Z Księgi Pamiątkowej Prezydenta Miasta Krakowa: Czesław Miłosz
Laureat Literackiej Nagrody Nobla z 1980 roku nie był krakowianinem, ale to w Krakowie chciał mieć „swój polski dom” po powrocie z emigracji. W uzasadnieniu do Uchwały Rady Miasta Krakowa w sprawie nadania poecie tytułu Honorowego Obywatela Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa czytamy: „Miłosz wybrał Kraków, jak wybiera się przyjaciela”. Gest ten został przez Kraków odwzajemniony.
Czesław Miłosz urodził się w 1911 r. w Szetejniach na Litwie, zmarł w 2004 r. w Krakowie. To poeta, prozaik, eseista i tłumacz, doctor honoris causa wielu amerykańskich i polskich uczelni – w tym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Młodość spędził w Wilnie, gdzie debiutował jako poeta. Po wojnie pracował w służbie dyplomatycznej PRL w USA i we Francji. W roku 1951 zwrócił się w Paryżu o azyl polityczny. W 1960 r. wyjechał do Kalifornii, gdzie przez 20 lat, jako profesor języków i literatur słowiańskich, wykładał na Uniwersytecie w Berkeley. Od roku 1989 mieszkał w Berkeley i w Krakowie. Do 1989 roku publikował głównie w emigracyjnym wydawnictwie paryskiej „Kultury” i w Polsce poza cenzurą.
W Krakowie miał zawsze grono najbliższych przyjaciół, „tymczasowy polski dom”, wydawnictwa, z którymi był związany („Znak”, „Wydawnictwo Literackie”). To w naszym mieście „Książę Poetów” spędził ostatnie lata życia i tutaj - w Krypcie Zasłużonych klasztoru Paulinów na Skałce – został pochowany. Krakowski Dom Miłosza (właściwie to mieszkanie na pierwszym piętrze kamienicy przy ul. Bogusławskiego 6) stał się od czasu śmierci Noblisty miejscem kultowym, chętnie odwiedzanym przez turystów i młodych pisarzy.
Mieszkanie Czesława Miłosza w Krakowie. Zdjęcie: www.krakow.travel
W roku 2019, w 15. rocznicę śmierci poety, w Krakowie pojawiła się jeszcze jedna, wyjątkowa pamiątka: na Bulwarze Poleskim przy Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha otwarto Schody Miłosza. Na ten niecodzienny, a zarazem lekki i nieingerujący w tkankę miasta pomnik, składa się 60 stopni z wyrytymi cytatami z twórczości noblisty w językach polskim i litewskim.
Schody Czesława Miłosza w Krakowie. Zdjęcie: www.krakow.travel
„Kraków uroczy i cieszę się, że jestem tu gościem” – napisał Miłosz w Księdze Pamiątkowej podczas wizyty w 1992 roku.
