Turystyka postcovidowa – jaka będzie w Krakowie?
Miasto Kraków pisze nową strategię dla polityki turystycznej, odświeża formułę i skład Krakowskiego Forum Turystycznego oraz zaprasza mieszkańców do udziału w konsultacjach – i współtworzenia ostatecznego kształtu dokumentu „Polityka zrównoważonej turystyki Krakowa na lata 2021–2028”. Najważniejsze będą w nim rekomendacje promujące równowagę między interesami mieszkańców, turystów, przedsiębiorców i inwestorów.
Projekt nowej wieloletniej polityki turystycznej nie tylko zastąpi wygasającą z końcem tego roku krakowską strategię na lata 2014–2020, ale będzie też odpowiedzią na nowe okoliczności i potrzeby, które ujawniły się za sprawą epidemii koronawirusa. Nie ma wątpliwości, że branża turystyczna potrzebuje wsparcia, aby odzyskać istotną rolę w życiu społeczno-gospodarczym. W Krakowie sektor ten generuje około 40 tys. miejsc pracy, a podmioty gospodarki turystycznej wkładają do miejskiej kasy w postaci podatków i opłat około 250 mln zł (5,25 proc. dochodów budżetu miasta). Tylko w 2019 r. Kraków odwiedziło 14 mln turystów, którzy w trakcie pobytu pod Wawelem wydali 7,5 mld zł.
Zdaniem władz miasta odbudowa branży powinna przebiegać w zgodzie z koncepcją zrównoważonego rozwoju turystyki. Oznacza to kształtowania ruchu turystycznego w taki sposób, aby z jednej strony przynosił on korzyści społeczności lokalnej i miastu, a z drugiej nie szkodził dziedzictwu kulturowemu, więziom społecznym i środowisku przyrodniczemu. To trudne zadanie – wymaga ono równoważenia interesów różnych grup tworzących miejską wspólnotę (mieszkańców, odwiedzających, przedsiębiorców, inwestorów, studentów), a także minimalizowania konfliktów między nimi, a nawet wewnątrz tych zbiorowości. W tak złożonym ekosystemie podmiotów, jakim jest turystyka, zróżnicowane czy skrajnie odmienne punkty widzenia są bowiem rzeczą naturalną.
Głównym celem polityki turystycznej powinno być ciągłe poszukiwanie płaszczyzny wartości wspólnych dla wszystkich interesariuszy – takich, które podnoszą konkurencyjność przedsiębiorstwa, ale też poprawiają warunki bytowe społeczności lokalnych, w otoczeniu których usługodawcy turystyczni prowadzą swoją działalność. Jedną z takich wartości, a jednocześnie miernikiem sukcesu działań w tym obszarze, jest jakość koegzystencji mieszkańców i odwiedzających. W projekcie strategii zaproponowano zasady, na których powinna opierać się nowa polityka miejska (m.in. współodpowiedzialność przedsiębiorców i mieszkańców, promowanie rozwiązań budujących atmosferę miejsca i lokalność) oraz rekomendacje i zestawy działań pomagające osiągnąć założone cele (m.in. w obszarze gospodarki współdzielenia, zarządzania konfliktami czy gospodarki nocnej).
Do 23 października krakowianie i krakowianki mogą zgłaszać uwagi, wnioski i propozycje do projektu dokumentu „Polityka zrównoważonej turystyki Krakowa na lata 2021–2028” (w ramach konsultacji społecznych prowadzonych przez Wydział ds. Turystyki UMK we współpracy z Miejskim Centrum Dialogu).
Już 8 października w MCD odbędzie się otwarte spotkanie z mieszkańcami (w godz. 16.00–18.00, przewidziano transmisję on-line).
6 października na inauguracyjnym posiedzeniu Krakowskiego Forum Turystycznego przy Prezydencie Miasta Krakowa – gremium to powołano na nowo i w powiększonym składzie – dyskutowano o nowych założeniach miejskiej strategii. Przewodnicząca temu spotkaniu Anna Korfel-Jasińska, zastępca prezydenta Krakowa ds. edukacji, sportu i turystyki, zaznaczyła, że gdy Kraków przystępował do prac nad dokumentem, sytuacja branży turystycznej była zupełnie inna niż teraz. Należy jednak pamiętać, że postulaty zrównoważonej gospodarki turystycznej były od jakiegoś czasu podnoszone w wielu miastach turystycznych, w tym w Krakowie, gdzie oprócz pozytywnych skutków wzrostu ruchu turystycznego zaczęto zauważać negatywne konsekwencje, zwłaszcza te związane z turystyką masową. Drastyczny spadek ruchu turystycznego spowodował, że znaleźliśmy się w zupełnie innej sytuacji – miasto zabiega o powrót turystów, ale jednocześnie zyskuje czas na to, aby wprowadzić zmiany w dotychczasowej polityce.
Rozpoczęte właśnie konsultacje społeczne mają pomóc w stworzeniu rekomendacji „szytych na miarę” – które pomogą przedsiębiorcom, instytucjom kultury i tzw. przemysłom kreatywnym przetrwać trudny okres zapaści i odbudować gospodarkę turystyczną Krakowa w formie bardziej zrównoważonej niż przed pandemią. Uczestnicy dyskusji na Forum wskazywali na potrzebę wsparcia branży turystycznej, zwłaszcza zimą, kiedy trzeba będzie np. ogrzać nisko obłożone obiekty hotelarskie, jak i na zapewnienie jakościowej oferty turystycznej (certyfikowani przewodnicy, targi bożonarodzeniowe zawierające unikalną ofertę regionalną), która przyciągnie do Krakowa bardziej świadomego i odpowiedzialnego turystę.
