Jak chronić ptaki i nietoperze w budynkach mieszkalnych?
W ostatnim tygodniu czerwca w budynku Urzędu Miasta Krakowa na os. Zgody 2, w godz. 9.00-11.00, w sali konferencyjnej na najwyższym piętrze odbędą się nieodpłatne szkolenia dla spółdzielni mieszkaniowych, policji, inspektorów budowlanych i innych zainteresowanych osób pt.: „Jak chronić ptaki i nietoperze w budynkach mieszkalnych?” Dostępne są trzy terminy szkolenia: 25, 26 i 27 czerwca.
Szkolenia będą realizowane w ramach projektu edukacyjnego, przygotowanego przez Fundację Dzika Klinika - Centrum Pomocy dla Dzikich Zwierząt, pt: „Ochrona różnorodności biologicznej ekosystemów zurbanizowanych - platforma edukacyjna – V edycja”. Działanie to jest współfinansowane ze środków Miasta Krakowa oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.
Projekt jest kontynuacją działań edukacyjnych prowadzonych od pięciu lat przez fundację. Głównym celem zadania jest zwiększenie świadomości ekologicznej zarządców nieruchomości i mieszkańców oraz uwrażliwienie na problematykę zaniku różnych gatunków zwierząt zamieszkujących miasta. Priorytetem jest też zachęcenie do aktywności na polu ochrony ekosystemów zurbanizowanych m.in. poprzez prawidłowe przeprowadzanie termomodernizacji budynków mieszkalnych oraz właściwe zagospodarowanie zieleni na terenach przynależnych do spółdzielni mieszkaniowych w Krakowie.
Na szkoleniu, które potrwa ok. 1,5 godz. uczestnicy otrzymają certyfikat udziału oraz broszurę informacyjną pt.: „Jak chronić ptaki i nietoperze w budynkach mieszkalnych?” Zapraszamy wszystkich chętnych do udziału w spotkaniu, w jednym z trzech podanych terminów.
Spadek liczby dzikich zwierząt w mieście
Główną przyczyną zaniku różnorodności biologicznej jest obecnie negatywny wpływ człowieka na zasoby przyrodnicze. Wiele gatunków dzikich zwierząt wnika do miast tj. ulega synurbizacji, wpadając jednak w swoistego rodzaju pułapkę. Dzikie zwierzęta uzależniają się od człowieka, porzucając swoje naturalne siedliska. Przykładem gatunku ptaka, który niejako „przeprowadził się” do miast jest jerzyk. Stał się on całkowicie uzależniony od dostępności miejsc gniazdowych na budynkach wznoszonych przez człowieka. Podobna sytuacja dotyczy kawek, kopciuszków, w dużej mierze wróbli, mazurków, szpaków, jaskółek czy choćby nietoperzy, występujących powszechnie w blokach mieszkalnych. Ze względu na brak drzew dziuplastych w mieście i ubogą liczbę budek lęgowych, również wiewiórki mogą korzystać z budynków, nie wspominając o kunach. Dzikie zwierzęta lubią zasiedlać szczeliny w elewacji, strychy, kominy, kanały wentylacyjne i różne zakamarki. W ten sposób, kiedy następuje termomodernizacja budynków, miejsca zasiedlenia w/w gatunków zostają zamknięte, nierzadko z dzikim lokatorem w środku. Takie postępowanie jest łamaniem przepisów ustawy o ochronie przyrody.
Dużym problemem jest niezrozumienie konieczności rozpoznania przez inwestorów i wykonawców, przed rozpoczęciem prac remontowych, czy budynek nie jest zasiedlony przez dzikie zwierzęta. Jest to szczególnie istotne jeśli remont planowany jest na okres lęgowy ptaków lub okres hibernacji nietoperzy. Niestety, zbyt często dochodzi do zamurowywania przez ekipy remontowe, żywych piskląt wraz z gniazdami, a nie rzadko razem z wysiadującym rodzicem. Problemem jest też eliminacja miejsc gniazdowych, gdyż najczęściej po zakończonej termomodernizacji nie przeprowadza się kompensacji przyrodniczej. Ogromne znaczenie ma odtworzenie miejsc gniazdowania dla ptaków i schronień dla nietoperzy na wyremontowanym budynku.
W czasie warsztatów poruszony zostanie również problem, jak reagować w przypadku znalezienia dzikiego zwierzęcia, które wymaga pomocy. Mieszkańcy osiedli nie wiedzą jak reagować w takich sytuacjach, do kogo się zwrócić, gdzie dzwonić i jak rozpoznać, że dane zwierzę faktycznie potrzebuje pomocy. Dlatego przekazanie tej wiedzy spółdzielniom pomoże im podejmować właściwe działania, jeśli któryś z mieszkańców skontaktuje się z nimi w takiej sprawie. Poruszona zostanie również kwestia ewentualnego przenoszenia przez dzikie zwierzęta chorób mogących zagrozić ludziom. Zbyt dużo jest mitów na ten temat w społeczeństwie, nie mających nic wspólnego z rzeczywistością (np. to że wszystkie gatunki nietoperzy przenoszą wściekliznę).
Filmy edukacyjne w autobusach i zajęcia dla dzieci
Elementem projektu jest też nagranie filmów edukacyjno-informacyjnych, które będą wyświetlane w autobusach komunikacji miejskiej na nośnikach BUS TV, zaś dłuższe ich wersje zostaną udostępnione na stronie internetowej fundacji. Częścią projektu będzie również przeprowadzenie po wakacjach cyklu bezpłatnych warsztatów dla przedszkolaków i młodzieży szkolnej. Wydrukowana zostanie również darmowa broszura informacyjna „Znalazłem dzikie zwierze – Co robić?”. Zostanie ona rozkolportowana do różnych instytucji: lokalnych bibliotek publicznych, urzędów gminnych, lecznic weterynaryjnych czy sklepów zoologicznych. Miejscem realizacji projektu jest Miasto Kraków i gminy sąsiadujące.
