzałyśmy były dokładnie jak nasze szkoły, dlatego rozwiązania, które wypracujecie będą dla nas z pewnością bardzo pomocne – mówiły przedstawicielki Slavonskiego Brodu.