Edukacja

Edukacja to kluczowy aspekt naszego życia. W krakowskich szkołach uczy się ponad 100 tys. dzieci i młodzieży. Chcę, aby każda krakowska szkoła była miejscem bezpiecznym, przyjaznym i otwartym na wyzwania współczesności oraz przyszłości. Rola prezydenta Krakowa jest szczególna – to właśnie prezydent odpowiada za prowadzenie ponad 300 jednostek edukacyjnych w Krakowie. Wśród nich są przedszkola i szkoły – od podstawówek po licea, technika i szkoły branżowe. To także młodzieżowe domy kultury i poradnie psychologiczno-pedagogiczne – kluczowe instytucje dla rozwoju umiejętności młodych ludzi, a także wsparcia psychologicznego uczniów, nauczycieli oraz rodziców. Zrobię wszystko, aby działały jeszcze skuteczniej i docierały do każdego, kto potrzebuje pomocy.

Wsparcie rozwoju wiedzy i pasji wśród uczniów

Szkoła to nie tylko miejsce do zdobywania wiedzy, ani tym bardziej „zakuwania” i zdawania egzaminów. Naszym priorytetem będzie wspieranie uzdolnionych uczniów, ale także tych, którzy poza zdobywaniem wysokich stopni i wygrywaniem olimpiad, rozwijają swoje pasje. We współpracy z krakowskimi nauczycielami będziemy wspierać organizowanie dodatkowych zajęć pozalekcyjnych, rozwijać ofertę młodzieżowych domów kultury, a także stawiać na edukację w plenerze. Dlaczego? Bo wiele zajęć można śmiało prowadzić w inny sposób. Zajęcia historii podczas spaceru po Starym Mieście? Brzmi jak świetny plan!

Stopień realizacji zadania

Rozwijany jest Krakowski Program Wspierania Uzdolnionych Uczniów. Szkoły, przedszkola, młodzieżowe domy kultury organizują zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne, konkursy, doradztwo zawodowe, realizują projekty międzysektorowe we współpracy z miejskimi jednostkami oraz NGO. Większe otwarcie na tego typu inicjatywy będzie możliwe dzięki przekształceniu Wydziału Edukacji w Wydział Edukacji i Projektów Edukacyjnych.

Stworzymy kompendium dobrych praktyk

Przedszkola i szkoły w Krakowie realizują wiele wspaniałych projektów. Zazwyczaj wiedza na ich temat nie wykracza jednak poza mury szkoły. Stąd tak duża potrzeba wzajemnej inspiracji. W ramach dialogu z nauczycielami, rodzicami i uczniami proponujemy stworzenie bazy dobrych praktyk pokazujących najlepsze przykłady prowadzenia zajęć szkolnych i realizacji innowacyjnych działań pozalekcyjnych. Będziemy stawiać też na sieciowanie nauczycieli, aby mogli wymieniać się doświadczeniami i wspólnie realizować międzyszkolne projekty.

Stopień realizacji zadania

Przedszkola, szkoły i placówki realizują wiele projektów, dzięki którym powstają dobre praktyki, pożyteczne, sprawdzone rozwiązania organizacyjne i dydaktyczne. Aby je upowszechniać, miasto wspiera sieciowanie szkół i nauczycieli – m.in. poprzez cykliczne spotkania i debaty z udziałem dyrektorów, nauczycieli, uczniów i rodziców, realizowane we współpracy z Teatrem im. Juliusza Słowackiego.

Szkoły techniczne chlubą Krakowa

Coraz więcej osób zdaje sobie sprawę, jakie możliwości daje nauka w technikach i szkołach branżowych. Mimo to „branżówki” wciąż są dla wielu uczniów ostatecznością. Tak nie powinno być. Chcemy wzmacniać poziom nauczania w tych szkołach i promować je jako miejsca, gdzie można nie tylko zdobywać wiedzę i rozwijać swoją pasję, ale też otrzymać konkretny i pożądany przez pracodawców zawód.

