Porozumienie miasta i środowiska artystycznego
Kraków dołącza do ogólnopolskiej inicjatywy na rzecz minimalnych wynagrodzeń dla artystów, uczestniczących w wystawach sztuki współczesnej. Porozumienie w tej sprawie podpisał prezydent Aleksander Miszalski, Ogólnopolskie Forum Sztuki Współczesnej oraz Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki i Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK.
Dokument stanowi część szerszego, ogólnopolskiego „kontraktu społecznego” między instytucjami kultury a twórczyniami i twórcami. Inicjatywa powstała z przekonania, że praca artystyczna powinna być traktowana jak pełnoprawna praca – wymagająca czasu, kompetencji i odpowiedzialności, a wynagradzana na zasadach porównywalnych do innych zawodów.
Podpisanie porozumienia wpisuje się w założenia Programu Rozwoju Kultury w Krakowie 2030, a zwłaszcza jego priorytetu I.3: Stwarzanie artystom i twórcom kultury warunków dogodnych do rozwoju i pracy w mieście. Jak podkreślają sygnatariusze, zmiana standardów wynagradzania twórców jest nie tylko elementem polityki kulturalnej miasta, ale także odpowiedzią na pilną potrzebę poprawy sytuacji ekonomicznej osób pracujących w sektorze sztuk wizualnych.
– Dzisiejsze podpisanie porozumienia dotyczącego minimalnych wynagrodzeń dla osób artystycznych to moment ważny nie tylko dla Krakowa, ale dla całego środowiska sztuki w Polsce. Cieszę się, że nasze miasto świadomie dołącza do tej inicjatywy, wzmacniając standardy pracy artystycznej. Od początku mojego urzędowania powtarzam, że Kraków ma być miejscem otwartym i partnerskim. Dzisiejsze wydarzenie jest dowodem, że nie poprzestajemy na deklaracjach, lecz działamy wspólnie, by realnie poprawiać warunki pracy w polu sztuki współczesnej – powiedział prezydent Aleksander Miszalski.
Porozumienie określa minimalne stawki honorariów za udział w wystawach, powiązane z czasem pracy twórczej potrzebnym do przygotowania dzieła. Podstawą obliczeń jest płaca minimalna obowiązująca w danym roku. Stawki obejmują zarówno udział w wystawach zbiorowych, jak i indywidualnych – małych (project room) oraz dużych.
Prezydent zwrócił uwagę na znaczenie współpracy między OFSW a miejskimi instytucjami kultury, zaznaczając, że partnerski dialog może prowadzić do systemowych zmian wzmacniających pozycję twórców i twórczyń.
Dokument zacznie obowiązywać 1 stycznia 2026 roku.
Zarówno przedstawiciele instytucji, jak i środowiska twórczego podkreślają, że nowe zasady są milowym krokiem w stronę profesjonalizacji relacji na linii twórcy–instytucje. To także wzmocnienie pozycji Krakowa jako miasta, które nie tylko celebruje kulturę, ale także dba o tych, którzy ją współtworzą.
Podpisane porozumienie to jasny sygnał: krakowska kultura rozwija się w oparciu o dialog, szacunek i wspólne wartości, a w centrum tej zmiany stoją ludzie – artystki i artyści.
