Krakowscy szopkarze zaprezentowali swoje dzieła
Zgodnie z wieloletnią tradycją, w pierwszy czwartek grudnia rozpoczął się Konkurs Szopek Krakowskich. 1 grudnia szopkarze przynieśli swoje prace na Rynek Główny, a 4 grudnia w pałacu Krzysztofory poznaliśmy laureatów jubileuszowego, już osiemdziesiątego konkursu.
Krakowski zwyczaj „chodzenia” z szopką po domach sięga XIX wieku. Jednak po I wojnie światowej zaczął powoli zanikać. By szopkarskie tradycje zachować dla następnych pokoleń, Jerzy Dobrzycki, kierujący magistrackim działem propagandy, w 1937 roku zorganizował pierwszy Konkurs Szopek Krakowskich. Po II wojnie światowej konkursy wznowiono, a ich organizacji podjęło się Muzeum Krakowa, kontynuujące tę tradycję do dziś.
Celem konkursu jest zachowanie i rozwijanie szopkarskich tradycji Krakowa, których wykrystalizowany w ciągu kilkudziesięciu lat efekt – szopka krakowska – stał się światowym fenomenem o ustalonej międzynarodowej renomie i popularności. Konkurs ma wielkie znaczenie dla promocji i popularyzacji tego wyjątkowego wytworu tradycji niematerialnego dziedzictwa.
Szopka krakowska jest ewenementem na światową skalę. To smukła, wielopoziomowa, wieżowa, bogato zdobiona budowla, skonstruowana z lekkich, nietrwałych materiałów. Charakteryzuje się nagromadzeniem fantazyjnie przetworzonych i połączonych ze sobą zminiaturyzowanych elementów zabytkowej architektury Krakowa, w których scenerię przeniesiona została scena Bożego Narodzenia.
Wyjątkowość zjawiska podkreśla wpisanie go w 2014 roku na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Ponadto od roku 2018 tradycja wykonywania szopek jest pierwszym wpisem z Polski na liście reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa ludzkości UNESCO.
Na tropie szopek krakowskich – gra miejska
Podczas gry uczestnicy mieć okazję poznania niezwykłej tradycji budowy szopek krakowskich. Podczas współzawodnictwa odkrywać można było architekturę oraz legendy, które inspirują twórców niematerialnego dziedzictwa Krakowa. Zespoły od 3 do 10 osób zmierzyły się również z trudnym zadaniem tworzenia elementów szopek, a z okazji 80. Jubileuszowego Konkursu Szopek Krakowskich, mogli mieć okazję poznać wybrane sylwetki najwybitniejszych twórców zjawiska.
Gra rozpoczęła się 3 grudnia, o godz. 10.00 w holu pałacu Krzysztofory i potrwała do godz. 14.30.
Spacer wokół szopki
Już po raz kolejny krakowianie i turyści będą mieli okazję odbycia wyjątkowego spaceru po Krakowie śladem szopki krakowskiej. Muzeum Krakowa wspólnie z Krakowskim Biurem Festiwalowym umieści w miejskiej przestrzeni ponad 20 szopek krakowskich.
Jak co roku szopki będzie można oglądać na krakowskich placach i w parkach, w witrynach sklepów, hoteli i restauracji, w galeriach handlowych. Rozstawione w szklanych, podświetlanych gablotach szopki nabiorą nowego kontekstu. Na wspólny spacer Wokół Szopki zapraszamy 6 stycznia 2023 r. o godzinie 12.00 – poprowadzi go dyrektor Muzeum Krakowa Michał Niezabitowski.
Szopki można podziwiać w przestrzeni miejskiej od 2 grudnia do 31 stycznia 2023 r.
Konkurs
Co roku w pierwszy czwartek grudnia, w tym roku 1 grudnia, szopkarze przynieśli swoje prace na Rynek Główny i ustawili je na stopniach pomnika Adama Mickiewicza, gdzie można je podziwiać od 10.00 do 12.00. Po hejnale krakowskim o godz. 12.00 wyruszył korowód szopek wokół Rynku prowadzony przez kapelę ludową z Bronowic, który poprowadził na scenę, gdzie zaprezentowano szopki i szopkarzy.
Następnie twórcy przenieśli swoje dzieła do pałacu Krzysztofory, gdzie zostaną ocenione przez jury, składające się m.in. z historyków, etnografów, historyków sztuki, architektów, plastyków.
Ogłoszenie laureatów jubileuszowego konkursu nastąpiło 4 grudnia o godz. 13.00 na sali Miedzianej w pałacu Krzysztofory na Rynku Głównym 35. Jak każe tradycja, szopki zostały pokazane publiczności 5 grudnia do 27 lutego 2023 r. na wystawie pokonkursowej.
Wyniki 80. jubileuszowego Konkursu Szopek Krakowskich
Szopki oceniono w pięciu kategoriach: kategorii seniorów, kategorii młodzieżowej, kategorii rodzinnej, kategorii dziecięcej i kategorii szkolnej.
SZOPKI W KATEGORII SENIORÓW:
Szopki seniorów oceniano w grupach wg ich wielkości:
gr. I – szopki duże
gr. II – szopki średnie
gr. III – szopki małe
gr. IV – szopki miniaturowe.
W kategorii seniorów w poszczególnych grupach przyznano następujące nagrody:
Grupa I - szopki duże
Nagroda I
- szopka nr 13 – Zbigniew Gillert
Nagrody II
- szopka nr 4 – Roman Woźniak i Jarosław Magierowski
- szopka nr 32 – Józef Madej
Nagrody III
- szopka nr 5 – Aleksander Wełna
- szopka nr 14 –Kryspin Wolny
- szopka nr 25 – Katarzyna Racka
Wyróżnienie:
- szopka nr 36 – Stanisław Dudziak
Grupa II - szopki średnie
Nagrody I
- szopka nr 12 – Maciej Moszew
- szopka nr 42 – Marek Markowski jr
Nagrody II
- szopka nr 20 – Stanisław Malik
- szopka nr 50 – Zbigniew Zyman
Nagroda III
- szopka nr 57 – Leszek Zarzycki
Wyróżnienia:
- szopka nr 6 – Zbigniew Grzech
- szopka nr 53 – Małgorzata Konieczny i Krzysztof Delkowski
Specjalne wyróżnienie Dyrektora Muzeum Krakowa za szopkę nr 26 dla Romana Piątka za nawiązanie do solidarności Polski z Ukrainą.
Grupa III - szopki małe
Nagrody I
- szopka nr 44 – Jakub Zawadziński
- szopka nr 55 – Wiesław Barczewski
Nagrody II
- szopka nr 11 – Maciej Moszew
- szopka nr 58 – Jan Kirsz
Nagrody III
- szopka nr 7 – Marek Głuch
- szopka nr 33 – Kazimierz Stopiński
Wyróżnienia:
- szopka nr 18 – dla Jana Freiberga za wysoki poziom wykonania
- szopka nr 54 – dla Doroty Bury za krakowskość
Specjalne wyróżnienie jury 80. Konkursu Szopek Krakowskich za szopkę nr 16 dla Tomasza Dobosza za nawiązanie do solidarności Polski i Krakowa z Ukrainą podczas agresji rosyjskiej
Grupa IV - szopki miniaturowe
Nagroda I
- szopka nr 37 – Zbigniew Madej
Nagroda II
- szopka nr 9 – Andrzej Wróbel
Nagrody III
- szopka nr 8 – Andrzej Wróbel
Wyróżnienia:
- szopka nr 24 - dla Andrzeja Malika za elementy dekoracyjne
- szopka nr 45 - dla Jakuba Zawadzińskiego za wzorową miniaturyzację
- szopka nr 46 – dla Andrzeja Ożoga za aktualność i pokazanie społeczności ukraińskiej w Krakowie
Nagrodę imienia Zofii i Romana Reinfussów otrzymał Maciej Moszew.
