górne tło

Co dalej ze Stawem Płaszowskim?

Na zlecenie Urzędu Miasta Krakowa opracowano dwie ekspertyzy dotyczące sytuacji Stawu Płaszowskiego. Przygotowana opinia hydrologiczna oraz inwentaryzacja przyrodnicza wskazują przyczyny zarejestrowanego wiosną obniżenia się poziomu wody oraz propozycje działań zaradczych. Warto odnotować, że poziom podniósł się o ok. 9 cm (od 13 kwietnia). Oba dokumenty są już dostępne.

Opracowana ekspertyza pn. „Opinia hydrogeologiczna dotycząca obniżenia zwierciadła wody w Stawie Płaszowskim w Krakowie” do głównych przyczyn zastanej sytuacji zalicza szereg współdziałających ze sobą czynników, do których należą m.in.:

  1. Intensywna zabudowa terenów w sąsiedztwie Stawu Płaszowskiego, której efektem jest brak infiltracji wód opadowych do warstwy wodonośnej. Wody opadowe pochodzące z terenów inwestycji odprowadzane są do miejskiego systemu kanalizacji, co uniemożliwia wsiąkanie wód w podłoże gruntowe i tym samym zasilanie warstwy wodonośnej.
  2. Odwadnianie wykopów budowlanych pod zabudowy powstające w rejonie stawu. Wody z odwodnień zrzucane są do miejskiej kanalizacji, co dodatkowo powoduje zubożenie warstwy wodonośnej.
  3. Działanie bariery odwadniającej Miasta Krakowa. W rejonie stawu w systemie ciągłym działają dwie studnie bariery, które „przechwytują” część wód podziemnych płynących od Wisły w kierunku stawu.

Jak wskazuje dokument, nie bez znaczenia są także warunki atmosferyczne. Rok 2015 był rokiem bardzo suchym, a najbardziej intensywne obniżanie miało miejsce początkiem bieżącego roku, po okresie 2 miesięcy z bardzo mała ilością opadów atmosferycznych. Jednocześnie należy zaznaczyć, że sukcesywne obniżanie się zwierciadła wody w rejonie stawu mieszkańcy zauważali już wcześniej, bo na przestrzeni 2 ostatnich lat.

Drugi dokument pn. „Inwentaryzacja przyrodnicza Stawu Płaszowskiego z uwzględnieniem wpływu obniżenia się lustra wody w Stawie Płaszowskim na stan siedlisk i gatunków roślin i zwierząt, a także wydanie wytycznych dla działań zmierzających do minimalizacji negatywnych skutków zmian dotyczących walorów przyrodniczych Stawu Płaszowskiego” wykazał, że stan środowiska przyrodniczego w okolicy Stawu Płaszowskiego pogarsza się od wielu lat. Wpływ na to ma między innymi układ komunikacyjny generujący hałas i zwiększający ryzyko zanieczyszczenia wód,  presja inwestycyjna oraz stale obniżający się wskaźnik powierzchni biologicznie czynnej w bezpośrednim sąsiedztwie stawu, niewystarczające zasilanie zbiornika wodami opadowymi (obecnie jedyną powierzchnią odbioru opadów jest powierzchnia lustra wody wraz z brzegiem,  gdzie przebiega nasyp kolejowy), okresy suszy w ubiegłych latach, eutrofizacja zbiornika, utrata łączności hydraulicznej z głębszymi warstwami wodonośnymi. Innymi czynnikami mającymi również wpływ na małą atrakcyjność stawu jako miejsca rozrodu i występowania chronionych gatunków zwierząt jest penetracja terenu przez ludzi i zwierzęta.

Dokument wyjaśnia także, że obniżenie się lustra wody w Stawie Płaszowskim nie spowodowało istotnych strat w środowisku przyrodniczym, natomiast miało wpływ na trwałość i obecność zachowanej tutaj szczątkowej populacji płazów i gadów, co może prowadzić do  naruszenia równowagi biologicznej na tym terenie.

Należy pamiętać, że skutki tegorocznego obniżenia się wody w Stawie Płaszowskim mogą być ocenione w kolejnych latach dlatego przewiduje się prowadzić monitoring stanu siedlisk i gatunków w kolejnych latach. Warto przypomnieć, że podobnie w 2012 roku dramatyczne obniżenie w Stawie Dąbskim, zagrażało eliminacją całego ekosystemu, a obecnie nie pozostały żadne ślady tamtych zdarzeń.         

Oba opracowania wskazują propozycje działań zaradczych, których podjęcie uzależnione będzie od przeprowadzonych analiz finansowo-technicznych dotyczących możliwości ich realizacji przez odpowiednie służby miejskie.

Obie opinie dostępne poniżej:

Załączniki do opinii hydrogeologicznej: