Pierwsza edycja „ekologicznego Nobla”
Znamy laureatów nowej, prestiżowej nagrody za walkę na rzecz ratowania planety. Nagroda Earthshot została ufundowana przez księcia Williama (Fundacja Królewska), członka brytyjskiej rodziny królewskiej i jest przyznawana za wybitne osiągnięcia w dziedzinie ekologii.
Książę William przeznaczył na ten cel 50 milionów funtów, co zapewni finansowanie nagrody przez 10 lat. Pierwsze wyróżnienia zostały wręczone w Londynie 17 października 2021 r. w pięciu kategoriach, które nawiązują do Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ:
- Ochrona i odtwarzanie natury
- Oczyszczanie powietrza
- Przywracanie do życia oceanów
- Budowanie świata wolnego od śmieci
- Poprawa klimatu
Głównym celem nagrody jest walka z kryzysem klimatycznym i poprawa kondycji środowiska naturalnego, tzn. rozwiązanie istotnych problemów ekologicznych. Do konkursu mogą zgłaszać się zarówno pojedyncze osoby, jak i zespoły oraz organizacje.
Księcia wspierają znane osobistości zaangażowane w ochronę środowiska, jak np.: aktorka Cate Blanchett, chiński miliarder i filantrop Jack Ma, brazylijski piłkarz Dani Alves, Shakira oraz brytyjski biolog i popularyzator wiedzy przyrodniczej David Attenborough.
Nazwa „Earthshot” nawiązuje do programu wdrożonego przez amerykańskiego prezydenta J.F. Kennediego „Moonshot”, którego celem było wysłanie człowieka na Księżyc.
Ceremonia wręczenia nagród odbyła się w Pałacu Alexandra. Uhonorowano pięć osób i organizacji za walkę na rzecz ratowania planety. Zwycięzcy, pochodzący z sześciu państw: Kostaryki, Bahamów, Indii, Włoch, Tajlandii i Niemiec, otrzymali po milionie funtów na dalszą działalność ekologiczną. Realizują projekty związane m.in. z przywracaniem koralowców i lasów deszczowych, redukcją odpadów i emisji CO2.
Laureatami pierwszej edycji Earthshot Prize zostali:
- W kategorii Ochrona i Rewitalizacja Przyrody: Republika Kostaryki. Kostaryka jest nie tylko liderem w oczyszczaniu własnych lasów, ale także krajem, który podwoił liczbę drzew, stając się przykładem dla innych. Władze Kostaryki zostały nagrodzone za projekt, który zawiera schemat wypłat dla obywateli za rewitalizację ekosystemów, co prowadzi do odbudowy lasów deszczowych.
- W kategorii Oczyszczanie Naszego Powietrza: Takachar (Indie) - przedsiębiorstwo społeczne walczące ze spalaniem odpadów rolniczych. Indyjska firma opracowała niskobudżetowe, przenośne urządzenie podłączane do ciągników, które przekształca pożniwne resztki w nadające się do sprzedaży bioprodukty, takie jak paliwo i nawóz. Zmniejsza przy tym o 98 proc. emisję dymu ze spalanych odpadów, co znacząco poprawia jakość powietrza.
- W kategorii Rewitalizacja Oceanów: Coral Vita (Bahamy) – celem nagrodzonego projektu jest zapobieganie wymieraniu rafy koralowej: użycie specjalnych maszyn umożliwia 50 razy szybszy wzrost koralowców w porównaniu do wzrostu w warunkach naturalnych.
- W kategorii Budowanie Świata Bez Odpadów: Miasto Mediolan (Włochy) za system odzyskiwania żywności z supermarketów oraz stołówek pracowniczych i przekazywania ich organizacjom pozarządowym, które kierują produkty spożywcze do najbardziej potrzebujących. Trzy miejskie centra zbierają żywność, która pozwala na przygotowanie dziennie 260 tys. posiłków.
- W kategorii Naprawa Naszego Klimatu: AEM Electrolyser (Tajlandia/Niemcy/Włochy) – firma opracowała technologię przekształcania odnawialnej energii elektrycznej w bezemisyjny gaz wodorowy. Dostarcza ona zieloną energię do zasilania samochodów i samolotów. Jest także wykorzystywana w przemyśle oraz do ogrzewania domów.
Scenę na galę przyznania nagród Earthshot Prize skonstruowano bez użycia plastiku, a goście zostali poproszeni o wybranie na tę okazję ekologicznych strojów. Prąd konieczny do organizacji koncertu wytworzyło 60 rowerzystów.
Więcej na ten temat tutaj.