Ministra Hanna Wróblewska wręczyła nagrody twórcom, animatorom, ludziom kultury i przedstawicielom instytucji, których działalność w szczególny sposób przyczynia się do rozwoju, upowszechniania oraz ochrony kultury i dziedzictwa narodowego. Uroczysta gala odbyła się 27 listopada w Krakowie.
Doroczne Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wręczane są w artystom, twórcom i animatorom kultury od 1997 roku. Nagrody przyznawane są w 12 kategoriach. W tym roku po raz pierwszy gala wręczenia tych wyróżnień odbyła się w Krakowie, w studiu TVP3 Kraków.
− Dzisiejsze przyznanie nagród niech będzie wyrazem uznania i najgłębszego szacunku dla tych, którzy swoja pasją, talentem i oddaniem kształtują naszą wspólną przestrzeń, bo kultura to bardzo ważna część tej przestrzeni. To także okazja, żeby na chwilę się zatrzymać i pomyśleć o tym, jak wielkie znaczenie ma kultura w naszym codziennym życiu. To jest fundament tożsamości, źródło inspiracji, ale przede wszystkim to jest komunikacja. Kultura łączy pokolenia, pomaga odnaleźć wspólny język w tym coraz trudniejszym i bardziej złożonym świecie − mówiła ministra kultury i dziedzictwa narodowego Hanna Wróblewska przed wręczeniem wyróżnień.
Nagrodę za całokształt twórczości otrzymała Irena Jun – jedna z najwybitniejszych postaci polskiego teatru. Irena Jun jest aktorką, reżyserką i pedagożką, od lat związaną z warszawskim Teatrem Studio. Jej monodramy oraz działalność pedagogiczna wyznaczają najwyższe standardy sztuki scenicznej i promują polską kulturę słowa. Publiczność zgromadzana na gali powitała aktorkę owacjami na stojąco.
W pozostałych kategoriach Nagrodami Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego uhonorowani zostali:
Sztuki wizualne: Agnieszka Brzeżańska − wszechstronna artystka posługująca się malarstwem, fotografią, rysunkiem i filmem. Jej twórczość bada współczesne paradoksy, ujawnia absurdy codzienności oraz dekonstruuje symbole kulturowe i narracje medialne.
Animator kultury: Zofia Bisiak − animatorka kultury, która od ponad pół wieku inspiruje i edukuje kolejne pokolenia twórców. Dzięki jej pracy Ośrodek Doskonalenia Animatorów Kultury w Łucznicy stał się wzorem edukacji artystycznej, terapii przez sztukę oraz rozwoju kultury rękodzieła.
Teatr: Centrum Sztuki Włączającej / Teatr 21 − instytucja promująca inkluzywność w sztuce, skupiająca artystów z niepełnosprawnościami. Tworzy spektakle redefiniujące estetykę teatru i budujące wrażliwość na różnorodność.
Ochrona dziedzictwa: Stowarzyszenie Twórców Ludowych − od 1968 roku zrzesza twórców z różnych dziedzin kultury ludowej: od rękodzieła, przez folklor, aż po literaturę ludową. Dzięki jego działalności tradycyjne techniki, obrzędy i formy wyrazu artystycznego są rozwijane i przekazywane kolejnym pokoleniom.
Film: Korek Bojanowski − scenarzysta i reżyser, autor pełnometrażowego debiutu „Utrata Równowagi”. Jego twórczość, zarówno fabularna, jak i dokumentalna, jest ceniona na międzynarodowych festiwalach. Jako założyciel najmniejszego kina w Warszawie, łączy pasję do kina z edukacją i budowaniem przestrzeni dla refleksji nad relacjami międzyludzkimi.
Taniec: Centrum w Ruchu − zrzeszenie choreografów, które redefiniuje współczesny taniec i sztuki performatywne w Polsce. Poprzez spektakle, warsztaty i inne wydarzenia artystyczne wspiera kreatywność, zwiększa dostępność sztuki i buduje więź między twórcami a publicznością.
Kultura ludowa: Antoni Kroh − pisarz, etnograf i tłumacz, od lat dokumentuje, interpretuje i popularyzuje kulturę ludową, szczególnie Karpat. Jego książki, takie jak „Sklep potrzeb kulturalnych”, oraz działalność kuratorska mają kluczowe znaczenie dla zachowania polskiego dziedzictwa ludowego.
Muzyka: Marta Gardolińska − pierwsza kobieta na stanowisku dyrektora muzycznego Opéra national de Lorraine i TU Orchester Wien. Jej działalność przełamuje bariery w świecie dyrygentury i promuje polskich kompozytorów na arenie międzynarodowej.
Mecenas kultury: Fundacja EFC − założona przez Andrzeja Czerneckiego, wspiera młode talenty w Polsce, likwidując bariery społeczne i ekonomiczne poprzez programy stypendialne. Fundacja promuje nowoczesne podejście do nauki, rozwijając kompetencje naukowe oraz społeczną wrażliwość młodzieży.
Literatura: Małgorzata Łukasiewicz − Wybitna tłumaczka literatury niemieckojęzycznej, która wyróżnia się głębokim zrozumieniem struktur narracyjnych i filozoficznych odniesień w tłumaczonych tekstach.
Architektura i przestrzeń: Aleksandra Wasilkowska − architektka i badaczka, która w swojej twórczości łączy architekturę, sztukę i przestrzeń społeczną. Jej prace zdobyły uznanie na międzynarodowych wystawach, m.in. na Biennale Architektury w Wenecji, w Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku oraz Seoul Art Center w Korei.
Galę, współorganizowaną przez Narodowe Centrum Kultury, uświetnił występ Jakuba Józefa Orlińskiego oraz trio Aleksandra Dębicza.