Uważaj na czad!
Jest bezwonny, bezbarwny i pozbawiony smaku. Trudno go zauważyć, dlatego tak ważne są regularne przeglądy urządzeń i wentylacji oraz montaż odpowiednich czujników. Czad, bo o nim mowa, jest szczególnie niebezpieczny w sezonie grzewczym. W ubiegłym roku Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie odnotowała aż 191 zdarzeń z tlenkiem węgla, w obecnym zgłoszono ich już 190.
Tlenek węgla, czyli czad, to silnie trujący gaz, który powstaje w wyniku niepełnego spalania wielu paliw (m.in. oleju, gazu, benzyny, nafty, propanu, węgla, ropy, drewna), spowodowanego dopływem zbyt małej ilości tlenu. Jest bezbarwny, bezwonny i lżejszy od powietrza, dzięki czemu szybko się rozprzestrzenia. Z tego powodu często nazywa się go „cichym zabójcą”. Dostając się do układu oddechowego, wiąże się z hemoglobiną ponad dwieście razy szybciej niż tlen i blokuje jego dopływ do organizmu. Następstwem ostrego zatrucia czadem może być nieodwracalne uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, niewydolność wieńcowa, zawał i śmierć.
Niepokojące statystyki
– Tylko w Małopolsce zdarzeń dotyczących tlenku węgla w tym roku odnotowano już ponad 330. Strażacy zaraportowali ponad 60 poszkodowanych i dwie ofiary śmiertelne. Skala żniwa, jakie zebrał tlenek węgla w poprzednim roku, to blisko 400 zdarzeń, 107 poszkodowanych i dwie ofiary śmiertelne. Sezon grzewczy 2024/2025 dopiero się rozpoczyna. Jest jeszcze czas, by się do niego przygotować i wykonać prace przeglądowe, zainstalować czujki – podkreśla małopolski komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej bryg. Przemysław Przęczek.
Jak zapobiegać zatruciu?
Przede wszystkim należy zapewnić stały dopływ świeżego powietrza oraz upewnić się, że wszystkie urządzenia i instalacje grzewcze są sprawne. Konieczne są regularne przeglądy kominów i wentylacji. Nie należy też zaklejać ani zasłaniać kratek wentylacyjnych. Aby dodatkowo zmniejszyć ryzyko zatrucia, warto zainstalować czujki dymu oraz czujki tlenku węgla, które natychmiast ostrzegą nas o niebezpieczeństwie.
Jak pomóc przy zatruciu czadem?
- należy natychmiast zapewnić dopływ świeżego, czystego powietrza
- jak najszybciej wynieść osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, na świeże powietrze
- rozluźnić poszkodowanemu ubranie – rozpiąć pasek, guziki, ale nie rozbierać go, gdyż nie można doprowadzić do jego przemarznięcia
- wezwać służby ratownicze (pogotowie ratunkowe – 999, straż pożarna – 998 lub 112); jeśli po wyniesieniu na świeże powietrze zaczadzony nie oddycha, należy niezwłocznie przystąpić do wykonania sztucznego oddychania i masażu serca.