Stopień realizacji zadania

Popularyzacji kształcenia zawodowego służy m.in. organizowany co roku w okresie rekrutacji Krakowski Tydzień Zawodowców. W wyborze kierunku pomagają uczniom doradcy zawodowi, a szereg projektów dotyczących orientacji zawodowej prowadzi Specjalistyczna Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna pn. Krakowski Ośrodek Kariery (w przedszkolach, szkołach podstawowych i ponadpodstawowych). Miasto wspiera stały transfer wiedzy i umiejętności między szkołami a ich otoczeniem społeczno-gospodarczym: pracodawcami, firmami, organizacjami przedsiębiorców, uczelniami wyższymi, praktykami, ekspertami.

Współpraca z trzecim sektorem

Lata rządów PiS to czas ogromnych trudności we współpracy szkół z organizacjami pozarządowymi, a przecież wśród lokalnych NGO-sów jest wiele niezwykle doświadczonych i merytorycznych organizacji. Mogą i powinny one wzbogacać edukację formalną w naszym mieście. Z tego powodu dzięki bliskiej współpracy z Ministerstwem Edukacji Narodowej, Kuratorium Oświaty w Krakowie oraz dyrektorami, nauczycielami, rodzicami i uczniami z krakowskich szkół na nowo określimy warunki współpracy z NGO.

Stopień realizacji zadania

Prezydent powołał w trybie otwartego konkursu Pełnomocnika ds. Organizacji Pozarządowych. Jego rolą będzie koordynacja działań i polityk związanych ze współpracą z NGO.

Ekspercki plan na edukację

Oświata to niezwykle wrażliwa dziedzina naszego życia. Nikt jednak nie zna lepiej procesu edukacji i aktualnych wyzwań niż dyrektorzy szkół, nauczyciele oraz bezpośredni uczestnicy tego procesu – uczniowie i ich rodzice. Z tego powodu powołamy zespoły eksperckie działające przy prezydencie, które będą współdecydować o kształcie polityki oświatowej miasta. Ta współpraca musi być ścisła!

Stopień realizacji zadania

Przy prezydencie miasta działają zespoły doradcze skupiające dyrektorów różnych typów szkół i placówek. Zajmują się m.in. opiniowaniem projektów prawa oświatowego, zgłaszają własne pomysły, wspierają dyrektorów we wdrażaniu polityki oświatowej tworzonej na poziomie państwa i samorządu. Ten kierunek zostanie wzmocniony, tak by głos ekspertów miał realny wpływ na kształt krakowskiej edukacji.

Powołamy Miejskiego Rzecznika Praw Ucznia

Podstawowym zadaniem rzecznika będzie troska o przestrzeganie praw i obowiązków ucznia, zapewnienie podmiotowego traktowania uczniów w procesie dydaktyczno-wychowawczym oraz rozwiązywania konfliktów na płaszczyźnie uczeń-nauczyciel. Rzecznik będzie mógł interweniować nie tylko w przypadku indywidualnego dziecka, ale także całego zespołu – grupy uczniów czy całej klasy.

Stopień realizacji zadania

Zadanie zostanie zrealizowane we współpracy z Kuratorium Oświaty w Krakowie – trwa analiza rozwiązań prawnych i ram finansowych. Powołanie rzecznika planowane jest najpóźniej w pierwszym kwartale 2025 roku.

Stworzymy program przywracania stołówek szkolnych

Opracujemy program dofinansowania posiłków dla dzieci i młodzieży. Nowoczesne stołówki szkolne będą gwarantować dzieciom smaczne i zdrowe posiłki. Stołówki będą organizowane w taki sposób, aby zapewnić dzieciom możliwość dokonania wyboru tego, co nakładają na swój talerz. Produkty będą pochodzić od lokalnych rolników. Takie rozwiązanie nie tylko skróci łańcuch dostaw, ale też będzie realnym wsparciem lokalnej produkcji.

Stopień realizacji zadania

Obecnie stołówki działają w szkołach podstawowych, które tworzą zespół razem z przedszkolem. Trwają analizy dotyczące możliwości rozszerzenia działania stołówek na miejscu.

