Światowy Dzień Wiedzy o Autyzmie
2 kwietnia, przypada ustanowiony przez Organizację Narodów Zjednoczonych Światowy Dzień Wiedzy o Autyzmie. Kraków już od lat włącza się w organizowaną z tej okazji inicjatywę „Light It Up Blue” podświetlając na niebiesko kładkę im. o. Bernatka oraz estakadę Lipska-Wielicka.
Po jego ustanowieniu w 2008 roku międzynarodowa wspólnota zajmująca się problematyką autyzmu, skupiona wokół organizacji Autism Speaks, rozpoczęła kampanię społeczną „Light it Up Blue”. Jej celem jest zwrócenie uwagi na problem autyzmu – choroby, która dotyka w obecnych czasach coraz więcej dzieci – poprzez podświetlanie na kolor niebieski ważnych obiektów, kluczowych zabytków i ikon architektury oraz inżynierii na całym świecie.
Szacuje się, że na świecie 1 na 160 dzieci ma zaburzenia ze spektrum autyzmu. Autyzm nie jest chorobą, a zaburzeniem neurorozwojowym, związanym z nieprawidłową pracą mózgu, które upośledza relacje społeczne. Część osób wykazuje zaburzenia funkcjonowania jednego lub kilku zmysłów. Mogą one dotyczyć zarówno słuchu, wzroku, dotyku, smaku, węchu jak i czucia proprioceptywnego. Czasem zbyt głośny dźwięk, ostre światło czy mocniejszy dotyk aż bolą.
Z uwagi na dość szeroki zakres symptomów, stan ten określa się obecnie zaburzeniem ze spektrum autyzmu (Autism Spectrum Disorder - ASD). Zaburzenia ze spektrum autyzmu pojawiają się już we wczesnym dzieciństwie, ale ASD wykrywa się także, choć znacznie rzadziej i zazwyczaj z powodu niedostatecznej diagnostyki w wieku dziecięcym, również u osób dorosłych.
Postrzeganie osób cierpiących na autyzm jest wciąż jeszcze obciążone silnie stereotypowym wizerunkiem, jaki utrwalił się w świadomości społecznej po filmie „Rain Man” z wybitną, nagrodzoną Oskarem kreacją Dustina Hoffmana. Jednak nie każda osoba z autyzmem jest sawantem – niepełnosprawnym geniuszem. Według naukowców, 10% osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu posiada wybitne umiejętności (u pozostałych osób wykazuje je tylko 1%). Należy jednak pamiętać, że osoby autystyczne z głębokimi zaburzeniami są często równolegle dotknięte niepełnosprawnością intelektualną i wymagają wyjątkowej troski oraz szczególnej specjalistycznej opieki. Z autyzmu nie można się wyleczyć. Pod warunkiem dobrej wczesnej diagnostyki (przed ukończeniem 3 lat) oraz odpowiedniego postępowania terapeutycznego w wielu przypadkach można uzyskać znaczącą poprawę funkcjonowania dotkniętych autyzmem osób. Według badań, około 10-15% dzieci neuroatypowych ma szansę na w miarę normalne życie w przyszłości.
Warto dodać że wysokofunkcjonujące osoby z ASD często zakładają rodziny, zdobywają dobre wykształcenie i pracują, wykonując swoje zadania równie dobrze jak ich neurotypowi koledzy i koleżanki. Przykładem takiej osoby jest prof. Temple Grandin, o której powstał wysokobudżetowy film z Claire Danes w roli głównej. Prof. Grandin wydała kilka bestselerowych książek, w których opisuje swoje doświadczenia oraz problemy w życiu z ASD. Jest zaangażowana w popularyzację wiedzy o tym zaburzeniu.
W Międzynarodowym Dniu Wiedzy o Autyzmie pamiętajmy o osobach cierpiących na ASD oraz ich bliskich i zaoferujmy im nasze wsparcie w zmaganiach z wyzwaniami codzienności.
