600 dni dla czystego powietrza
Do wejścia w życie uchwały antysmogowej na terenie całego województwa małopolskiego, poza Krakowem, pozostało niespełna 600 dni. Władze Krakowa, czternastu gmin zrzeszonych w Stowarzyszeniu Metropolia Krakowska oraz Polski Alarm Smogowy, podjęły wspólną inicjatywę, której celem jest znaczące przyspieszenie wymiany starych źródeł ciepła i pełne wdrożenie uchwały antysmogowej. Uchwała ta zakazuje użytkowania pozaklasowych urządzeń spalających węgiel i drewno od 1 stycznia 2023 r.
Od 1 stycznia 2023 r. na terenie województwa małopolskiego nie będzie można już wykorzystywać źródeł ciepła niespełniających standardów emisyjnych. Do tego czasu w czternastu gminach Metropolii Krakowskiej wymienić należy 23 tys. starych palenisk.
Wspólna inicjatywa Krakowa, gmin zrzeszonych w Metropolii Krakowskiej oraz Polskiego Alarmu Smogowego, ma na celu przypomnieć wszystkim, którzy jeszcze nie dostosowali się do wymogów uchwały antysmogowej, że mają na to niespełna 600 dni. Za naruszenie przepisów uchwały grozi mandat do 500 zł bądź grzywna nałożona przez sąd do 5 000 zł.
Gminy przystępujące do inicjatywy deklarują z determinacją, że do 1 stycznia 2023 r. wszystkie pozaklasowe źródła znikną z obwarzanka krakowskiego. W tym celu będą prowadziły intensywne działania informujące o uchwale antysmogowej, wspierające mieszkańców w pozyskaniu dotacji na wymianę starych źródeł ciepła i termomodernizację domów, będą też informować o konsekwencjach grożących za niedostosowanie się do przepisów antysmogowych.
Większość gmin obwarzanka krakowskiego przeprowadziła już inwentaryzację urządzeń grzewczych. – Inwentaryzacja pokazała nam, że w naszej gminie do wymiany jest 650 pozaklasowych kotłów – mówi Krzysztof Wołos, wójt gminy Wielka Wieś. – W ostatnich latach zbudowaliśmy zespół ekodoradców, który pomaga ludziom w pozyskaniu dotacji na nowe urządzenia grzewcze i docieplenie domu. Dzięki ich działaniom świadomość konieczności wymiany starych pieców wśród mieszkańców znacząco wzrosła i jestem przekonany, że do wejścia w życie uchwały antysmogowej uda się wymienić pozaklasowe kotły – dodaje wójt Wołos.
– Jesteśmy przygotowani i zdeterminowani, żeby zlikwidować wszystkie pozaklasowe kotły do końca 2022 r. – mówi z kolei zastępca burmistrza Skawiny Tomasz Ożóg. Jak dodaje, w Skawinie do likwidacji pozostało jeszcze około dwóch tysięcy pozaklasowych urządzeń. Miasto planuje wymianę tysiąca kopciuchów w tym roku, a kolejny tysiąc zaplanowano na rok 2022.
Kraków wdrożył uchwałę antysmogową 1 września 2019 r. Na terenie miasta obowiązuje całkowity zakaz palenia węglem i drewnem. Efekty uchwały są już odczuwalne, na co wskazują ostatnie badania naukowców z AGH. Jednak do pełnej poprawy jakości powietrza potrzebne jest również ograniczenie napływu zanieczyszczeń z gmin sąsiednich. – Dobra jakość powietrza w gminach ościennych jest ważna, zarówno dla ich mieszkańców, jak i mieszkańców Krakowa. Dlatego też zdecydowaliśmy się wesprzeć działania naszych sąsiadów w walce o czyste powietrze – mówi prezydent Krakowa Jacek Majchrowski.
Na działania wspierające wymianę kotłów i obsługę mieszkańców miasto planuje przeznaczyć 30 tys. zł dla każdej gminy, która przystępuje do inicjatywy. Kwota ta może wesprzeć funkcjonowanie punktów obsługi beneficjenta, które funkcjonują już we wszystkich gminach Metropolii Krakowskiej, lub zostać wykorzystana na inne działania, przyspieszające wymianę starych źródeł ciepła.
Polski Alarm Smogowy w ramach inicjatywy uruchomił licznik odliczający dni do wejścia w życie uchwały na terenie województwa małopolskiego oraz wskazujący liczbę urządzeń, jakie pozostały do wymiany w obwarzanku krakowskim. – Cieszymy się, że wszystkie gminy obwarzanka krakowskiego zadeklarowały pełną determinację we wdrożeniu uchwały antysmogowej do końca 2022 roku. Cieszy nas również to, że informacje o postępach będą kwartalnie przekazywane opinii publicznej – mówi Andrzej Guła, prezes Krakowskiego Alarmu Smogowego.
Licznik, dostępny na stronie www.krakowskialarmsmogowy.pl, wkrótce pojawi się na stronach partnerów projektu. Jest również dostępny na stronie www.licznikkopciuchow.pl oraz na tablicach informujących o jakości powietrza w trzech lokalizacjach w Krakowie. Tablice powstały w ramach budżetu obywatelskiego.