Nagrodę imienia Dyrektora Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Jerzego Dobrzyckiego otrzymał Marek Markowski jr za szopkę nr 42.
Nagrodę imienia Anny Szałapak ufundowaną przez przyjaciół Anny Szałapak z Poznania otrzymał Kazimierz Stopiński.
SZOPKI RODZINNE
Nagroda I
- szopka nr 18 – Marta, Leszek, Patrycja, Bruno Jaskierny
Nagroda II
- szopka nr 9 - Bartłomiej Szwost, Renata Szwost, Andrzej Szwost
Nagrody III
- szopka nr 1 - Emilia Wąsik, Paulina Wąsik, Aneta Ostasz-Wąsik, Leszek Wąsik
- szopka nr 5 – Teresa Solecka, Antonina Solecka, Zofia Solecka, Małgorzata Solecka
- szopka nr 13 – Danuta Niemiec, Aleksandra Rząca, Adam Matras
- szopka nr 15 - Róża Mystkowska, Joanna Gawarecka, Irena Klaś
SZOPKI MŁODZIEŻOWE
Nagroda I
- szopka nr 2 – Kamil Proksch
Nagroda II
- szopka nr 1 – Kamila Kochan
Nagroda III
- szopka nr 5 – Stanisław Ożóg
SZOPKI DZIECIĘCE
W kategorii dziecięcej indywidualnej Jury Konkursu nagrodziło najpiękniejsze szopki w trzech grupach wiekowych:
Grupa III (od 12 do 14 lat)
Nagroda I
- szopka nr 1 – Gabriela Kaczyńska
Nagroda II
- szopka nr 2 – Zofia Solecka, Julia Nowosad
Nagrody III
- szopka nr 4 – Anna Cyganik
Wyróżnienie
- szopka nr 3 – Anna Cyganik
Grupa II (od 9 do 11 lat)
Nagroda I
- szopka nr 1 – Paulina Wąsik
Nagroda II
- szopka nr 9 – Emilia Królik
Nagrody III
- szopka nr 2 – Antonina Solecka
- szopka nr 3 – Aniela Kasprzyk
Wyróżnienia
- szopka nr 4 – Joanna Spiechlanin, Alicja Koczot, Weronika Pluta
- szopka nr 5 – Michał Cyganik
- szopka nr 6 – Antonia Solecka
- szopka nr 7 – Bartłomiej Szwast
- szopka nr 8 – Magdalena Łepek
Grupa I (do lat 8)
Nagroda I
- szopka nr 3 – Franciszek Wawrzyk
Nagrody II
- szopka nr 1 – Jadwiga Śpiewla
- szopka nr 4 – Klara Rynkar
Nagrody III
- szopka nr 2 – Aleksander Dudzik
- szopka nr 5 – Jonasz Kler
- szopka nr 6 – Gedeon Liśkiewicz
Wyróżnienie
- szopka nr 7 – Sara Liśkiewicz
Nagrody równorzędne dla najmłodszych twórców szopek krakowskich z fundacji Krakowskiego Przedsiębiorstwa Wytwórczo Usługowego Artim Sp. z o.o. otrzymali:
- szopka nr 3 – Franciszek Wawrzyk
- szopka nr 7 – Sara Liskiewicz
SZOPKI SZKOLNE
Nagroda I
- szopka nr 29 – Przedszkole nr 95 Kraków we współpracy z Centrum Kultury Podgórza
Nagrody II
- szopka nr 16 – Szkoła Podstawowa w Nielepicach (klasa IV)
- szopka nr 28 – Zakład Opiekuńczo-Leczniczy Sióstr Felicjanek w Krakowie
Nagroda III
- szopka nr 27 – Centrum Kultury Podgórze (10-15 lat)
Wyróżnienie
- szopka nr 6 - Szkoła Podstawowa nr 40 w Krakowie (kl. I c)
80. Konkurs Szopek Krakowskich oraz pokonkursowa wystawa uzyskały honorowy patronat Polskiego Komitetu do spraw UNESCO.