Wprowadzimy lodówki dobra w każdej dzielnicy

Lodówki pełne dobra to inicjatywa pomagająca się dzielić nadmiarowym jedzeniem z osobami, które tego najbardziej potrzebują. W Polsce marnuje się rocznie około 9 milionów ton żywności. Powinniśmy podejmować wszelkie inicjatywy, które zmniejszą ten współczynnik. Prowadzenie edukacji najmłodszych w tym zakresie powinno stać się jednym z priorytetów miasta.

Stopień realizacji zadania

W mieście w czterech lokalizacjach funkcjonują „Lodówki pełne dobra” jako punkty nieodpłatnej dystrybucji produktów spożywczych. Zadanie realizuje Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. Na rok 2025 zaplanowano środki na powstanie kolejnych takich miejsc. Do końca kadencji znajdą się w każdej dzielnicy.

Zapewnimy dostęp do stomatologa oraz ortodonty uczniom krakowskich szkół

Dostępność ta wpłynie na poprawę jakości życia, edukację zdrowotną oraz będzie stanowić realne wsparcie dla rodzin o ograniczonych zasobach finansowych.

Stopień realizacji zadania

Analizowane są możliwości opracowania programu polityki zdrowotnej w tym obszarze.

Przeprowadzimy audyt dostępności szkół dla osób z niepełnosprawnościami i zlikwidujemy bariery infrastrukturalne

Audyt dostępności szkół dla osób ze szczególnymi potrzebami jest niezbędny, aby zapewnić równy dostęp do edukacji wszystkim uczniom. Pozwala on zidentyfikować istniejące bariery architektoniczne i komunikacyjne, umożliwiając dostosowanie infrastruktury szkolnej oraz wprowadzenie niezbędnych wymagań służących zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.

Stopień realizacji zadania

W ramach modernizacji lub prac polegających na rozbudowie czy przebudowie obiektów szkolnych na bieżąco usuwane są bariery architektoniczne i komunikacyjne – w budynkach oraz w ich otoczeniu. Związane z tym prace znajdują się na liście rankingowej zadań inwestycyjnych na lata 2025–2031

Całościowy przegląd infrastruktury oświatowej pod kątem dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami usprawni identyfikację oraz zaspokajanie potrzeb w tym zakresie. W listopadzie 2024 r. odbędą się szkolenia dla dyrektorów szkół uwzględniające tematykę audytu i wdrażanie ustawy o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.

Rozszerzymy program edukacji wielokulturowej oraz wzmocnimy rolę asystentów wielokulturowych w krakowskich szkołach

Krakowskie szkoły są coraz bardziej wielokulturowe. Należy wzmacniać kompetencje nauczycieli, ale też uczniów i ich rodziców, do współpracy w coraz bardziej różnorodnym środowisku. Potrzebne jest także wzmocnienie pozycji asystentów międzykulturowych. Priorytetem będą rozmowy z Ministerstwem Edukacji Narodowej na temat statusu zatrudnienia tych osób, które pomagają nie tylko dzieciom pochodzącym z innych krajów, ale wszystkim osobom tworzącym oblicze krakowskich szkół.

Stopień realizacji zadania

Kraków wyznacza standardy, jeśli chodzi o wspieranie edukacji uczniów z doświadczeniem migracji – autorski program szkoleń pn. Akademia Asystentów Międzykulturowych wystartował jeszcze przed agresją Rosji na Ukrainę, a po wybuchu wojny liczba asystentów międzykulturowych pracujących w krakowskich szkołach waha się – w zależności od zdiagnozowanych potrzeb – od 100 do 150.

W październiku 2024 roku uruchomione zostało Centrum Informacji Edukacyjnej dla Dzieci z Doświadczeniem Migracji. To miejsce, gdzie dzieci i ich rodzice mogą uzyskać kompleksową pomoc w adaptacji do nowych warunków oraz kompletną informację na temat usług edukacyjnych w Krakowie.