Miejskie instytucje kultury podsumowały 2021 rok

W 2021 roku krakowska kultura musiała mierzyć się z ograniczeniami wynikającymi z pandemii, ale był to jednocześnie czas bogatej oferty i licznych inwestycji w tym obszarze. Przybliżamy niektóre z nich.

Muzea

Krakowskie muzea w 2021 roku zaproponowały kilkanaście nowych wystaw – stałych i czasowych. Tych, którzy jeszcze nie zdążyli odwiedzić otwartej na początku grudni nowej siedziby Muzeum Fotografii, zapraszamy na ul. Rakowicką 22, aby przekonać się – zgodnie z tytułem wystawy – że „Tu zaszła zmiana” oraz sprawdzić „Co robi zdjęcie?”. Po trwających niemal dwa lata pracach budowlanych, które kosztowały ponad 35 mln zł, zabytkowy budynek dawnej zbrojowni został dostosowany do potrzeb nowoczesnego muzeum. Dodajmy, że we wrześniu otwarto ogród urządzony przy drugim oddziale muzeum – MuFo Strzelnica przy ul. Królowej Jadwigi 220.

Ważnym wydarzeniem ubiegłego roku było otwarcie nowej ekspozycji stałej w wyremontowanym pałacu Krzysztofory „Kraków od początku, bez końca”. To największa w ostatnich latach inwestycja miasta w rozwój Muzeum Krakowa – realizację przedsięwzięcia „Krzysztofory od nowa. Muzeum kompletne” miasto wsparło w latach 2018-2021 kwotą pond 12,5 mln zł. W zabytkowych wnętrzach poddanego renowacji pałacu w lipcu tego roku oddano do użytku nowoczesne muzeum obejmujące przestrzenie wystawiennicze, biblioteczno-archiwalne, edukacyjne, administracyjne, handlowe i gastronomiczne. Prezentowane tam będą między innymi dziedzictwo i historia miasta oraz samego pałacu. Ponadto w odnowionej siedzibie będą odbywać się koncerty, spotkania literackie, debaty, lekcje i warsztaty edukacyjne. Dodatkowe informacje tutaj.

Pod koniec roku Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa „Nila” w Krakowie przejęło w użytkowanie na okres trzydziestu lat budynek Muzeum Czynu Zbrojnego na os. Górali 23 w Nowej Hucie. Powstanie tam nowoczesna wystawa, której celem będzie oddanie hołdu założycielom Muzeum Czynu Zbrojnego oraz nowohucianom walczącym na różnych frontach XIX i XX-wiecznych konfliktów zbrojnych.

Ważnym wydarzeniem ubiegłego roku było także rozpoczęcie działalności nowego Muzeum - „Miejsca Pamięci KL Plaszow w Krakowie. Niemiecki nazistowski obóz pracy i obóz koncentracyjny (1942–1945) (w organizacji)”, współprowadzonego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Muzeum ma stać na straży pamięci tysięcy ofiar byłego niemieckiego nazistowskiego obozu KL Plaszow. Utworzenie instytucji, uporządkowanie terenu i budowa memoriału są podyktowane potrzebą godnego upamiętnienia tragicznej historii tego miejsca i ugruntowania wiedzy o istnieniu niemieckiego obozu w Krakowie.

Teatry

W 2021 roku, pomimo niepewnej sytuacji i zmieniających się warunków związanych z pandemią, krakowskie teatry miejskie przygotowały 24 premiery. Co więcej, mimo wielu ograniczeń finansowych i organizacyjnych teatry nie zrezygnowały także z realizacji większości wydarzeń festiwalowych.

Cracovia Danza zorganizowała 22. Festiwal Tańców Dworskich, który tematycznie nawiązywał do początków baletu zawodowego w Polsce. W programie festiwalu znalazły się widowiska na Rynku Głównym, seria pokazów tanecznych w ramach cyklu Kraków tańcem malowany, prezentowanych w przestrzeni miejskiej, a także warsztaty.

Jubileuszowe 20. Wielkie Widowisko na Wiśle zaprezentował Teatr Groteska, świętujący 75-lecie działalności. Tegoroczne widowisko zostało zorganizowane w zgodzie z proekologicznymi wymogami; organizatorzy wykorzystali najnowocześniejsze, w pełni biodegradowalne i zdecydowanie cichsze materiały pirotechniczne.

Teatr Łaźnia Nowa zrealizował 4. edycję Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „Boska Komedia” oraz 3. edycję Festiwalu „Mała Boska”, a Teatr KTO 34. ULICĘ Festiwal Teatrów Ulicznych. Dziwne Zdarzenia. Reaktywacja. Przedsięwzięcie miało dwie odsłony; pierwsza w terminie 9-11 lipca, a druga 4 i 5 września 2021 r. Place i ulice Krakowa oraz Tarnowa zamieniły się wówczas w teatralne sceny. Odbyło się 58 prezentacji teatralnych, które obejrzało 44 000 widzów. W przedsięwzięciu wzięło udział około 100 artystów z Polski i zagranicy.

Ważnym wydarzeniem ubiegłego roku było także otwarcie Domu Utopii – Międzynarodowego Centrum Empatii przy Teatrze Łaźnia Nowa, miejsca służącego budowaniu kapitału społecznego w oparciu o wspólne działanie, w duchu wzajemnego rozumienia i tolerancji.

