Wystawa "Polowanie na awangardę. Zakazana sztuka w Trzeciej Rzeszy

Rok 1933, w którym Adolf Hitler doszedł do władzy, otworzył niechlubny rozdział w historii Niemiec. W hitlerowskiej wizji nie było miejsca dla niezależnie myślących, awangardowych twórców. Jedyna w swoim rodzaju ekspozycja – partnerski projekt Międzynarodowego Centrum Kultury i Landschaftsverband Rheinland – pokazuje dzieła artystów, pisarzy i kompozytorów, prześladowanych w latach 1933-1945 przez niemieckich nazistów. Dzieła nazwane przez hitlerowców entartete Kunst (sztuka zwyrodniała) skazane zostały na zagładę oraz zapomnienie.

Na wystawie w Galerii MCK zaprezentowanych zostanie ok. 90 prac: obrazy olejne, grafiki, rysunki, rzeźby, utwory literackie i muzyczne tak znanych twórców, jak Carl Hofer, Leo Haas, Heinrich Maria Davringhausen, Emil Nolde, Max Ernst, Georg Grosz, Otto Freundlich,  Else Lasker-Schüler, Georg Meistermann, Max Pechstein, Oskar Schlemmer, Irmgard Keun, Thomas Mann, Anna Sehgers, Hanns Eisler i Kurt Weill. Zaprezentowanie zarówno sztuk wizualnych, literatury i muzyki ma ukazać wagę zjawiska oraz ogromny nacisk totalitarnej władzy, by oczyścić całą ówczesną kulturę z wszelkich niezgodnych z nazistowską doktryną przejawów.

Szczególnym aneksem do wystawy - pozwalającym zrozumieć związki kulturowe Niemiec i Polski w tak trudnym kontekście historycznym - będzie przypomnienie sylwetek dyskryminowanych polskich artystów, pisarzy, kompozytorów, którzy z chwilą zajęcia terytorium Polski w 1939 roku znaleźli się w orbicie „polityki kulturalnej” hitlerowców. Wśród nich przypomniani zostaną m.in. Jankiel Adler, Samuel Cygler, Karol Hiller, Władysław Strzemiński, Roman Kramsztyk, Jan Gotard, Tadeusz Pruszkowski, Jonasz Stern, Zofia Kossak-Szatkowska, Melchior Wańkowicz, Witold Hulewicz, Bruno Schulz, Tadeusz Kwiatkowski, Icchak Kacenelson i inni.

Większość eksponatów pochodzi z wiodących nadreńskich kolekcji m.in.: LVR Landesmuseum w Bonn, Max Ernst Museum w Brühl, ze zbiorów prywatnych
dr. Gerharda Schneidera w Olpe, Kunstmuseum Mülheim an der Ruhr, Fundacji na rzecz Sztuk Prześladowanych oraz zbiorów sztuki i literatury Kunstmuseum w Solingen, a także z niemieckich archiwów i bibliotek oraz z polskich kolekcji: Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Okręgowego w Tarnowie, Muzeum Zagłębia w Będzinie, Muzeum Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie, Muzeum Śląskiego w Katowicach, Muzeum
im. Jacka Malczewskiego w Radomiu i Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym oraz ze zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie.

Wystawie towarzyszy obszerna, bogato ilustrowana publikacja zawierająca teksty niemieckich i polskich historyków oraz historyków sztuki. Teksty te omawiają różne aspekty swoistej  nazistowskiej „polityki kulturalnej” w latach 1933-1945.

Zaplanowany został także różnorodny program towarzyszący – wykłady, pokazy filmowe, dni otwarte, program edukacyjny dla dzieci - z udziałem polskich i niemieckich uczestników - poruszający  m.in. problem osobowości twórczych wobec systemów totalitarnych aż po czasy współczesne.