Nie tylko muzea w 2021 roku wzbogaciły się o nowe lub wyremontowane przestrzenie. We wrześniu Teatr KTO wprowadził się do nowej siedziby przy ul. Zamoyskiego 50 w Krakowie, która mieści się w dawnym budynku legendarnego kina Wrzos.

Ośrodki i centra kultury

Mimo ograniczeń związanych z pandemią i wynikających z lockdownu po okresie zamknięcia, ośrodkom i centrom kultury udało się w dużej mierze odzyskać uczestników zajęć. Zajęcia prowadzone hybrydowo umożliwiły utrzymanie kontaktu z odbiorcami, a wakacyjna oferta plenerowa (proponowana m.in. przez CK Dworek Białoprądnicki, Krakowskie Forum Kultury czy Nowohuckie Centrum Kultury) przyciągnęła liczne grono krakowian.

Wśród ważnych ubiegłorocznych przedsięwzięć realizowanych przez ośrodki i centra kultury warto wymienić na przykład pilotażowy Program Edukacji Kulturowej ‒ Krakowski Archipelag Kultury, którego celem jest wdrożenie mechanizmów wsparcia dla animatorów i edukatorów (realizator: CK Podgórze), kolejną edycję Krakowskich Miniatur Teatralnych (KFK), I Krakowski Festiwal Tańca (NCK), a także Festiwalu Równości oraz Festiwalu Małej Literatury 2021 (Centrum Kultury „Dworek Białoprądnicki”).

Ponadto, ośrodki kultury aktywnie wspomogły miasto w realizacji pakietu działań wspierających sektor kultury i twórców „Kultura odporna”, poprzez realizację II edycji programu „Zakup dzieł”. W ramach przedsięwzięcia zakupiono dzieła na łączną kwotę blisko 120 tys. złotych od 48 krakowskich artystów i twórców.

Nowy rok krakowianie rozpoczęli także z trzema książkomatami, które uruchomiła Biblioteka Kraków: przy bibliotece głównej na ul. Powroźniczej 2, przy filii nr 16 na ul. Radzikowskiego oraz filii nr 42 przy ul. Agatowej. Na książkomatach możemy zobaczyć autorską grafikę, wyróżniającą tego typu urządzenia w przestrzeni miejskiej. W ubiegłym roku zakończone zostały też remonty w dwóch filiach Biblioteki Kraków: w filii nr 8 przy ul. Brodowicza 1 oraz filii nr 48 na osiedlu Bohaterów Września 26, w której zrealizowano projekt Centrum Cyfryzacji Wspomnień (możliwość bezpłatnego kopiowania archiwalnych nagrań z kaset VHS, magnetofonowych, płyt winylowych oraz zeskanowania zdjęć do postaci cyfrowej), a w filii nr 44 na os. Na Kozłówce oddano do użytku windę ułatwiającą dostęp do pomieszczeń bibliotecznych na pierwszym piętrze.

Jubileusze

Ubiegły rok to także ważne jubileusze: 75-lecie Teatru Groteska (jubileusz przełożony z 2020 roku z powodu pandemii), 70-lecie Zespołu Pieśni i Tańca „Krakowiacy”, 55-lecia Teatru STU, 30-lecie Ośrodka Kultury Kraków Nowa Huta, 65-lecie Piwnicy Pod Baranami, a także wyjątkowy jubileusz 500-lecia dzwonu Zygmunt, zorganizowany pod hasłem „Sub una campana / Pod jednym dzwonem” (organizatorzy: Miasto Kraków, Zamek Królewski na Wawelu, Katedra Wawelska, Dom Norymberski w Krakowie, Małopolska Organizacja Turystyczna), w który włączyły się wybrane instytucje kultury.

Krakowskie instytucje włączyły się także w cykl Krakowskie Noce: Noc Muzeów, Noc Teatrów, Noc Tańca, Noc Jazzu, Noc Cracovia Sacra, Noc Kin Studyjnych oraz Noc Poezji. W ramach projektów odbyło się 314 wydarzeń, w których uczestniczyło ponad 78 tys. widzów.

227 mln wsparcia z budżetu miasta

W 2021 roku miasto Kraków było organizatorem lub współorganizatorem dla 29 instytucji kultury (163 placówki), na działalność których z budżetu miasta przeznaczono ponad 227 mln zł. Pandemia znacząco utrudniła, ale nie zatrzymała krakowskich instytucji kultury. Ubiegły rok był dla nich czasem pełnym wyzwań i ciekawych przedsięwzięć. Niektóre instytucje podsumowały go na swoich stronach internetowych i profilach w mediach społecznościowych, na przykład fotograficznie – jak NCK czy filmowo – jak KBF.

A jakie inicjatywy mieszkańcom i gościom miejskie instytucje kultury zaproponują w tym roku? – zapraszamy do śledzenia zakładki „Kultura” na stronie miasta, gdzie na bieżąco przybliżamy krakowską ofertę kulturalną. Dodatkowe informacje o działaniach miasta w obszarze kultury można znaleźć także na profilu Kraków Miasto Kultury na Facebooku.